Dịch Covid không của riêng ai, người bình thường mắc Covid đã nguy hiểm, mẹ bầu nhiễm Covid thì nguy hiểm gấp nhiều lần…

Mang thai là thời kỳ đặc biệt, cơ thể người phụ nữ trở lên nhạy cảm với mọi yếu tố. Mắc COVID-19 sẽ trở thành gánh nặng lớn đối với thai phụ bởi phụ nữ mang thai thường hay đi kèm theo một số bệnh lý phát sinh như tiểu đường thai kỳ, tăng huyết áp, thiếu máu, thừa cân… Do đó việc chăm sóc, bảo vệ phụ nữ mang thai trong thời điểm hiện nay là vô cùng cần thiết và quan trọng.

Để đồng hành cùng khán giả, đặc biệt là những khán giả đang mang thai hoặc có người thân của mình đang mang thai trong thời điểm dịch bệnh có những diễn biến khó lường, Báo Sức khỏe & Đời sống (Suckhoedoisong.vn) đã tổ chức chương tình truyền hình trực tuyến với chủ đề “Chăm sóc, bảo vệ phụ nữ mang thai trong mùa dịch”.

Khách mời tham gia chương trình gồm:

• BS.CKII Đỗ Thị Ngọc Diệp – Chủ tịch Hội Dinh dưỡng và Thực phẩm TP. HCM
• PGS. TS. BS Hoàng Thị Diễm Tuyết – Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương

Đến với chương trình, quý khán giả sẽ nhận được sự tư vấn, giải đáp từ các chuyên gia cho các câu hỏi đang được quan tâm như: Nếu phụ nữ mang thai mắc COVID-19 nguy hiểm thế nào? Phụ nữ mang thai tiêm vaccine phòng COVID-19 như thế nào? Dinh dưỡng đúng và đủ để tăng cường sức khỏe, sức đề kháng cho phụ nữ mang thai?… Cùng nhiều câu hỏi do quý khán giả gửi về cho chương trình

Đặc biệt có nhiều phần quà giá trị cho khán tham gia trực tiếp trong quá trình phát sóng. Nhà mình đón xem nhé!

PM Procare của Maxbiocare Úc là nhãn hàng đồng hành cùng chương trình.

Các nhà nghiên cứu từ Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan và Trường Y Harvard công bố một đánh giá về các nghiên cứu trong quá khứ nhằm kiểm tra tác động của chế độ ăn uống đối với khả năng sinh sản:

Đối với những phụ nữ đang cố gắng mang thai tự nhiên, các vitamin và chất dinh dưỡng sau đây có tác động tích cực đến khả năng sinh sản:

• axít folic
• vitamin B ₁₂
• Axit béo omega-3
• Chế độ ăn uống lành mạnh

Chất béo chuyển hóa và “chế độ ăn uống không lành mạnh” (thức ăn nhanh, khoai tây chiên, đồ ngọt, đồ uống có đường…) được phát hiện có những tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản.

Các nghiên cứu về nam giới đã phát hiện ra rằng chất lượng tinh dịch được cải thiện nhờ chế độ ăn uống lành mạnh, trong khi điều ngược lại có liên quan đến chế độ ăn giàu chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa.

Đối với các cặp vợ chồng cần hỗ trợ sinh sản, phụ nữ có thể dễ thụ thai hơn khi bổ sung axit folic hoặc chế độ ăn giàu isoflavone (estrogen thực vật có hoạt tính chống oxy hóa), trong khi khả năng sinh sản của nam giới có thể được hỗ trợ bởi chất chống oxy hóa.

Tiêu thụ đồ uống có đường (đặc biệt là nước ngọt hoặc nước tăng lực) có liên quan đến khả năng sinh sản thấp hơn ở nam giới và phụ nữ.

Những phụ nữ tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh và ít trái cây cần nhiều thời gian để thụ thai hơn những người có chế độ ăn uống lành mạnh

Những cặp vợ chồng ăn nhiều hải sản có thai sớm hơn những cặp hiếm khi ăn hải sản. Thực tế cho thấy, hầu hết phụ nữ mang thai tiêu thụ ít hơn nhiều so với khuyến nghị là 2 đến 3 khẩu phần cá có hàm lượng thủy ngân thấp (như cá hồi, sò điệp và tôm) mỗi tuần.

Như vậy, chế độ dinh dưỡng – thực phẩm bổ sung hàng ngày có tác động ít nhiều đến khả năng sinh sản của cả nam và nữ. Nếu đang cố gắng mang thai bạn cần:

Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Đây là việc làm tốt cho cả nam giới và phụ nữ, và thực tế chế độ ăn uống lành mạnh tốt cho tất cả mọi người.

Bổ sung Axit folic, B 12 và omega-3. Việc bổ sung axit folic từ lâu đã được biết đến để giảm nguy cơ mắc các vấn đề về thần kinh ở thai nhi đang phát triển. Nhiều bác sĩ khuyến cáo phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đang có kế hoạch mang thai, nên uống vitamin hàng ngày. Ít nhất một tháng trước khi cố gắng thụ thai.

Một số trường hợp nhất định có thể cần dùng liều lượng axit folic cao hơn bình thường, tùy thuộc vào loại thuốc họ dùng và các tình trạng bệnh lý khác của họ. Chỉ dùng liều cao hơn khuyến cáo thông thường theo chỉ định của bác sĩ thăm khám trực tiếp

Các bác sĩ cũng khuyến nghị những điều sau đây để tối đa hóa cơ hội mang thai khỏe mạnh:

• Cố gắng duy trì cân nặng hợp lý trước khi thụ thai. Phụ nữ béo phì có nguy cơ khó có thai và biến chứng gặp phải khi mang thai cao hơn.
• Tránh thừa vitamin trước khi thụ thai. Ví dụ, quá nhiều vitamin A có thể không tốt cho thai nhi đang phát triển.

• Một số loại thuốc có hại cho thai nhi và nên ngừng sử dụng trước khi lập kế hoạch mang thai. Vì vậy hãy cân nhắc thăm khám từ trước khi mang thai để biết được những gì bạn có thể làm để tối ưu hóa cơ hội mang thai thành công.

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh, bổ sung đủ dưỡng chất mỗi ngày là chìa khóa để cơ thể khỏe mạnh, tăng cường khả năng thụ thai và đảm bảo thai kỳ suôn sẻ, khỏe mạnh sau này. Bố và mẹ nên chủ động thực hiện chế độ ăn uống bổ sung dưỡng chất phù hợp ngay từ trước khi mang thai ít nhất 1 tháng là tốt nhất.

 Theo: https://www.health.harvard.edu/blog

1. Nguyên nhân nào gây thiếu máu ở mẹ mang thai?

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của thiếu máu là thiếu sắt, Theo điều tra của Viện Dinh dưỡng quốc gia năm 2015 cho thấy: 32,8% phụ nữ mang thai tại Việt Nam thiếu máu, trong đó 54,3% các trường hợp là thiếu máu thiếu sắt.

• (Chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt khi tổng phân tích tế bào máu cho thấy có thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc và xét nghiệm máu cho kết quả đồng thời 2 thông số:
  – Hemoglobin (Hb) < 11g/dl
  – Ferritin huyết thanh< 30ng/ml)

Gần 50% các trường hợp thiếu máu có nguyên nhân từ yếu tố dinh dưỡng và phi dinh dưỡng khác như:

• Thiếu vitamin: bao gồm folate (B9), vitamin B 12, vitamin A…
• Thiếu Protein
• Viêm nhiễm, các bệnh truyền nhiễm (như sốt rét; nhiễm giun (đặc biệt là bệnh giun móc); HIV; ung thư; bệnh lao…)
• Suy giảm tổng hợp hemoglobin do di truyền hoặc mắc phải
• Mất máu do xuất huyết tiêu hóa, chấn thương…

2. Thiếu máu gây ảnh hưởng gì tới sức khỏe thai kỳ?

Hậu quả sức khỏe của bệnh thiếu máu bao gồm:

•  Mệt mỏi, suy nhược, mất sức, chóng mặt, giảm năng suất lao động, giảm chất lượng cuộc sống
•  Thiếu máu ở người mẹ có thể dẫn đến mất máu nhiều hơn trong khi sinh, tăng nguy cơ băng huyết sau sinh và tử vong mẹ
•  Các bà mẹ thiếu máu có nguy cơ sinh non và sinh con nhẹ cân hơn
•  Thiếu máu cũng tác động tiêu cực đến sự phát triển nhận thức và vận động của trẻ em, thiếu máu nặng làm tăng nguy cơ tử vong ở trẻ em

Với mức độ phổ biến và những hậu quả kèm theo, thiếu máu được đưa vào các mục tiêu dinh dưỡng toàn cầu, được Đại hội đồng Y tế Thế giới thống nhất vào năm 2012 nhằm cải thiện dinh dưỡng cho mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ em

3. Chế độ dinh dưỡng thế nào để phòng chống thiếu máu khi mang thai?

Các lý do dẫn tới thiếu máu rất đa dạng nhưng dinh dưỡng kém là một trong những nguyên nhân chính và phổ biến nhất. (Với các nguyên nhân do bệnh lý, cần được thăm khám và thực hiện điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ)

Sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng (đơn lẻ hoặc kết hợp) xảy ra khi cơ thể không nhận được đủ dinh dưỡng từ chế độ ăn uống – bổ sung hàng ngày. Để phòng chống điều này mẹ cần lưu ý:

Lựa chọn thực phẩm chất lượng và đa dạng khẩu phần ăn

Chế độ ăn uống không đủ chất hoặc kém hấp thu (đặc biệt là sắt, vitamin A, vitamin B 12 và folate) là nguyên nhân chính gây thiếu máu dinh dưỡng

Mẹ nên tăng cường các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, hướng tới chế độ ăn uống đầy đủ – đa dạng các nguồn thực phẩm.

•  Thực phẩm giàu sắt bao gồm: thực phẩm có nguồn gốc động vật (thịt, nội tạng từ gia súc, cá, gà…) và thực phẩm từ thực vật (rau bina, các loại đậu và rau lá xanh).

Tuy nhiên, việc hấp thu sắt có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác trong chế độ ăn, điều quan trọng là phải lưu ý tăng cường các loại thực phẩm giúp tăng hấp thu – sử dụng sắt đồng thời giảm các thực phẩm gây ức chế hấp thu.

•  Axit ascorbic (Vitamin C) tăng cường hấp thu sắt. Trên thực tế, chỉ cần tiêu thụ 100 mg vitamin C có thể cải thiện sự hấp thụ sắt lên 67%
• Thực phẩm giàu phytate (như trong ngũ cốc, trà), Caffeine hoặc thực phẩm giàu canxi (như trứng, pho mát và các sản phẩm từ sữa khác) có thể cản trở sự hấp thụ sắt của cơ thể. Vì vậy hãy tránh uống cafe, trà hoặc tiêu thụ thực phẩm giàu canxi trong bữa ăn có thực phẩm giàu sắt.

• Các loại rau lá xanh đậm, rau màu vàng / cam, trái cây, các thực phẩm từ động vật (như thịt, gan, bơ thực vật, cá/dầu cá) và các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp Vitamin A (renitol) và pro-vitamin A (carotenoid) tốt. Vitamin tan trong chất béo cần được tiêu thụ cùng với lipid để cải thiện khả năng hấp thụ. Lưu ý nên giảm ngắn thời gian nấu để bảo toàn hoạt tính của pro-vitamin A
•  Thịt, cá, gia cầm và các sản phẩm từ sữa là những nguồn cung cấp vitamin B 12 tốt
•  Thực phẩm giàu folate bao gồm rau lá xanh đậm, trái cây và nước ép trái cây, các sản phẩm từ sữa, đậu, các loại hạt và ngũ cốc.

Tăng cường chất lượng bữa ăn là phương pháp đơn giản – bền vững có khả năng ngăn ngừa và điều trị không chỉ thiếu máu mà còn cả suy dinh dưỡng. Nhưng việc thực hiện có thể gặp nhiều khó khăn do hạn chế về thực phẩm sẵn có tại địa phương, khả năng kinh tế, khẩu vị, thói quen ăn uống … mỗi người/mỗi vùng khác nhau

Bổ sung từ thuốc: thế nào mới tốt?

Bổ sung từ thuốc thì vi chất dinh dưỡng có thể được cung cấp với số lượng mong muốn, khả dụng sinh học cao và tiện dùng với hầu hết mọi đối tượng.

Bổ sung sắt được sử dụng rộng rãi để ngăn ngừa/điều trị tình trạng thiếu sắt và thiếu máu. Tuy nhiên liệu pháp uống sắt thường bị hạn chế do gặp các tác dụng phụ khó chịu như buồn nôn và đau thượng vị

Theo khuyến cáo của viện dinh dưỡng Quốc Gia Việt Nam, lượng sắt phụ nữ mang thai cần bổ sung (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung) là:

• – 27,4mg sắt nguyên tố/ngày (nếu khẩu phần ăn của mẹ đạt >90gam thịt, cá/ngày hoặc lượng Vitamin C> 75mg/ngày)
• – 41,1 mg sắt nguyên tố/ngày (nếu khẩu phần ăn của mẹ <90gam thịt, cá/ngày hoặc lượng Vitamin C < 75mg/ngày)

Ngoài sắt, các vi chất dinh dưỡng khác rất quan trọng đối với quá trình tạo máu, thiếu hụt các dưỡng chất này cũng góp phần vào sự phát triển của bệnh thiếu máu:

•  Axit folic đóng vai trò trung tâm trong quá trình tạo hồng cầu. Đặc biệt phụ nữ mang thai có nguy cơ thiếu axit folic cao
• Vitamin A hoạt động trên một số giai đoạn chuyển hóa sắt: nó làm tăng hấp thu sắt, huy động sắt và tạo hồng cầu. Bổ sung đủ Vitamin A trong thời kỳ mang thai có liên quan đến việc giảm thiếu máu ở bà mẹ
• Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo hồng cầu. Thiếu hụt vitamin B12 có thể dẫn đến sự phát triển của bệnh thiếu máu hồng cầu khổng lồ. Vitamin B 12 chỉ được sản xuất bởi vi sinh vật, do đó những người ăn chay, thuần chay và những người ít ăn các sản phẩm động vật có nguy cơ thiếu hụt vitamin B12 .
• Các vitamin và khoáng chất khác (ví dụ như vitamin C, vitamin E, kẽm hoặc đồng) cũng cần thiết cho chức năng tạo máu và enzym bình thường. Thiếu hụt các dưỡng chất này có thể góp phần phát triển bệnh thiếu máu dinh dưỡng

Các vi chất dinh dưỡng sẽ tương tác trong cơ thể để duy trì chức năng sinh lý bình thường. Chế độ ăn nghèo nàn thường dẫn tới thiếu một số vi chất dinh dưỡng cùng một lúc chứ không phải chỉ thiếu sắt. Vì vậy, thay vì chỉ chú tâm bổ sung sắt riêng lẻ thì trước tiên mẹ cần tăng cường chất lượng bữa ăn để cung cấp đầy đủ dưỡng chất và bổ sung viên đa vi chất tổng hợp mỗi ngày.

Bổ sung đa vi chất dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai đã được chứng minh là giúp cải thiện kết quả sinh nở. Đây là cách hiệu quả và kinh tế để cung cấp dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai.

Viên đa vi chất dinh dưỡng nên được sử dụng thường xuyên và cần chứa một lượng khuyến nghị hàng ngày (RDA) các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu như: vitamin A, vitamin B1 , vitamin B2 , niacin, vitamin B6 , vitamin B12, axit folic, vitamin C, vitamin D, vitamin E, iốt, sắt, kẽm…

Như vây, để phòng chống thiếu máu trước tiên cần tăng cường chất lượng bữa ăn hàng ngày. Song song với đó là bổ sung viên đa vi chất tổng hợp để cung cấp đầy đủ – toàn diện các dưỡng chất cần thiết cho quá trình tạo máu. Tăng cường bổ sung sắt nếu có thiếu hụt sắt đặc biệt và lưu ý bổ sung sắt theo đúng chỉ định của bác sĩ để hạn chế tối đa tác dụng không mong muốn có thể xảy ra.

Tham khảo:

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov
• Sách Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam 2016 (Nxb Y Học)

DS. Lê Tiến tổng hợp

Tầm quan trọng của trứng trong việc thụ thai

Ở vòng đời của phụ nữ, mỗi tháng chỉ có 1 quả trứng trưởng thành và rụng khỏi buồng trứng.

Khi kích thước của trứng đạt từ 18mm đến dưới 30mm được gọi là trứng trưởng thành và bắt đầu phóng noãn. Khi rụng xuống, trứng được đẩy vào ống dẫn trứng để chờ thụ tinh. Trứng sau khi rụng chỉ có khả năng sống được tối đa đến 24 giờ. Và đây chính là lý do mà những phụ nữ mong con cần phải tính ngày rụng trứng chính xác nhất có thể.

Nếu trong khoảng thời gian trứng nằm ở ống dẫn trứng mà gặp được tinh trùng thì sẽ tạo thành bào tử và di chuyển xuống tử cung để làm tổ, sau đó phát triển thành thai nhi. Còn nếu như trứng không thể gặp được tinh trùng, trứng sẽ bị cơ thể đào thải ra bên ngoài theo đường âm đạo và xuất hiện kinh nguyệt bình thường như các tháng.

Vì mỗi tháng chỉ có 1 quả trứng được rụng nên việc chăm sóc nguồn trứng cần được thực hiện lâu dài. Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, để nâng cao chất lượng tinh trùng thì không thể thiếu yếu tố quan trọng là chế độ dinh dưỡng. Chính vì thế, để trứng khỏe dễ thụ thai chị em phụ nữ cũng cần phải bổ sung chế độ dinh dưỡng phù hợp.

Ăn gì để trứng khỏe dễ thụ thai

Bổ sung dinh dưỡng theo chu kỳ kinh nguyệt

Theo các chuyên gia, trong mỗi giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt cơ thể của chị em phụ nữ sẽ sản sinh ra những loại hormone khác nhau. Chính vì thế, để có nguồn trứng chất lượng to và khỏe thì chị em cần bổ sung các loại thực phẩm phù hợp với từng giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt của mình.

Giai đoạn “đèn đỏ”

Đây là giai đoạn khiến nhiều chị em cảm thấy mệt mỏi bởi những cơn đau bụng hành hạ, cơ thể bị thiếu sắt do mất khoảng 30 – 40ml máu trong những ngày đèn đỏ. Vì thế, sắt là vi chất quan trọng cần bổ sung lúc này. Các loại thực phẩm chứa nhiều chất sắt như: các loại thịt màu đỏ, các loại đậu, cá, các loại hạt, rau xanh,… Những thực phẩm này vừa giàu sắt vừa chứa nhiều protein vừa giúp chị em hồi phục sức khỏe lại rất tốt cho phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung. Bên cạnh đó, các loại hạt và rau xanh còn chứa các chất chống viêm, có thể làm giảm các cơn đau bụng khi hành kinh.

Để cơ thể hấp thu sắt tối đa chị em không nên bỏ qua các loại thực phẩm giàu vitamin C như: cà chua, cam, quýt, kiwi,…

Ngoài ra, chị em cần chú ý nên hạn chế những đồ ăn cay, lạnh, những chất kích thích vì chúng sẽ làm cơ thể thêm mệt mỏi hơn.

Giai đoạn hình thành nang trứng

Để chuẩn bị cho quá trình thụ thai trong giai đoạn này cơ thể phụ nữ bắt đầu làm việc để tạo ra các nang trội và làm lượng estrogen tăng. Vì vậy, việc bổ sung các loại thực phẩm như bông cải xanh, cải xoăn, bắp cải và xúp lơ,… trong giai đoạn này sẽ giúp cơ thể tổng hợp và chuyển hóa estrogen tốt hơn.

Chị em cũng đừng quên bổ sung thêm các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin E như dầu ô liu, trái bơ, các loại hạt cũng như cá, trứng để giúp việc hình thành nang trứng tốt hơn.

Gần đến ngày rụng trứng

Vitamin B và Kẽm là 2 dưỡng chất quan trong cần bổ sung trong giai đoạn gần đến ngày rụng trứng.

• Vitamin B và các chất dinh dưỡng khác để phục vụ cho quá trình rụng trứng và chuẩn bị cho trứng làm tổ.
• Kẽm có tác động tốt đến sự phân chia tế bào và quá trình sản sinh hormone progesterone – nhân tố quan trọng trong quá trình thụ thai. Các loại thực phẩm chứa nhiều kẽm như hàu, sò, nghêu, các loại đậu, lòng đỏ trứng, cùi dừa già, củ cải, trái ổi…

Bên cạnh đó, chị em cũng cần bổ sung thêm các axit béo để làm luân chuyển lượng máu đến tử cung, sẵn sàng cho quá trình rụng trứng. Thực phẩm giàu axit béo bao gồm trứng, các loại đậu, thịt, cá hoặc dầu cá.

Giai đoạn trứng chuẩn bị làm tổ

Beta caroten là dưỡng chất cần nạp vào cơ thể lúc này bởi nó giúp duy trì lượng hormone và giảm nguy cơ sẩy thai. Beta carotene là một tiền chất của vitamin A, và do đó được gọi là tiền vitamin A. Thực phẩm hoặc chất bổ sung có chứa beta-carotene được chuyển đổi thành vitamin A để duy trì làn da khỏe mạnh, tầm nhìn tốt, và một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh.

Vì vậy, chị em nên ăn nhiều các thực phẩm có chứa beta carotene như rau xanh, các thực phẩm màu vàng cam như cà rốt, khoai lang, bí ngô. Đặc biệt, dứa là loại thực phẩm chị em cần bổ sung trong giai đoạn này. Ngoài beta carotene, dứa còn chứa bromelain, chất giúp ích cho sự làm tổ của trứng. Tuy nhiên phụ nữ không nên uống viên bổ sung bromelain vì liều lượng có thể quá nhiều có thể gây phản tác dụng.

Xem thêm: Vợ chồng hiếm muộn ăn gì dễ thụ thai

Những thực phẩm giúp tăng cường chất lượng trứng

Các loại rau màu xanh đậm

Các loại rau có màu xanh đậm như: súp lơ xanh, rau cải bó xôi, mồng tơi, cải xanh… là những thực phẩm rất tốt cho chất lượng trứng và tăng khả năng rụng trứng ở phụ nữ. Ngoài ra, đây cũng là những thực phẩm rất tốt cho quá trình chuẩn bị và khi mang thai bởi những loại rau có màu xanh đậm rất giàu axit folic – dưỡng chất giúp ngăn ngừa nguy cơ dị tật ở thai nhi.

Các loại hạt

Hạnh nhân, óc chó, hạt dẻ, hạt điều là những loại rất tốt cho cơ thể và cung cấp được nhiều chất dinh dưỡng. Trong các loại hạt này chứa nhiều chất béo no bão hòa đơn cần thiết trong việc điều hòa insulin và làm tăng khả năng thụ thai.

Trong hạt bí có chứa rất nhiều sắt hemoglobin có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ khó thụ thai hơn so những người không bổ sung sắt.

Một loại hạt mà phụ nữ nên bổ sung nữa là hạt hướng dương. Hạt hướng dương rất là giàu kẽm nên chúng có thể giúp cân bằng hormone sinh sản trong cơ thể và từ đó giúp tăng chất lượng trứng của phụ nữ. Hơn nữa, hướng dương còn chứa rất nhiều folate rất cần thiết cho sự phân chia và phát triển tế bào. Bên cạnh đó, việc bổ sung axit folic cho phụ nữ ngay từ trước khi mang thai còn giúp ngăn ngừa dị tật cho thai nhi.

Trứng

Chúng ta không chỉ bổ sung vitamin D cho cơ thể nhờ ánh nắng mặt trời mà chúng ta còn có thể bổ sung nó nhờ trứng. Vitamin D chính là dưỡng chất quan trọng đối với sự phát triển của buồng trứng ở phụ nữ. Trứng là một trong số ít những loại thực phẩm chứa vitamin D, trong 1 lòng đỏ trứng gà chứa đến 18IU vitamin D.

Ngoài ra, trứng còn chứa hàm lượng protein cao (trung bình 6g/quả) giúp nâng cao chất lượng trứng, tăng khả năng thai. Trứng còn chứa Các vitamin B12 và axit folic là các dưỡng chất thiết yếu trong giai đoạn trước khi mang thai và đầu thai kỳ giúp phòng ngừa dị tật ống thần kinh.

Các thực phẩm họ nhà đậu

Họ nhà đậu bao gồm: đậu nành, đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen… chúng có chứa rất nhiều chất xơ, vitamin nhóm B, chất đạm, đây là các chất rất tốt cho cơ thể và giúp cải thiện chất lượng trứng khỏe mạnh hơn.

Đặc biệt, đậu nành còn là thực phẩm vàng trong việc chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp cho người phụ nữ. Bởi trong đậu nành có chứa hợp chất isoflavone, nó tương tự như hormone sinh dục nữ estrogen vừa tốt cho trứng và niêm mạc phụ nữ, đồng thời làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư vú, rối loạn tiền mãn kinh và loãng xương.

Các loại thịt đỏ

Thịt đỏ như thịt dê, thịt bò, thịt heo nạc rất giàu sắt và vitamin B12. Bổ sung các loại thịt đỏ giúp ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hồng cầu và giúp giảm nguy cơ vô sinh.

Các loại cá giàu Omega 3

Các loại cá đều rất giàu chất béo omega-3 và đặc biệt là cá nước lạnh chứa hàm lượn axit béo omega 3 cao hơn. Omega 3 có tác dụng giúp cân bằng lượng hormone sinh sản và tăng lưu lượng máu nuôi dưỡng các tế bào trong cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trong cá còn dồi dào hàm lượng protein cũng giúp cải thiện chất lượng trứng của phụ nữ. Vì vậy, các chị em nên bổ sung khoảng 300 – 400gr cá/tuần. Nhưng tránh những loại cá có hàm lượng thủy ngân cao như cá mập, cá kiếm, cá thu…

Trái cây

Trái cây cũng nằm trong danh sách các thực phẩm giúp trứng khỏe dễ thụ thai. Phụ nữ chuẩn bị mang thai nên bổ sung một số loại quả sau:

• Quả bơ: Rất giàu Omega 3 giúp sản xuất ra những quả trứng khỏe mạnh
• Chuối: Chuối chứa rất nhiều Carbohydrate, giàu Vitamin B6 rất cần thiết cho việc sản xuất các hormone, làm tăng khả năng rụng trứng , từ đó làm khả năng thụ thai cao hơn. Bên cạnh đó, chuối còn là loại quả rất tốt cho phụ nữ mang thai, nó giúp cơ thể chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, tạo ra các tế bào máu cho thai nhi, giúp bé phát triển thị lực và có làn da khỏe mạnh.
• Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, phúc bồn tử… Chúng rất giàu chất chống oxy hóa, vitamin E, vitamin C, kali, folate, chất xơ và nước. Những loại quả này có tác dụng ngăn ngừa sự lão hóa của tế bào trứng.
• Dứa: Là loại quả cần tránh trong khi mang thai vì nó tăng co bóp tử cung dễ dẫn đến tình trạng sảy thai nhưng ở giai đoạn chuẩn bị mang thai dứa lại là loại quả nên bổ sung. Trong dứa có chứa hàm lượng cao magiê, chất đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt sản sinh các hormone sinh sản. Nếu phụ nữ bị thiếu hụt magiê, họ sẽ gặp khó khăn trong quá trình thụ thai. Bạn có thể bổ sung dứa thường xuyên để đảm bảo nhu cầu magiê cho cơ thể.

Những điều cần tránh để trứng khỏe

Bên cạnh những dưỡng chất cần bổ sung thì chị em cũng nên chú ý đến một số yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng của trứng dưới đây:

• Không quan hệ trong những ngày đèn đỏ: “Yêu” trong thời kỳ kinh nguyệt sẽ làm cho cơ thể tạo ra chất kháng thể kháng lại tinh trùng dẫn đến giảm bớt hoạt lực của buồng trứng. Hơn nữa, quan hệ trong những ngày này cũng rất dễ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, lạc nội mạc tử cung.
• Hạn chế sử dụng thuốc giảm đau: Trong thời kỳ kinh nguyệt chị em không nên sử dụng thuốc giảm đau vì thuốc giảm đau gây khống chế thần kinh não. Sử dụng thuốc giảm đau trong thời gian dài sẽ “mê hoặc” thần kinh trung ương, làm giảm tốc độ truyền mệnh lệnh cho buồng trứng, làm cho hoạt tính của trứng yếu đi.
• Tránh xa các bức xạ điện tử: các bức xạ điện tử như điện thoại máy tính cũng là nguyên nhân làm giảm chất lượng của trứng và tinh trùng, chính vì vậy bạn nên hạn chế sử dụng các thiết bị này nếu bạn đang mong muốn có con.
• Tránh buồn phiền căng thẳng: tâm trạng ảnh hưởng rất lớn đến quá trình rụng trứng, bởi vậy giữ tâm trạng thoải mái sẽ giúp quá trình rụng trứng diễn ra bình thường tạo cơ hội thụ thai nhanh hơn.

Chế độ ăn uống hợp lý ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe mỗi người và đối với trứng của phụ nữ cũng vậy. Bổ sung những chất dinh dưỡng cần thiết không chỉ giúp làm tăng chất lượng trứng, tăng khả năng thụ thai mà còn là tiền đề cho một em bé khỏe mạnh ra đời. Bên cạnh đó người đàn ông cũng cần phải có chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý để có nhiều tinh trùng, tinh trùng khỏe dễ thụ thai hơn.

Vì sao nên bổ sung thuốc bổ trước khi mang thai?

Bữa ăn hàng ngày dù nhiều dưỡng chất đến đâu cũng có thể bao hao hụt một hàm lượng dinh dưỡng nhất định do quá trình chế biến và nấu nướng. Đặc biệt là với nếp sống hiện đại ngày nay, nhiều bữa ăn bên ngoài dường như đã trở thành một phần tất yếu của cuộc sống vợ chồng.

Để có một thai kỳ khỏe mạnh và em bé được phát triển tốt nhất từ trong bụng mẹ, không phải chỉ đến khi biết mình có thai, mẹ mới bắt bổ sung dinh dưỡng. Theo các chuyên gia khuyến cáo, thời điểm bổ sung thuốc bổ trước khi mang thai tốt nhất là 3 tháng.

Bởi theo cơ chế sinh học, thời gian để trứng trưởng thành trong buồng trứng của người mẹ mất khoảng 3 tháng, sau đó trứng sẽ chín và rụng. Ở thời điểm trứng rụng, nếu trứng gặp tinh trùng sẽ dẫn đến hiện tượng thụ thai. Muốn có phôi thai khỏe mạnh, người mẹ cần có chất lượng trứng tốt nhất. Do đó nếu thời điểm này mẹ uống các loại thuốc, vitamin tổng hợp sẽ tốt nhất cho quả trứng phát triển khỏe mạnh. Chính vì thế, mẹ nên có kế hoạch uống bổ sung dưỡng chất trước khi mang thai ít nhất 3 tháng. Đồng thời các cặp đôi cần có những chuẩn bị trước khi mang thai hiệu quả như: chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, kiểm tra sức khỏe tổng quát, dự trù tài chính tỉ mỉ…

Ngoài ra, hầu hết phụ nữ đều không biết mình đã mang thai trong thời gian một vài tuần đầu tiên. Trong khi đó, thời gian đầu mang thai là lúc thai nhi phát triển và hình thành hầu hết các cơ quan. Đặc biệt, 7 tuần đầu thai kỳ là thời gian thai nhi hình thành ống thần kinh. Đây là giai đoạn nhạy cảm và dễ xảy ra tổn thương nghiêm trọng nếu không được bổ sung đủ dưỡng chất (đặc biệt là acid folic). Vì vậy, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ được khuyên bổ sung thêm viên bổ tổng hợp mỗi ngày, ngay từ khi dự định mang thai.

Dưỡng chất cần bổ sung trước khi mang thai?

Các bác sỹ và chuyên gia y tế thường khuyên phụ nữ trước khi mang thai bên cạnh việc duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ và lành mạnh thì các mẹ có thể bổ sung thêm một số dưỡng chất để nâng cao sức khỏe, tăng khả năng thụ thai, chống dị tật thai nhi bẩm sinh để chuẩn bị cho quá trình mang thai an lành.

Theo nghiên cứu của các chuyên gia có 3 loại dưỡng chất quan trọng nhất cho phụ nữ trước khi mang thai là axit folic (vitamin B9), chất sắt và canxi. Trong đó:

Axit folic:

• Acid folic bổ sung đủ 400mcg/ngày trước khi mang thai và trong 3 tháng đầu giúp ngăn ngừa 70% tỷ lệ khuyết tật ống thần kinh ở trẻ
• Bổ sung trong suốt thai kỳ giúp cho quá trình tạo máu và phân chia tế bào. Rất cần thiết cho sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.
• Acid folic cũng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển khỏe mạnh của tinh trùng
• Cần cho quá trình tổng hợp DNA và cần cho sự tăng trưởng, phân chia tế bào nhanh.

DHA/EPA:

• Có vai trò quan trọng đối với sự phát triển toàn vẹn của trứng và tính linh động của tinh trùng
• Làm tăng cường dòng máu tới tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ thai
• Cần thiết cho sự phát triển não bộ, thị giác, hệ miễn dịch của trẻ; phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ.
• Thành phần dầu cá tự nhiên dạng Triglycerid với tỷ lệ DHA/EPA ~ 4/1 là dạng cơ thể dễ hấp thu và phù hợp nhất đối với mẹ chuẩn bị mang thai, mang thai và nuôi con bú

Sắt:

• Có vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ của thai nhi và sự hình thành tuần hoàn máu của nhau thai
• Giảm nguy cơ sinh con nhẹ cân, thiếu tháng
• Ngăn ngừa những tác động xấu đến sự phát triển trí tuệ và thể lực đến thai nhi sau này.
• Giảm nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt ở mẹ, đáp ứng nhu cầu tăng lên của mẹ trong giai đoạn mang thai sắp tới.

Canxi:

• Cần thiết cho sự hình thành và phát triển xương và răng của thai nhi và trẻ sơ sinh.
• Giảm nguy cơ loãng xương sau này.
• Có thể ngăn ngừa một số bệnh như tăng huyết áp dẫn đến tiền sản giật và sinh non.

Ngoài ra, việc bổ sung đầy đủ protein, vitamin và khoáng chất trước khi mang thai cũng đóng vai trò rất quan trọng nhằm xây dựng một tương lai thai kỳ khỏe mạnh, an toàn cho cả mẹ bầu và bé yêu.

Xem chi tiết tại: 5 dưỡng chất cần bổ sung trước khi mang thai

Uống loại thuốc bổ gì trước khi mang thai?

Thông thường, phụ nữ trước và trong khi mang thai mỗi ngày cần bổ sung 400 mcg axit folic, 27 mg sắt. Để đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng, các chuyên gia y tế khuyên ngoài chế độ ăn uống trước khi mang thai hợp lý các chị em nên bổ sung thêm vitamin tổng hợp nhằm giúp cơ thể chuẩn bị tốt nhất cho quá trình mang thai sắp tới. Các chị em có thể dùng thuốc bổ Procare với công thức đặc biệt có nhiều công dụng vô cùng tốt dành riêng cho những người trong giai đoạn trước, trong và sau thai kỳ. Đây là loại thuốc có chứa hầu hết các chất cần thiết cho phụ nữ có thai, bao gồm 11 vitamin, 5 khoáng chất và 2 axit béo omega-3. Trong đó các dưỡng chất có hàm lượng cụ thể như bảng sau:

Sản phẩm Procare được sản xuất theo tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt (GMP) của Australia, sử dụng các nguyên liệu đạt tiêu chuẩn chất lượng và được các chuyên gia hàng đầu kiểm chứng rất tốt cho sức khỏe của người mẹ cũng như sự phát triển tuyệt đối cho thai nhi. Vì vậy các mẹ bầu hoàn toàn yên tâm sử dụng nhé.

Lưu ý về việc uống thuốc trước khi mang thai

Khi sử dụng các loại thuốc bổ trước khi mang thai, các chị em nên tìm hiểu thông tin cũng như tham khảo ý kiến bác sĩ. Sử dụng các chế phẩm bổ sung có uy tín, được kiểm định và chất lượng rõ ràng.

• Kiểm tra thông tin trên bao bì: Sử dụng các loại thuốc bổ, vitamin tổng hợp mà có chứa đầy đủ các loại vitamin, acid béo thiết yếu (DHA/EPA), khoáng chất phù hợp với thể trạng của bạn. Đặc biệt, khi uống bất cứ loại thuốc bổ nào, cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Bạn cũng nên kiểm tra sức khỏe trước khi bổ sung. Chú ý đến thành phần của từng loại thuốc, xem trong thuốc có thành phần nào mình bị dị ứng không
• Tuyệt đối không lạm dụng việc bổ sung Vitamin cũng như thuốc bổ khi mang thai: các loại thuốc bổ, vitamin không phải uống càng nhiều càng tốt, bạn chỉ nên dùng theo liều lượng hướng dẫn và không tự ý uống thêm trừ khi đã hỏi ý kiến bác sĩ.
• Một số yếu tố làm giảm tác dụng của thuốc bổ: Lưu ý một số loại Vitamin và Khoáng chất nếu chúng ta uống đồng thời sẽ làm giảm hiệu quả và khả năng hấp thu của nhau, ví dụ như canxi không nên uống cùng thời điểm với sắt. Bởi vậy, bà bầu nên tách biệt thời gian uống sắt và canxi thay vì uống đồng thời. Khi sử dụng vitamin và thuốc bổ, các bạn cũng nên chú ý đến các loại thực phẩm có khả năng làm giảm công dụng của thuốc. Ví dụ như không uống viên sắt cùng sữa, trà, cà phê… Chỉ nên uống thuốc sau khi ăn uống những loại thực phẩm này ít nhất 1-2 tiếng.
• Chú ý nguồn gốc của sản phẩm: nguồn gốc, xuất xứ của các loại thuốc đó, xác định rõ các loại thuốc này đã được Bộ Y Tế kiểm định hay chưa hay có được công nhận bởi cơ quan quản lý dược không

Bên cạnh việc uống thuốc, chị em cũng nên có chế độ dinh dưỡng trước khi mang thai hợp lý, tăng cường ăn những thực phẩm lành mạnh như các loại rau xanh, củ quả, trái cây,… tránh xa các chất kích thích như bia rượu, thuốc lá, cafein,… để thuốc bổ phát huy được tác dụng tốt nhất.

Tóm lại, khi bạn mang thai, cơ thể sẽ cần một nguồn cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng lớn hơn. Việc bổ sung các loại vitamin, thuốc bổ khi chuẩn bị mang thai sẽ là tiền đề tốt cho thai thi phát triển khỏe mạnh và toàn diện nhất từ trong bụng mẹ. Do đó các chị em nên bổ sung các chất dinh dưỡng từ trước khi mang thai thông qua việc hấp thu từ thực phẩm và thuốc bổ để đảm bảo cho sức khỏe tốt và thai nhi khỏe mạnh ngay từ ban đầu nhé!

Thưa bác sĩ, buồng trứng đa nang có chữa được không và cách điều trị như thế nào ạ?

Hoàng Hà – 28 tuổi

Trả lời:

Chào bạn Hà,

Nói về buồng trứng đa nang (PCOS) thì đây là bệnh lý thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản gây mất cân bằng nội tiết tố và các vấn đề trao đổi chất, gây ảnh hưởng đến hình dáng, sức khỏe tổng thể và chức năng sinh sản của người phụ nữ.

Các triệu chứng phổ biến của buồng trứng đa nang bao gồm:

• Kinh nguyệt không đều: do cơ thể bị mất cân bằng nội tiết tố
• Dư thừa androgen: Nồng độ hormone nam tăng cao có thể dẫn đến các dấu hiệu như lông trên mặt và cơ thể mọc nhiều quá mức (hirsutism), và mặt, ngực, lưng bị lên nhiều mụn.
• Tăng cân, béo phì: Tăng cân, béo phì do đường (glucose) không được chuyển hóa vào tế bào sẽ chuyển đổi thành chất béo tích tụ lại, đặc biệt là béo ở vùng bụng
• Xuất huyết tử cung
• Da bị sẫm: Các mảng da sẫm màu có thể hình thành ở các nếp nhăn cơ thể như trên cổ, ở háng và dưới ngực.
• Nhức đầu: Thay đổi nội tiết tố có thể gây ra đau đầu ở một số phụ nữ.
• Khó khăn trong việc có thai

Hiện vẫn chưa có phương pháp chữa trị nào đặc trị được bệnh, nhưng có những phương pháp điều trị các triệu chứng của PCOS và vô sinh liên quan đến tình trạng này. Bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn phương pháp điều trị phù hợp với mong muốn của bạn. Bằng cách kích thích sự rụng trứng để điều trị cho những người mong muốn mang thai, điều trị để có chu kỳ kinh nguyệt đều, giảm lượng đường trong máu…

Đó là đáp án cho câu hỏi buồng trứng đa nang có chữa được không? Còn về phương pháp điều trị bệnh còn tùy thuộc vào mong muốn của bệnh nhân cụ thể như:

• Bác sĩ có thể cung cấp các loại thuốc khác nhau có thể điều trị các triệu chứng như chu kỳ không đều, mụn trứng cá, triệt lông thừa và lượng đường trong máu tăng cao.
• Phương pháp điều trị khả năng sinh sản để giúp phụ nữ mang thai, kích thích rụng trứng.

Nền tảng chính để mang đến hiệu quả điều trị bệnh là lối sống lành mạnh, bổ sung một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Chế độ ăn uống của bạn nên bổ sung nhiều trái cây và rau quả tươi vì đây là những thực phẩm giàu các loại vitamin và chất xơ rất tốt cho cơ thể, thực phẩm nguyên chất (như bánh mì nguyên hạt, ngũ cốc nguyên hạt và gạo nâu), thịt nạc, cá và thịt gà. Bạn có thể tham khảo chi tiết trong bài viết: Đa nang buồng trứng nên ăn gì để giảm triệu chứng?

Ngủ ngon và kiểm soát căng thẳng có thể giúp bạn cân bằng hormone trong cơ thể và giảm các triệu chứng do sự mất cân bằng hormone gây ra.

Nghiên cứu cho thấy, việc kiểm soát cân nặng, thậm chí giảm 1 phần nhỏ cân nặng dư thừa (giảm khoảng 5% trọng lượng cơ thể) và tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường và các vấn đề về tim. Ngoài ra, nó còn giúp cải thiện các triệu chứng như: chu kỳ kinh nguyệt bất thường, vô sinh, và mang lại hiệu quả khi sử dụng các loại thuốc để kiểm soát glucose và cải thiện tình trạng kháng insulin trong hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Nó cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư nội mạc tử cung, giảm mụn trứng cá và giảm sự phát triển lông thừa.

Xem chi tiết tổng hợp cách chữa buồng trứng đa nang hiệu quả TẠI ĐÂY

Cám ơn bạn đã đặt câu hỏi cho chúng tôi. Hy vọng rằng những chia sẻ trên đây có thể giúp giải đáp được thắc mắc mà bạn đưa ra. Mọi thông tin chi tiết cần tư vấn thêm về hội chứng đa nang buồng trứng bạn vui lòng đặt câu hỏi ở khung comment bên dưới đội ngũ chuyên gia tư vấn của chúng tôi sẽ giải đáp trong thời gian sớm nhất.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là tình trạng rối loạn nội tiết tố ảnh hưởng trực tiếp vào hệ thống sinh sản của phụ nữ. Đây là lý do phổ biến nhất khiến phụ nữ gặp khó khăn khi mang thai

Khi bạn bị PCOS, buồng trứng của bạn lớn hơn bình thường. Những buồng trứng lớn hơn này có thể có nhiều nang nhỏ chứa trứng chưa trưởng thành.

Cùng tìm hiểu xem đa nang buồng trứng ảnh hưởng đến khả năng mang thai của người phụ nữ như thế nào ngay trong đoạn dưới đây.

Đa nang buồng trứng ảnh hưởng đến khả năng mang thai

Rối loạn kinh nguyệt

Rối loạn kinh nguyệt là một trong những dấu hiệu nhận biết buồng trứng đa nang điển hình nhất. PCOS có thể khiến phụ nữ bị chậm kinh, rối loạn kinh nguyệt hoặc thậm chí là mất kinh từ đó người bệnh không thể tính được ngày rụng trứng để quan hệ thụ thai hiệu quả.

Chu kì kinh nguyệt thất thường biểu hiện như: lượng máu kinh ít đi hoặc nhiều lên, máu kinh có màu nhạt không đỏ sẫm như bình thường, có mùi khó chịu (tanh, chua,..), đau bụng kinh dữ dội,… Biểu hiện rối loạn kinh nguyệt kéo dài có thể khiến cho người bệnh mệt mỏi, lo lắng do mất kinh hoặc cũng có thể do mất nhiều máu. Vì vậy, nếu xuất hiện các biểu hiện trên trong thời gian dài thì bạn cần phải thăm khám phụ khoa để có kết luận chính xác về tình trạng bệnh bởi nếu để lâu có thể gây ra vô sinh nữ, ảnh hưởng tới thiên chức làm mẹ chị em.

Sự khác biệt nội tiết tố

Ảnh hưởng đầu tiên của đa nang buồng trứng là cơ thể phụ nữ sản xuất ra lượng hormone androgen cao hơn bình thường. Đây là những hormone thường được coi là hormone nam, bởi vì nam giới có lượng androgen cao hơn nhiều so với nữ giới.

Androgens rất quan trọng trong sự phát triển của cơ quan sinh dục nam và các đặc điểm nam khác. Ở phụ nữ, androgen thường được chuyển đổi thành hormone estrogen.

Vấn đề rụng trứng

Hàm lượng androgen cao sẽ gây cản trở sự phát triển của trứng và giải phóng trứng thường xuyên. Quá trình này được gọi là rụng trứng.

Nếu một quả trứng khỏe mạnh không được giải phóng, nó không thể được thụ tinh bởi tinh trùng, có nghĩa là bạn không thể mang thai.

Vậy đa nang buồng trứng có thai được không?

Mắc PCOS không có nghĩa là bạn không thể mang thai. PCOS là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh ở phụ nữ nhưng có thể điều trị được.

Như đã chia sẻ ở trên, tình trạng mất cân bằng nội tiết tố phụ nữ mắc PCOS gây cản trở sự phát triển và giải phóng trứng từ buồng trứng (rụng trứng). Thực tế nhiều nghiên cứu đã cho thấy nhiều trường hợp mắc buồng trứng đa nang vẫn có thể mang thai nếu điều trị kịp thời. Có khoảng 17% phụ nữ đa nang buồng trứng có thể mang thai tự nhiên và số còn lại có thể mang thai khi sử dụng biện pháp điều trị chuyên khoa.

Tuy nhiên, đa nang buồng trứng cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho phụ nữ khó thụ thai, làm giảm khả năng làm mẹ đáng kể. Nếu để tình trạng bệnh tiến triển lâu ngày thì nguy cơ hiếm muộn, vô sinh càng cao. Bởi trứng không được rụng và phóng noãn một cách bình thường nên khả năng thụ tinh rất thấp.

Bệnh đa nang buồng trứng còn làm tăng nguy cơ bị mắc các bệnh khác như ung thư nội mạc tử cung, tiểu đường, huyết áp cao,…

Ngoài ra, khi bị buồng trứng đa nang khi mang thai có thể gây những biến chứng như: sảy thai, sinh non, tiền sản giật. Do các nang trứng hình thành với số lượng lớn và gây xoắn buồng trứng, chèn ép và gây áp lực lên thai, khiến thai bị long dính ra khỏi tử cung nên thai có thể bị đẩy ra ngoài.

Vì vậy, cách tốt nhất là ngay từ khi phát hiện ra bệnh cần thăm khám để có những biện pháp điều trị phù hợp để không ảnh hưởng đến sức khỏe của người phụ nữ về sau.

Làm gì để phụ nữ PCOS sớm có thai?

Bệnh đa nang buồng trứng tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn được nhưng bạn có thể đối phó với các triệu chứng. Điều trị buồng trứng đa nang thường nhằm mục đích điều hòa kinh nguyệt và điều trị để mang thai.

Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, để sớm có thai và giảm thiểu những tác hại của đa nang buồng trứng, bác sĩ khuyên bạn nên áp dụng một số phương pháp sau:

Điều chỉnh lại chu kỳ kinh nguyệt

Bác sĩ có thể kê toa thuốc tránh thai có chứa các phiên bản nhân tạo của hormone estrogen và progestin. Những viên thuốc này có thể giúp điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt của bạn bằng cách giảm sản xuất androgen.

Nếu bạn không thể sử dụng thuốc tránh thai, bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc chỉ có proestin.

Bạn uống thuốc này trong khoảng 2 tuần một tháng, trong khoảng 1-2 tháng có thể giúp cho chu kỳ kinh nguyệt ổn định lại.

Thuốc kích thích rụng trứng

Khi mà chu kỳ kinh nguyệt ổn định lại bạn cần sử dụng thuốc kích thích sự rụng trứng để giúp nhanh chóng có thai. Một số loại thuốc kích thích rụng trứng phù hợp bao gồm:

• Clomiphene là một loại thuốc chống estrogen mà bạn có thể dùng khi bắt đầu chu kỳ.
• Nếu clomiphene không giúp rụng trứng, bạn có thể được kê đơn thuốc metformin: Thuốc này cải thiện sự rụng trứng và dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt thường xuyên. Metformin cũng làm chậm sự tiến triển đến bệnh tiểu đường tuýp 2.
• Bác sĩ cũng có thể kê toa một loại thuốc có chứa hormone kích thích nang trứng ( FSH ) và hormone luteinizing (LH)
• Bổ sung Inositol, các vitamin nhóm B (B1, B6, B9, B12), vitamin D… cùng với chế độ ăn là lựa chọn tốt bởi nó có thể làm giảm tình trạng kháng insulin, cải thiện chức năng buồng trứng/sự rụng trứng và giảm nồng độ androgen ở phụ nữ mắc PCOS

Giảm cân

Đối với những phụ nữ PCOS bị thừa cân béo phì cũng có thể gây mất cân bằng hormone trong cơ thể. Vì vậy, giảm cân là biện pháp giúp cân đối lại hormone, giúp ích rất nhiều cho sự rụng trứng và làm tăng khả năng thụ thai. Giảm 5% – 10% trọng lượng cơ thể có thể giúp chu kỳ kinh nguyệt của bạn đều đặn hơn, giảm lượng cholesterol, điều chỉnh insulin trong cơ thể.

Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn phương pháp giảm cân phù hợp với tình trạng bệnh hiện tại nhất.

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ

Thực phẩm giàu sắt tăng cường chức năng buồng trứng

Sắt là thành phần không thể thiếu góp phần duy trì sức khỏe của mỗi người đặc biệt là sức khỏe buồng trứng ở người bị đa nang buồng trứng. Đồng thời sắt còn giúp cải thiện sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ. Vì vậy, các chuyên gia khuyên người bệnh PCOS nên bổ sung vào thực đơn các thực phẩm giàu sắt sẽ giúp cải thiện tình trang sức khỏe của buồng trứng và gia tăng cơ hội thụ thai. Các thực phẩm giàu sắt có thể bổ sung như thịt đỏ, ngũ cốc, các loại đậu đỗ, lòng đỏ trứng và các loại rau có màu xanh đậm.

Thực phẩm bổ sung canxi

Canxi là dưỡng chất không thể thiếu cho người bị buồng trứng đa nang. Canxi cần thiết trong việc kiểm soát, ngăn ngừa sự tiến triển của hội chứng buồng trứng đa nang. Nguồn cung cấp Canxi dồi dào cho cơ thể mà không sợ tăng cân hay các bệnh tim mạch là sữa và các sản phẩm từ sữa không béo, hải sản và trứng

Các loại trái cây ít đường

Trái cây là nguồn cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể và duy trì cân bằng hormone và tạo điều kiện cho nang trứng phát triển khỏe mạnh. Hãy “kết thân” với các loại rau củ quả ít đường để tránh nguy cơ thừa cân, mắc bệnh tiểu đường như táo, bưởi, cam quýt, dâu tẩy, ổi, kiwi… Ngoài ra, những loại trái cây này còn dồi dào hàm lượng chất chống oxy hóa chúng sẽ giúp bạn củng cố hệ miễn dịch để chống lại những biến chứng do tăng androgen trong cơ thể, đồng thời giảm thiểu nguy cơ bị vô sinh do buồng trứng đa nang.

Rau củ nhiều màu sắc

Theo nhiều nghiên cứu, các loại rau củ nhiều màu sắc chứa rất nhiều chất chống oxi hóa mạnh giúp trung hòa tác động xấu của oxi hóa do stress ở phụ nữ bị buồng trứng đa nang. Các chất oxy hóa có trong các loại rau củ nhiều màu sắc, sẽ giúp phá hủy các gốc tự do và hạn chế chúng ảnh hưởng đến sức khỏe.

Một số rau củ có màu tốt nhất bao gồm ớt chuông đỏ và vàng, cà chua ngọt, cà chua, cà rốt, cà tím,…

Thực phẩm giàu chất béo lành mạnh

Các chất béo lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong bữa ăn của người bị buồng trứng đa nang. Chất béo lành mạnh có tác dụng đào thải độc tố khỏi cơ thể, thúc đẩy sự cân bằng nội tiết tố từ đó giúp duy trì cân nặng hợp lý để thụ thai và tăng khả năng sinh sản. Chất béo lành mạnh thường có nhiều trong các loại hạt, bơ, dầu ô liu và các loại cá có dầu như cá ngừ và cá hồi.

Omega 3 là một trong những chất béo lành mạnh có vai trò duy trì cân bằng nội tiết và tăng khả năng sinh sản hiệu quả cho phụ nữ. Axit béo Omega 3 có nhiều trong các nhóm thực phẩm sau: cá biển (cá ngừ, cá hồi…), ngũ cốc nguyên hạt (vừng, lạc, hạnh nhân, đậu tương, óc chó).

Rau có lá màu xanh đậm

Rau có lá màu xanh đậm như: cải xoăn, bông cải xanh, rau chân vịt… có những dưỡng chất tối ưu hơn so với những thực phẩm khác và rất giàu canxi, sắt, kali, magie cùng với vitamin K, C và E, đặc biệt là vitamin B cần thiết đóng vai trò cực kì quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng của đa nang buồng trứng.

Lựa chọn những nhóm thực phẩm bổ dưỡng trên đây để bổ sung vào thực đơn hàng ngày vừa giúp đa dạng thực đơn hàng ngày và giúp cải thiện sức khỏe buồng trứng một cách hiệu quả.

Thụ tinh trong ống nghiệm

Thụ tinh trong ống nghiệm có thể là một lựa chọn nếu việc dùng thuốc không cho kết quả tốt. Tỷ lệ mang thai nhờ phương pháp này phụ thuộc vào độ tuổi và khả năng sinh sản của chị em. Để thực hiện phương pháp này, trước tiên, bác sĩ sẽ lấy trứng và tinh trùng để tiến hành quy trình thụ tinh trong phòng thí nghiệm. Sau đó, họ sẽ đưa phôi vào tử cung của người phụ nữ để phôi có thể phát triển thành thai nhi.

Phương pháp phẫu thuật buồng trứng

Nếu việc tất cả những phương pháp điều trị bằng những loại thuốc trên không cho kết quả như ý, khi đó có thể bác sĩ sẽ chi định phương pháp phẫu thuật được gọi là khoan buồng trứng.

Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật bằng cách mổ ổ bụng để tạo ra các lỗ nhỏ trong buồng trứng làm giảm mức độ kích thích tố nam và tăng cường sự rụng trứng.

Tác động của phương pháp này chỉ mang tính tạm thời trong vòng 6 tháng đến 1 năm kể từ khi phẫu thuật. Có khoảng 50% phụ nữ mang thai trong vòng một năm kể từ khi phẫu thuật.

Tóm lại, phụ nữ đa nang buồng trứng có thể mang thai và khả năng mang thai sớm thành công phụ thuộc nhiều vào thời điểm phát hiện bệnh và phương pháp điều trị. Vì thế, chị em nên kiểm tra sức khỏe phụ khoa định kỳ tại các cơ sở y tế chuyên khoa tin cậy để sớm phát hiện bệnh và có giải pháp điều trị thích hợp.

Tổng quan

Buồng trứng đa nang là rối loạn nội tiết thường gặp ở nữ giới. Phụ nữ mắc PCOS bị mất cân bằng nội tiết tố và các vấn đề trao đổi chất, gây ảnh hưởng đến hình dáng, sức khỏe tổng thể và chức năng sinh sản của người phụ nữ.

Với người mắc PCOS, trứng không phát triển như bình thường hoặc không được giải phóng trong quá trình rụng trứng. Điều đó dẫn tới: tình trạng kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh, có thể dẫn đến vô sinh ở phụ nữ, sự phát triển của u nang buồng trứng.

Theo các nhà nghiên cứu thì nguyên nhân dẫn đến PCOS rất phức tạp, nguyên nhân phổ biến là do tình trạng kháng insulin và mất cân bằng hormone trong cơ thể.

Bạn có thể kiểm soát các yếu tố này và giảm bớt các triệu chứng thông qua thay đổi lối sống và bổ sung chế độ ăn uống và sử dụng thuốc nhưng không có cách tiếp cận nào phù hợp với tất cả các triệu chứng để điều trị bệnh khỏi hoàn toàn.

Khi xuất hiện dấu hiệu của bệnh bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán bệnh chính xác, tìm ra nguyên nhân và từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Chẩn đoán buồng trứng đa nang

Đầu tiên, bác sĩ sẽ thảo luận với bạn để khảo sát về lịch sử y tế, chu kỳ kinh nguyệt và sự thay đổi về cân nặng của bạn để thấy được các dấu hiệu mà bạn đang gặp phải. Tiếp đó bác sĩ sẽ thực hiện một số thăm khám, xét nghiệm rồi kết luận xem bạn có bị buồng trứng đa nang hay không. Bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện một số chẩn đoán sau:

• Kiểm tra vùng chậu: để xem các cơ quan sinh sản xem có gì bất thường hay không.
• Xét nghiệm máu để có thể được phân tích để đo nồng độ hormone. Thử nghiệm này có thể loại trừ các nguyên nhân có thể gây ra bất thường về kinh nguyệt hoặc dư thừa androgen mà không phải do PCOS. Bạn có thể được xét nghiệm máu bổ sung để đo dung nạp glucose và mức cholesterol và chất béo trung tính lúc đói.
• Siêu âm: Một thiết bị đầu dò được đặt trong âm đạo của bạn (siêu âm qua âm đạo). Đầu dò phát ra sóng âm thanh và chuyển thành hình ảnh trên màn hình máy tính. Bác sĩ có thể dựa vào hình ảnh siêu âm để kiểm tra về buồng trứng và độ dày của niêm mạc tử cung.

Cách chữa buồng trứng đa nang hiệu quả

Tùy theo từng mục đích điều trị cụ thể như điều trị triệu chứng cường androgen hay là điều trị vô sinh mà bác sĩ sẽ có các chỉ định và lời khuyên cụ thể đối với từng trường hợp.

Phương pháp điều trị có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) và giảm tỷ lệ mắc các vấn đề sức khỏe lâu dài như bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch.

Bạn nên nói cho bác sĩ về mục tiêu của bạn là gì để bạn có thể đưa ra một kế hoạch điều trị. Ví dụ, nếu bạn muốn mang thai thì việc điều trị của bạn sẽ tập trung vào việc giúp bạn thụ thai. Nếu bạn muốn chế ngự mụn trứng cá liên quan đến PCOS, việc điều trị của bạn sẽ hướng đến các vấn đề về da.

Cách chữa buồng trứng đa nang thường liên quan đến việc thay đổi lối sống, chế độ dinh dưỡng và sử dụng thuốc. Chi tiết như sau:

Lối sống lành mạnh

Duy trì cân nặng khỏe mạnh 

Nhiều phụ nữ bị PCOS bị thừa cân hoặc béo phì. Chỉ cần giảm khoẳng 5% đến 10% trọng lượng cơ thể của bạn có thể giúp người bệnh giảm nồng độ insulin và androgen, làm giảm một số triệu chứng và giúp cho chu kỳ của bạn đều đặn hơn và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến PCOS. Từ đó có thể giúp quản lý các vấn đề về lượng đường trong máu và khả năng rụng trứng. Hỏi bác sĩ về chương trình kiểm soát cân nặng và có thể tham khảo thêm chuyên gia dinh dưỡng để được giúp đỡ trong việc đạt được mục tiêu giảm cân.

Hãy chủ động tập thể dục 

Tập thể dục rất quan trọng để duy trì cân nặng khỏe mạnh và giúp giảm lượng đường trong máu. Nếu bạn bị PCOS, việc tăng hoạt động hàng ngày và tham gia chương trình tập thể dục thường xuyên có thể điều trị hoặc thậm chí ngăn ngừa tình trạng kháng insulin và giúp bạn kiểm soát cân nặng và tránh phát triển bệnh tiểu đường. Các bài tập được khuyến khích như: yoga, bơi lội, thể dục nhịp điệu… những bài tập nhẹ nhàng này còn giúp cho người bệnh có thể giải tỏa được căng thẳng, stress. Đây cũng là yếu tố tác động tích cực đến quá trình điều trị bệnh.

Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ ảnh hưởng đến mức độ căng thẳng của bạn và giúp điều chỉnh cortisol để cân bằng hormone trong cơ thể. Thiếu ngủ, rối loạn giấc ngủ làm tăng nguy cơ mắc PCOS gấp đôi so với phụ nữ ngủ đủ giấc. Để cải thiện giấc ngủ bạn nên:

• Đặt mục tiêu ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày
• Thiết lập thói quen đi ngủ đúng giờ
• Không sử dụng thiết bị đi động, xem ti vi khi chuẩn bị đi ngủ
• Tránh các chất kích thích và thực phẩm giàu chất béo trước khi đi ngủ.

Quản lý căng thẳng

Giảm căng thẳng, stress có thể giúp điều chỉnh cortisol. Một số phương pháp như: tập yoga, ngồi thiền, ngủ đủ giấc và cắt giảm caffeine… có thể góp phần làm giảm mức độ căng thẳng cho người bệnh.

Đi dạo và tạo không gian sống thoáng đãng sạch sẽ cũng giúp bạn thư giãn và chăm sóc bản thân cũng có thể làm giảm cảm giác căng thẳng của bạn.

Thay đổi chế độ ăn uống

Ăn uống hợp lý, đúng cách có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Một chế độ ăn uống bổ dưỡng có thể giúp điều chỉnh hormone và cải thiện chu kỳ kinh nguyệt của bạn.

Lựa chọn thực phẩm nguyên chất, tươi sống

Đầu tiên, bạn cần lựa chọn những loại thực phẩm nguyên chất không có đường nhân tạo, kích thích tố và chất bảo quản. Những thực phẩm tươi sống không chế biến sẵn không chất bảo quản sẽ mang lại nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Bởi những đồ ăn chứa chất bảo quản, chế biến sẵn có thể làm tăng tình trạng kháng insulin, gây viêm ở người bệnh hơn.

Chế độ ăn uống cân bằng Carb và Protein

Carbohydrate và protein đều tác động đến mức năng lượng và hormone trong cơ thể. Bổ sung protein sẽ kích thích cơ thể bạn sản xuất insulin. Thực phẩm chưa qua chế biến, nhiều carb có thể cải thiện độ nhạy insulin. Nếu bạn là người thừa cân, béo phì cần đảm bảo một chế độ ăn kiêng lành mạnh vẫn cung cấp đủ protein cần thiếu cho cơ thể. Các nguồn protein từ thực vật như các loại hạt, cây họ đậu và ngũ cốc nguyên hạt….

Bổ sung nhóm thực phẩm có tác dụng chống viêm

PCOS được mô tả như tình trạng viêm mãn tính cấp thấp. Vì vậy, bổ sung các thực phẩm chống viêm vào chế độ ăn hàng ngày cũng có thể giúp bạn giảm bớt được các triệu chứng của bệnh. Các thực phẩm chống viêm có thể bổ sung như: Dầu ô liu , cà chua, rau xanh, cá béo (như cá thu và cá ngừ), và các loại hạt (hạt óc chó, hạt lanh…)

Tăng lượng sắt cho cơ thể

Một số phụ nữ bị PCOS bị chảy máu nặng trong thời kỳ của họ. Điều này có thể dẫn đến thiếu sắt hoặc thiếu máu. Vì vậy, các chuyên gia khuyên bạn nên bổ sung thêm thực phẩm giàu chất sắt như rau bina, trứng và bông cải xanh vào chế độ ăn uống của bạn.

Tăng lượng Magie cho cơ thể

Hạnh nhân, hạt điều, rau bina và chuối là những thực phẩm giàu magie thân thiện với PCOS.

Bổ sung chất xơ giúp cải thiện hệ tiêu hóa

Một chế độ ăn nhiều chất xơ có thể giúp cải thiện tiêu hóa của bạn. Các thực phẩm giàu chất xơ: Đậu lăng, đậu lima, bông cải xanh, lê và bơ đều, các loại rau xanh.

Bổ sung các sản phẩm từ đậu nành

Đậu nành hoạt động như estrogen trong cơ thể bạn. Điều này có thể giúp cân bằng hormone trong cơ thể nếu bạn bị PCOS. Đậu nành cũng được biết đến là chất giúp điều hòa thụ thể androgen, giảm nồng độ androgen ở bệnh nhân mắc PCOS. Nhờ vậy giúp điều tiết và cân bằng nội tiết tố, tái lập sự rụng trứng và chu kỳ kinh nguyệt đều đặn.

Kết hợp Vitamin D và Canxi

Canxi và vitamin D là bộ đôi cần thiết trong việc kiểm soát, ngăn ngừa sự tiến triển của hội chứng buồng trứng đa nang.

Canxi giúp giảm được các biểu hiện rụng tóc, hói đầu. Ngoài ra, Canxi còn đóng vai trò rất quan trọng trong sự trưởng thành và phát triển nang trứng

Vitamin D là một loại hormone quan trọng đối với hệ thống nội tiết của bạn. Thiếu vitamin D làm tăng nguy cơ mắc PCOS. Vitamin D và canxi có thể cải thiện tình trạng chu kỳ không đều và giúp tăng khả năng rụng trứng.

Vitamin D và canxi được tìm thấy rất nhiều trong các loại thực phẩm như các loại rau xanh lá đậm (bông cải xanh, rau diếp,… ), nước dùng xương, đậu phụ, các loại hạt …

Bổ sung các sản phẩm giàu Kẽm

Kẽm là một nguyên tố vi lượng có thể tăng khả năng sinh sản và hệ thống miễn dịch của bạn. Bạn có thể bổ sung kẽm trong chế độ ăn uống từ nguồn thực phẩm như: ăn thịt đỏ, đậu, các loại hạy và hải sản.

Sử dụng Hormone và thuốc

Kiểm soát sinh sản là phương pháp điều trị PCOS phổ biến nhất cho những phụ nữ không muốn mang thai. Những phương pháp kiểm soát sinh sản cũng có thể làm giảm khả năng bạn bị ung thư nội mạc tử cung trong lớp lót bên trong tử cung.

Có một loại hormone gọi là proestin có thể giúp bạn điều hòa kinh nguyệt, giúp bạn mọc tóc và giảm nguy cơ ung thư tử cung.

Sử dụng thuốc kê theo toa Metformin (Fortamet, Glucophage) một thuốc uống cho bệnh tiểu đường tuýp 2 – để làm giảm nồng độ insulin. Ngoài ra, Metformin còn giúp cải thiện sự rụng trứng và điều hòa kinh nguyệt. Metformin cũng làm chậm sự tiến triển đến bệnh tiểu đường tuýp 2 nếu đã có tiểu đường trước đó và hỗ trợ giảm cân (nếu bạn đang ăn kiêng và tập thể dục phù hợp).

Điều trị khả năng sinh sản

• Clomiphene và letrozole (Femara) là thuốc kê theo toa kích thích sự rụng trứng và tăng khả năng có thai.
• Phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là phương pháp trứng của bạn được thụ tinh bên ngoài cơ thể và sau đó được đặt trở lại bên trong tử cung của bạn. Đây có thể là cách tốt nhất để giúp bạn mang thai khi bạn bị PCOS.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật là một lựa chọn (thường chỉ khi các lựa chọn khác không hiệu quả). Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật bằng mở ổ bụng để tạo ra các lỗ nhỏ trong buồng trứng (phẫu thuật đốt điểm buồng trứng) để buồng trứng hoạt động tốt hơn, làm giảm mức độ kích thích tố nam và tăng cường sự rụng trứng. Nhưng tác động của phương pháp này chỉ mang tính tạm thời trong vòng 6 tháng đến 1 năm kể từ khi phẫu thuật.

Với những biện pháp trên đây sẽ góp phần hỗ trợ giảm các triệu chứng của bệnh hiệu quả. Hy vọng rằng qua đó bạn có thể lựa chọn cho mình phương pháp phù hợp với sức khỏe của bản thân. Chúc bạn luôn mạnh khỏe!

Đa nang buồng trứng có nguy hiểm không?

Theo ước tính khoảng 10% phụ nữ bị đa nang buồng trứng. Nếu bạn mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), buồng trứng của bạn có thể chứa nhiều u nang nhỏ khiến cơ thể bạn sản xuất quá nhiều hormone gọi là androgen.

Ở nam giới, androgen được tạo ra trong tinh hoàn. Chúng tham gia vào sự phát triển của cơ quan sinh dục nam và phát triển các đặc điểm nam khác như mọc lông trên cơ thể. Ở phụ nữ, androgen được tạo ra trong buồng trứng, nhưng sau đó được chuyển thành estrogen. Đây là những hormone đóng vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản, cũng như sức khỏe của tim, động mạch, da, tóc, não và các bộ phận và hệ thống cơ thể khác.

Nếu bạn bị PCOS và nồng độ androgen của bạn quá cao, bạn sẽ gặp phải những thay đổi của chu kỳ kinh nguyệt, rối loạn phóng noãn, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. Đây chính là một trong những nguyên nhân gây vô sinh hiếm muộn ở phụ nữ.

Ngoài ra, người bệnh đa nang buồng trứng còn gặp những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim mạch và nguy cơ bị ung thư.

Khoảng 25% – 30% phụ nữ mắc PCOS sẽ bị suy giảm khả năng dung nạp glucose ở tuổi 30 và 8% phụ nữ có thể mắc bệnh tiểu đường loại 2. Phụ nữ mắc PCOS còn có nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp.

PCOS ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng, khi tình trạng không rụng trứng trở lên mãn tính khiến phụ nữ bị ung thư nội mạc tử cung, ung thư buồng trứng và ung thư vú.

Vì vậy, đa nang buồng trứng có thể gây nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng xem chi tiết những biến chứng của PCOS với sức khỏe nữ giới ở phần dưới đây.

Đa nang buồng trứng gây biến chứng gì cho sức khỏe?

Ảnh hưởng chu kỳ kinh nguyệt

Ảnh hưởng lớn của bệnh đa nang buồng trứng là tác động đến chu kì kinh nguyệt. Những người bị đa nang buồng trứng thường sẽ không có sự rụng trứng đều đặn, vì vậy nó cũng ảnh hưởng đến chu kì kinh nguyệt khiến chu kì kinh nguyệt có thể nhanh hoặc chậm tùy tháng. Chu kì kinh nguyệt không đều, rối loạn rụng trứng dẫn đến việc thụ thai gặp cản trở hoặc không thể thụ thai… Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến hiếm muộn, thậm chí vô sinh ở nhiều cặp vợ chồng.

Vô sinh hiếm muộn

Bạn vẫn có thể mang thai nếu bị PCOS nhưng có thể làm tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn.

Đa nang buồng trứng là bệnh gây ra do tình trạng rối loạn nội tiết và là một trong những nguyên nhân thường gặp gây vô sinh do không rụng trứng hay rối loạn phóng noãn. Khi testosteron sinh ra trong buồng trứng quá nhiều, trứng phát dục chậm hoặc dừng phát triển khi ở giai đoạn chưa chín. Người bị mắc bệnh đa nang buồng trứng có thể kinh nguyệt ít, ít dần, không đúng chu kỳ, không thấy hiện tượng trứng rụng hằng tháng. Qua siêu âm, trên buồng trứng xuất hiện nhiều nang nhỏ (từ 6 – 10 nang kích thước 10mm). Do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng. Không phải ai mắc buồng trứng đa nang cũng bị vô sinh, nhưng hầu như nếu không phát hiện sớm thì buồng trứng đa nang là một trong những nguyên nhân dẫn đến vô sinh hiếm muộn.

Béo phì và bệnh tiểu đường

Người ta dựa vào chỉ số BMI (>25) hay tỉ số vòng eo/vòng mông để xác định tình trạng béo phì. Trong những phụ nữ béo phì người ta thống kê được có đến 60% phụ nữ mắc PCOS. Một số nghiên cứu cho rằng béo phì cũng là nguyên nhân gây bệnh đa nang buồng trứng. Béo phì đóng vai trò thúc đẩy các triệu chứng đa nang buồng trứng biểu hiện trên lâm sàng. Kiểm soát cân nặng có thể giúp cải thiện tiến triển của bệnh đa nang buồng trứng.

Béo phì có liên quan đến nồng độ insulin cao hơn, làm suy yếu khả năng dung nạp glucose dẫn đến tình trạng kháng insulin. Được biết, hơn 20% phụ nữ béo phì bị PCOS sẽ bị suy yếu dung nạp glucose sau tuổi 30. Và tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 2 ở phụ nữ được chẩn đoán mắc PCOS cao gấp 7 lần so với những người phụ nữ khác.

Kháng insulin kết hợp với béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2 cũng tăng lên ở những phụ nữ PCOS nhưng không béo phì. Do đó, PCOS là một yếu tố nguy cơ độc lập đối với bệnh tiểu đường loại 2. Phần lớn phụ nữ dưới 45 tuổi mắc bệnh tiểu đường loại 2 cũng được chẩn đoán mắc PCOS. Nguy cơ sẽ tăng cao hơn nhiều ở những phụ nữ mắc PCOS đồng thời bị béo phì. Ngoài ra, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cũng do PCOS.

Bệnh tim mạch và tăng huyết áp

Tăng insulin máu là lý do chính làm tăng nguy cơ tim mạch của phụ nữ mắc PCOS. Khi đó cơ thể sẽ bị rối loạn chức năng tế bào b tuyến tụy và suy giảm khả năng dung nạp glucose.

Ngoài ra, khi insulin trong cơ thể tăng cao dẫn đến tăng cholesterol, huyết áp, xơ vữa động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Nồng độ insulin tỷ lệ thuận với sự biến động của huyết áp. Tỷ lệ tăng huyết áp cao gấp ba lần ở phụ nữ mắc PCOS trong độ tuổi từ 40-59 tuổi so với những người không mắc PCOS. Tỷ lệ tiền sản giật ở phụ nữ béo phì mắc PCOS cao gấp 4 lần phụ nữ bình thường.

Dường như PCOS là yếu tố nguy cơ để phát triển các tình trạng xơ vữa động mạch, tăng huyết áp và nhồi máu cơ tim, xuất hiện ở độ tuổi sớm hơn so với phụ nữ không có PCOS.

Ung thư nội mạc tử cung

Tình trạng PCOS kéo dài có thể dẫn tới ung thư nội mạc tử cung. Trứng không rụng trong thời gian dài được coi là cơ chế chính chịu trách nhiệm liên tục tiết ra estrogen.

Estrogen tăng nên lớp nội mạc tử cung sẽ dày lên để chuẩn bị đón trứng được thụ thai về đó làm tổ. Nếu như không thụ thai, lớp niêm mạc sẽ bong ra tạo nên hiện tượng kinh nguyệt. Trong khi đó, nếu chu kì kinh nguyệt bất thường hoặc mất kinh, niêm mạc tử cung cứ dày lên và không chịu bong ra do tác dụng của estrogen. Mức estrogen trong cơ thể cao làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.

Ngoài ra, các yếu tố được biết đến làm tăng nguy cơ phát triển ung thư nội mạc tử cung là béo phì, sử dụng lâu dài các chất gây dị ứng không có tác dụng, vô sinh hiếm muộn, tăng huyết áp và tiểu đường. Hầu hết các yếu tố này được biết cũng có liên quan đến PCOS.

Tăng sản nội mạc tử cung có thể là tiền thân của ung thư biểu mô tuyến. Người ta ước tính rằng có khoảng 18% các trường hợp tăng sản tuyến thượng thận sẽ tiến triển thành ung thư trong 2 đến 10 năm sau.

Ung thư vú

Béo phì, tăng huyết áp và vô sinh là những đặc điểm có liên quan đến sự phát triển của ung thư vú. Trong một nghiên cứu trên 217 phụ nữ, tỷ lệ phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú dương tính cao hơn đáng kể ở phụ nữ mắc PCOS so với nhóm phụ nữ không bị PCOS.

Di truyền bệnh cho con

Đa nang buồng trứng gây mất cân bằng nội tiết của phụ nữ. Khi đó, buồng trứng của người phụ nữ sản xuất ra androgen nhiều hơn bình thường. Nồng độ nội tiết tố cao sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển và phóng thích noãn (rụng trứng). Bên cạnh đó, những bé gái có mẹ hay chị gái bị đa nang buồng trứng cũng rất dễ bị di truyền căn bệnh này.

Khi thấy có những dấu hiệu kinh nguyệt bất thường hoặc các triệu chứng đặc trưng của bệnh đa nang buồng trứng như đã nói trên, chị em cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.

Các vấn đề có thể khác

Các biến chứng phổ biến khác của PCOS bao gồm:

• Phiền muộn
• Lo âu
• Chảy máu từ tử cung và nguy cơ ung thư tử cung cao hơn
• Vấn đề về giấc ngủ
• Viêm gan

Một số biến chứng của PCOS có thể không phải là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe của bạn, nhưng chúng có thể gây rắc rối cho bạn:

• Cơ thể mọc lông bất thường như mọc lông mặt, mọc lông bụng
• Tóc rụng, tóc mỏng
• Tăng cân
• Mụn trứng cá, các mảng nám xuất hiện trên mặt và các vấn đề về da khác

Cách điều trị đa nang buồng trứng

Điều trị bằng thuốc

Thuốc để điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt:

• Thuốc có chứa estrogen và proestin làm giảm sản xuất androgen và điều chỉnh estrogen. Điều chỉnh nội tiết tố có thể làm giảm nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và điều chỉnh chảy máu bất thường, mọc tóc quá mức và nổi mụn.
• Điều trị bằng proestin: Uống progestin trong 10 đến 14 ngày để bảo vệ chống lại ung thư nội mạc tử cung.

Thuốc kích thích khả năng rụng trứng:

Bổ sung Inositol, các vitamin nhóm B (B1, B6, B9, B12), vitamin D… cùng với chế độ ăn là lựa chọn tốt bởi nó có thể làm giảm tình trạng kháng insulin, cải thiện chức năng buồng trứng/sự rụng trứng và giảm nồng độ androgen ở phụ nữ mắc PCOS.

Xem chi tiết: Inositol giúp phụ nữ đa nang buồng trứng mang thai an toàn

Thuốc metformin

Metformin (Glucophage, Glucophage XR) – một thuốc uống cho bệnh tiểu đường tuýp 2 – để làm giảm nồng độ insulin. Thuốc này cải thiện sự rụng trứng và dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt thường xuyên. Metformin cũng làm chậm sự tiến triển đến bệnh tiểu đường tuýp 2 nếu đã có tiểu đường trước đó và hỗ trợ giảm cân (nếu bạn đang ăn kiêng và tập thể dục phù hợp).

Điều trị tại nhà

• Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Giảm cân giúp làm giảm nồng độ insulin và androgen và có thể khôi phục sự rụng trứng. Tham khảo ý kiến của bác sĩ về phương pháp kiểm soát cân nặng phù hợp và thường xuyên gặp gỡ với chuyên gia dinh dưỡng để được giúp đỡ trong việc đạt được mục tiêu giảm cân.
• Hạn chế carbohydrate: Chế độ ăn ít chất béo, carbohydrate cao có thể làm tăng mức độ insulin.
• Tập thể dục giúp giảm lượng đường trong máu: Nếu bạn bị PCOS, việc tăng hoạt động hàng ngày và tham gia chương trình tập thể dục thường xuyên có thể điều trị hoặc thậm chí ngăn ngừa tình trạng kháng insulin và giúp bạn kiểm soát cân nặng và tránh phát triển bệnh tiểu đường.

Đa nang buồng trứng tuy gây ra những biến chứng nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể khắc phục được. Thời gian điều trị càng sớm càng giúp ngăn ngừa gặp phải những biến chứng trên. Chính vì vậy, khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần chủ động thăm khám để bác sĩ hướng dẫn cách điều trị phù hợp và áp dụng biện pháp khắc phục tại nhà. 

Bệnh đa nang buồng trứng (PCOS) phổ biến ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản, xuất hiện khi hormone nội tiết tố trong cơ thể nữ giới mất cân bằng. Phụ nữ mắc đa nang buồng trứng sẽ gặp phải một số triệu chứng như: rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều hoặc vô kinh, mụn mọc nhiều, trầm cảm, rụng tóc, béo phì hay sự tăng trưởng bất thường của nội tiết tố nam…

Nếu không được điều trị sớm, căn bệnh này có thể gây ra nhiều hệ lụy đối với sức khỏe như: nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim mạch, cao huyết áp, mỡ máu tăng cao… hoặc những bệnh lý về sức khỏe sinh sản của phụ nữ như: ung thư nội mạc tử cung, dễ sẩy thai hoặc sinh con non.

Chính vì thế, việc điều trị bệnh là điều rất cần thiết và quan trọng. Một chế độ ăn uống thích hợp cũng đóng một vai trò quan trọng cho việc chữa trị bệnh đa nang buồng trứng.

Đa nang buồng trứng nên ăn gì?

Theo các chuyên gia, việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng giúp cơ thể khỏe mạnh có thể là chìa khóa thành công trong việc kiểm soát các triệu chứng PCOS.

Mục đích của chế độ ăn uống PCOS phù hợp là:

• Giảm sự kháng insulin
• Ổn định lượng đường trong máu
• Điều hoà hệ thống nội tiết
• Giảm viêm
• Giúp giảm cân với những chị em buồng trứng đa nang bị béo phì

Những thực phẩm lành mạnh sau đây có thể làm giảm viêm, kiểm soát lượng đường trong máu và giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh để giảm thiểu tác dụng phụ của các vấn đề về đường ruột và các biểu hiện khó chịu khác của PCOS.

Ăn nhiều chất xơ

Một chế độ ăn giàu chất xơ mang lại nhiều lợi ích cho phụ nữ mắc PCOS. Bởi vì những thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp chống lại tình trạng kháng insulin bằng cách làm chậm quá trình tiêu hóa và giảm tác động của đường lên máu.

Các thực phẩm giàu chất xơ cho chế độ ăn PCOS bao gồm:

• Các loại rau họ cải (như bông cải xanh, súp lơ, cải xoăn), rau diếp, rau bí, xà lách,
• Các loại hạt dinh dưỡng như: hạt chia, hạt lanh, hạt hướng dương
• Các loại đậu: đậu đen, đậu lăng, đậu xanh
• Quả mọng: quả mâm xôi, quả mâm xôi, quả việt quất
• Ngũ cốc nguyên hạt

Protein nạc

Ăn nhiều protein nạc có thể giúp giảm cân, cũng như giúp bạn no lâu hơn. Thực phẩm giàu protein nạc cho chế độ ăn PCOS bao gồm:

• Cá (cá hồi, tôm, cá ngừ, cá tuyết)
• Gia cầm nạc (gà không da và gà tây)
• Nguồn protein thực vật (đậu, đậu Hà Lan, đậu phụ)

Thực phẩm chống Oxy hóa

Phụ nữ mắc PCOS đã được chứng minh là bị viêm cấp thấp, khi mức độ viêm tăng cao có thể làm tăng insulin, góp phần làm trầm trọng thêm các triệu chứng PCOS. Các loại thực phẩm chứa chất chống oxy hóa chống viêm tốt nhất bao gồm trái cây, rau, ngũ cốc và chất béo không bão hòa. Cụ thể, nó bao gồm:

• Trái cây (dâu tây, quả việt quất, quả mâm xôi)
• Rau (rau bina, atisô, cải xoăn)
• Ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, lúa mì nguyên hạt, quinoa, gạo nâu)
• Chất béo không bão hòa (các loại hạt như hồ đào, hạt bơ, dầu ô liu, bơ)

Thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp

Chế độ ăn uống lành mạnh gồm có trái cây và rau quả để duy trì mức glucose và insulin ổn định. Ngoài ra, trái cây và rau quả tươi đem lại rất nhiều vitamin hữu ích, tốt cho sức khỏe nữ giới.

Tuy nhiên, phụ nữ mắc đa nang buồng trừng cần lưu ý hạn chế bổ sung những loại trái cây có chỉ số đường huyết (GI) cao trong thực đơn hàng ngày, khi ăn những loại quả này sẽ làm tăng lượng đường và insulin trong cơ thể, làm trầm trọng thêm các triệu chứng của PCOS.

Lựa chọn những loại quả có chỉ số GI thấp sẽ giúp giải phóng đường tương đối chậm vào máu, ngăn ngừa sự tăng đột biến lượng đường huyết. Các loại trái cây có chỉ số đường huyết thấp chị em buồng trứng đa nang nên dùng là: táo, nho, cam, bưởi, đào, mận, dâu, kiwi, dưa hấu,…

Thực phẩm giàu Canxi và Vitamin D

Canxi và vitamin D là bộ đôi cần thiết trong việc kiểm soát, ngăn ngừa sự tiến triển của hội chứng buồng trứng đa nang.

Canxi giúp giảm được các biểu hiện rụng tóc, hói đầu. Ngoài ra, Canxi còn đóng vai trò rất quan trọng trong sự trưởng thành và phát triển nang trứng

Bổ sung vitamin D không chỉ giúp cơ thể hấp thu được lượng Canxi tối đa. Việc bổ sung vitamin D thường xuyên còn giúp cho người bệnh giảm sự kháng insulin đồng thời tăng độ nhạy cảm insulin của các tế bào, cải thiện sự rụng trứng, giúp chu kỳ kinh nguyệt đều hơn.

Vitamin D và canxi được tìm thấy rất nhiều trong các loại thực phẩm như các loại rau xanh lá đậm (bông cải xanh, rau diếp,… ), nước dùng xương, đậu phụ, các loại hạt …

Chất béo lành mạnh

Chất béo không thể thiếu trong cơ thể của mỗi chúng ta. Tuy nhiên chúng ta không nên sử dụng quá nhiều chất béo nhưng một lượng chất béo vừa đủ, từ nguồn thực phẩm thích hợp cung cấp chất béo lành mạnh sẽ đem lại nhiều lợi ích cho chị em có PCOS.

Các chất béo lành mạnh sẽ không làm tăng lượng insulin, chúng còn giúp hấp thụ một số vitamin thiết yếu như vitamin A, D, E, K, giúp phụ nữ giảm cân, phục hồi sự rụng trứng, tăng khả năng sinh sản, cải thiện các tác động xấu của hội chứng buồng trứng đa nang.

Các thực phẩm chứa chất béo lành mạnh chị em có thể bổ sung là: trái bơ, dầu oliu, cá hồi, các loại hạt,…

Đa nang buồng trứng nên kiêng gì?

Carbohydrate tinh chế

Carbohydrate tinh chế gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin. Đặc biệt là carbohydrate tinh chế, không có chất dinh dưỡng có thể dẫn đến giảm cân, từ đó làm giảm nồng độ androgen gây ra mụn trứng cá , mọc tóc bất thường, chu kỳ kinh nguyệt không đều.

Các thực phẩm Carbohydrate tinh chế như:

• Bánh mì trắng
• Pizza bột
• Mì ống
• Gạo trắng

Đồ uống có đường

Mặc nước trái cây và sinh tố là tốt cho sức khỏe nhưng đó là với những đồ uống tự chế biến với lượng đường ít, không chất bảo quản. Với một số loại nước đóng chai sẵn có thể chứa gần 30 gram đường và sẽ làm tăng lượng đường trong máu làm cho có mức insulin tăng cao. Vì vậy, phụ nữ đa nang buồng trứng cần tránh một số loại đồ uống như: Nước ngọt, nước ép hoa quả đóng chai,…

Thực phẩm có đường và chế biến sẵn

Cùng với đồ uống có đường, thực phẩm có đường không tốt cho người bệnh PCOS như: bánh kẹo, bánh quy, sữa chua có đường, bánh kem…

Hơn nữa, tất cả các thực phẩm chế biến sẵn đóng hộp có thể chứa hóa chất độc hại, không chỉ nghèo dinh dưỡng mà còn có thể phá hủy hệ vi sinh vật đường ruột. Ngoài ra, đồ chế biến sẵn còn chứa chất béo bão hòa, chất béo này cũng gây rắc rối cho bệnh nhân PCOS.

Thay vì thực phẩm đóng gói, hãy tự mình lựa chọn thực phẩm tươi sống và tự chế biến.

Caffeine

Theo các chuyên gia, caffeine không tốt cho sức khỏe và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Đối với những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang, caffeine cũng có những tác động không tốt. Cụ thể là, caffeine làm tăng nồng độ estradiol, một loại hormone estrogen ảnh hưởng đến chu kỳ rụng trứng và kinh nguyệt. Vì vậy, bạn nên hạn chế dùng dùng caffeine để giảm các triệu chứng của buồng trứng đa nang và tăng khả năng sinh sản.

Thức uống có cồn

Uống rượu làm tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang lên đến 50%. Rượu bia ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe gan mà gan là cơ quan quan trọng giúp loại bỏ estrogen dư thừa ra khỏi cơ thể. Lí do là vì khi uống rượu thường xuyên sẽ khiến gan phải dành nhiều thời gian để loại bỏ chất độc từ rượu bia và việc loại bỏ estrogen sẽ không còn được chú trọng.

Ngoài ra, rượu bia còn có thể dễ dàng chuyển hóa thành đường, làm tăng khả năng kháng insulin. Không những vậy, axit được tạo ra từ rượu khiến các triệu chứng viêm trở nên tồi tệ hơn.

Thay đổi lối sống lành mạnh tốt cho bệnh PCOS

Bên cạnh việc bổ sung chế độ dinh dưỡng hợp lý, nếu bạn thực hiện một số thay đổi trong chế độ sinh hoạt cũng có thể giúp ích rất nhiều trong việc kiểm soát các triệu chứng của buồng trứng đa nang.

Vận động, tập thể dục thể thao mỗi ngày kết hợp với chế độ ăn giảm tinh bột có thể giúp cơ thể giảm kháng insulin hiệu quả. Nhiều chuyên gia khuyến cáo rằng bạn nên dành ít nhất 150 phút mỗi tuần sẽ kiểm soát bệnh rất tốt.

Ngoài ra, tập thể dục đều đặn kết hợp với chế độ ăn hợp lý kể trên cũng có thế giúp người bệnh giảm cân. Những người thừa cân, béo phì mà giảm được cân sẽ cải thiện được quá trình rụng trứng.

Các triệu chứng liên quan đến PCOS có thể gây căng thẳng, stress. Yoga, thiền là các kỹ thuật giảm căng thẳng , giúp làm dịu tâm trí và cho phép bạn kết nối với cơ thể, giúp cơ thể thoải mái hơn.

Theo dõi những biểu hiện của cơ thể nếu có những thay đổi bất thường cần thông báo ngay cho bác sĩ chuyên khoa để được can thiệp kịp thời.

Kết luận

Mặc dù chưa có cách chữa trị cho PCOS, nhưng chúng ta có thể kiểm soát được các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất nhiều hơn.

Chế độ ăn gồm chất béo có lợi cho sức khỏe, protein nạc và lượng carbohydrate GI thấp vừa phải có thể giúp quản lý PCOS.

Nếu triệu chứng không thuyên giảm trong quá trình điều trị và bổ sung dinh dưỡng hợp lý hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Họ có thể làm cùng bạn xác định nguyên nhân và đưa ra hướng điều trị tiếp theo.