Bệnh phụ khoa luôn là mối đe doạ và là một tình trạng báo động đối với sức khỏe chị em phụ nữ ở mọi lứa tuổi, nhất là phụ nữ sau ki sinh. Phụ nữ sau khi sinh nở nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa cao hơn nhiều lần. Cùng dinhduongbabau tìm hiểu về các bệnh phụ khoa thường gặp sau sinh và biện pháp cải thiện nó như thế nào?
Nội dung chính
Sau khi sinh: chớ coi thường bệnh phụ khoa!
Theo bác sĩ sản khoa Nguyễn Thị Tình, Bệnh viện đa khoa 16A thì người phụ nữ sau khi sinh con vệ sinh không đúng cách và quan hệ tình dục quả sớm là nguyên nhân chính mắc các bệnh phụ khoa sau sinh. Nguyên nhân cụ thể gây bệnh phụ khoa sau sinh như sau:
* Không vệ sinh đúng cách
- Cổ tử cung bị giãn rộng sau sinh và thời gian đầu có xuất hiện sản dịch chảy ra rất nhiều nếu không vệ sinh đúng cách sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các vi khuẩn gây hại sinh sôi và phát triển mạnh mẽ, cuối cùng hình thành bệnh phụ khoa sau sinh.
- Những chị em sinh thường phải rạch tầng sinh môn. Vì vậy mà sau khi sinh nếu chị em không chú ý tới việc giữ vệ sinh thì vết thương này sẽ rất dễ bị nhiễm trùng và dẫn đến hiện tượng viêm nhiễm phụ khoa sau sinh.
* Cơ thể nữ giới sau khi sinh thường rất yếu ớt, sức đề kháng giảm, kèm theo việc cơ quan sinh dục bị thương tổn sẽ tạo điều kiện cho nhiều tác nhân gây bệnh như: vi khuẩn, nấm, trùng roi… tấn công gây bệnh phụ khoa sau khi sinh.
* Quan hệ tình dục quá sớm:
Sau khi sinh, sinh lý ở cơ thể mẹ biến đổi khá lớn đặc biệt là những tổn thương của cơ quan sinh dục sau khi mang thai và sau khi sinh cần một khoảng thời gian mới có thể phục hồi lại như lúc trước khi mang thai. Nếu sau khi âm hộ phải bị khâu và cổ tử cung hoặc trong thời kỳ sau khi đẻ có triệu chứng viêm nhiễm, sốt, ra máu, các bộ phận của bộ máy sinh dục như tử cung, âm đạo, âm hộ phục hồi tương đối chậm thì nên kiêng quan hệ tình dục.
- Đối với sinh thường, bác sĩ khuyến cáo sau sinh khoảng 6 – 8 tuần mới nên quan hệ hoặc khi bộ phận sinh dục khỏe mạnh trở lại, thể lực và khí hư phục hồi. Còn sau 6 – 8 tuần mà thấy sức khỏe vẫn chưa tốt và sản dịch vẫn còn thì nên kiêng sinh hoạt để bộ phận sinh dục hồi phục hoàn toàn.
- Đối với những người đẻ mổ, tốt nhất sau 3 tháng mới nên quan hệ tình dục.
- Những người bị ốm, viêm nhiễm trong tử cung thì nên đợi sau khi lành bệnh, nguyên khí dồi dào mới nên quan hệ tình dục.
Sau khi sinh, bác sĩ thường khuyên sản phụ ít nhất là 2 tháng sau sinh nên kiêng quan hệ tình dục. Đây chính là thời gian để cơ thể người phụ nữ phục hồi cũng là biện pháp tránh thai để người phụ nữ có đủ sức khỏe để chăm sóc bé. Tuy nhiên, có rất nhiều chị em không thực hiện đúng chỉ định, đã quan hệ tình dục quá sớm nên dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa sau sinh.
Mắc các bệnh phụ khoa sau sinh khá là nguy hiểm và nó gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý, sức khỏe cũng như khả năng sinh sản của chị em trong tương lai, vì thế chị em cần đặc biệt chú ý khi thấy các dấu hiệu bất thường ở vùng kín của mình.
Các bệnh phụ khoa thường gặp sau sinh
Viêm âm đạo
Viêm âm đạo là bệnh lý thường gặp nhất sau khi sinh. Một số triệu chứng của bệnh viêm âm đạo: khí hư ra nhiều, vùng kín có mùi hôi tanh khó chịu, có cảm giác ngứa ngáy vô cùng khó chịu. Nếu đi khám phụ khoa có thể thấy niêm mạc âm đạo bị sưng tấy, đồng thời chị em có cảm giác đau rát khi quan hệ tình dục.
Viêm tử cung, viêm cổ tử cung
Triệu chứng viêm tử cung, viêm cổ tử cung là vùng kín xuất hiện rất nhiều khí hư bất thường ở dạng loãng hoặc đặc dính, có bọt. Ngoài ra còn một số biểu hiện như: đau khi quan hệ tình dục, đau ở vùng bụng dưới…
Viêm vòi trứng, ống dẫn trứng
Viêm vòi trứng, viêm ống dẫn trứng là một trong những biến chứng rất nguy hiểm của bệnh viêm phụ khoa sau sinh. Các tổn thương ở âm đạo có thể phát triển mạnh hơn gây ra viêm nhiễm ở buồng tử cung, tử cung, nếu như chị em không khám phụ khoa sau sinh kịp thời có thể phát triển nặng hơn gây tắc vòi trứng, viêm buồng trứng, dẫn đến vô sinh trong tương lai
Cách khắc phục các bệnh phụ khoa sau sinh
Khi mắc các bệnh phụ khoa sau sinh có thể gây ảnh hưởng lớn tới tâm lý và sức khỏe sản phụ. Do đó ngay khi mới phát hiện ra mình có biểu hiện viêm phụ khoa sau sinh chị em nên tới các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được các bác sĩ khám phụ khoa sau sinh tìm ra đâu là nguyên nhân gây bệnh và xác định chính xác căn bệnh đang mắc phải để có hướng điều trị bệnh kịp thời, nhanh chóng, tránh các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe sản phụ.
Việc điều trị các bệnh phụ khoa sau sinh không nên sử dụng thuốc kháng sinh vì nó có thể gây ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng sữa của sản phụ. Thông thường sau khi sinh chưa được quá 6 tháng để không ảnh hưởng đến chất lượng sữa các bác sĩ thường dùng phương pháp đặt viên phụ khoa. Các loại thuốc đắt thường chỉ có tác dụng tại chỗ và hàm lượng có thể khuếch tán trong máu không nhiều, nên không ảnh hưởng gì đến việc bạn cho con bú.
Lưu ý là sản phụ không được tự ý sử dụng các loại thuốc đặt âm đạo. Vì các loại thuốc này nếu bạn không sử dụng đúng cách và liều lượng phù hợp theo nguyên nhân thì không mang lại kết quả cao mà còn khiến bệnh viêm phụ khoa sau sinh nặng hơn.
Nếu viêm nhiễm ở mức độ nhẹ thì nên sử dụng các biện pháp chữa viêm phụ khoa sau sinh bằng các giải pháp tự nhiên như: rửa vùng kín bằng lá trầu, bằng một số loại thảo dược,… vừa không ảnh hưởng đến sức khỏe và vấn đề cho con bú.
Viêm nhiễm phụ khoa sau sinh cần chú ý gì?
Nên ăn đậu và những chế phẩm từ đậu
Đậu và các chế phẩm từ đậu giúp bổ sung estrogen thực vật, bao hàm lignin, isoflavones, được các nhà khoa học công nhận có công dụng chống oxy hóa rất hiệu quả. Bên cạnh đó, dậu và các chế phẩm từ đậu là món ăn rất tốt trong việc ngăn ngừa sự phát triển của viêm nhiễm. Những loại thực phẩm trong nhóm này như: sữa đậu nành, đậu phụ, đậu hũ, bông cải xanh, cần tây, giá đỗ, đậu Hà Lan…
Bổ sung kẽm và selenium
Đây là 2 loại chất có tác dụng sản sinh ra các tế bào miễn dịch và phát huy cao độ các chức năng của tế bào miễn dịch. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng hàm lượng selenium và kẽm trong cơ thể thấp sẽ có thể làm giảm chức năng hệ thống miễn dịch. Do đó, bổ sung kẽm và selenium sẽ hỗ trợ tăng khả năng miễn dịch, hỗ trợ làm giảm tình trạng bệnh viêm phụ khoa sau sinh hiệu quả.
Ăn các thực phẩm chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao
Các chất chống oxy hóa có nhiều trong dưa hấu, chanh, nho, anh đào, cam. Bổ sung các chất oxy hóa không những giúp chống lão hóa da mà còn có tác dụng hạn chế sự phát triển của các vi khuẩn gây viêm nhiễm, ngăn chặn bệnh tái phát lần 2.
Bổ sung vitamin C
Vitamin C giúp khống chế các virus gây hại, điều này vô cùng quan trọng trong việc ngăn ngừa viêm phụ khoa sau sinh. Ngoài ra, vitamin C cũng liên quan với tỉ lệ mắc bệnh viêm nhiễm phụ khoa sau sinh. Theo nghiên cứu, khi lượng vitamin C tăng thì nguy cơ chị em bị viêm phụ khoa sau sinh sẽ giảm đi.
Hạn chế các đồ ăn cay nóng
Khi bị mắc các bệnh phụ khoa chị em cần phải hạn chế ăn các thực phẩm cay nóng, đồ chiên rán, đồ hộp, tránh làm cho tình trạng viêm nhiễm nặng hơn. Không hút thuốc lá, uống rượu bia và dùng các chất kích thích.
Thay đổi các thói quen trong sinh hoạt hàng ngày
- Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ, khô thoáng
- Không mặc quần lót quá chật hoặc quần chưa khô hẳn
- Không dùng các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh và thụt rửa vùng kín
- Sau khi sinh, cần kiêng quan hệ tình dục ít nhất 3 tháng. Sau đó, nên thực hiện quan hệ tình dục an toàn, không quan hệ tình dục bừa bãi, với nhiều người …
- Thực hiện các biện pháp tránh thai an toàn để hạn chế tình trạng nạo phá thai để tránh viêm nhiễm vùng kín và các bệnh lây qua đường tình dục
Dù là trước khi mang thai hay sau khi sinh chị em nên đi khám phụ khoa định kỳ 3 tháng một lần để kịp thời phát hiện những dấu hiệu của bệnh, có hướng chữa trị bệnh hiệu quả nhất. Chúc bạn luôn mạnh khỏe!
Bác sĩ cho em hỏi với ạ. Vợ cháu sinh con gần được 2 tháng nay tuy nhiên vợ thường xuyên kiêu đau nhức mông, đùi xuống cổ chân và tê chân không biết đây có phải bệnh nguy hiểm gì không ạ . Mong bác sĩ tv giúp cháu phương pháp điều trị với ạ. Xin cảm ơn!
Hiển thị trả lời
Chào bạn Hạnh Ký,
Dấu hiệu đau nhức mông, tê nhức chân tay là vấn đề thường gặp đối với phụ nữ sau sinh.
Nguyên nhân có thể do:
-Thiếu hụt canxi: Khi mang thai cơ thể người mẹ phải cung cấp canxi cho thai nhi trong quá trình hình thành và phát triển xương, đặc biệt là 3 tháng cuối, vì thế sau sinh bạn có thể bị thiếu hụt canxi gây loãng xương và đau nhức chân.
– Làm việc nặng nhọc: Sau sinh, cơ thể người mẹ thường rất yếu, phải nghỉ ngơi vài tuần kết hợp chế độ ăn uống hợp lý để mau chóng phục hồi, tuy nhiên nếu thời điểm này bạn làm việc quá sức, bưng bê vật nặng, lên xuống cầu thang hoặc đi lại liên tục, đứng nhiều,…có thể gây đau nhức chân sau khi sinh.
– Thao tác chăm con: Việc chăm em bé sau sinh khiến cơ thể của bạn luôn cảm thấy mệt mỏi, đặc biệt khi thực hiện liên tục một số thao tác như đứng lên ngồi xuống, bế con, cho con bú,… có thể khiến tay chân tê nhức, đau mỏi.
– Mắc bệnh xương khớp: Nếu trước hoặc trong quá trình mang thai, chân của mẹ bầu mắc một số bệnh lý xương khớp như: viêm khớp, hội chứng ống cổ chân, chèn ép thần kinh tọa,… nhưng không điều trị kịp thời có thể gây đau nhức chân sau sinh. Đây là trường hợp không nên chủ quan mà cần có biện pháp khắc phục ngay.
Sau sinh để cơ thể người mẹ phục hồi tốt giảm đau nhức khó chịu thì mẹ cần ăn đủ chất dinh dưỡng, tăng lượng đạm và canxi trong bữa ăn hàng ngày, và uống nhiều nước để hồi phục cơ thể sau khi sinh và để có đủ sữa cho con bú. Không nên ăn uống quá kiêng khem.
Nên dùng thêm thuốc bổ trong suốt thai kỳ và cả thời gian cho con bú. Bởi vì, rất khó có thể cung cấp đủ dưỡng chất cho người mẹ , ngay cả khi chế độ ăn đã gần như cân đối và đa dạng các loại thức ăn khác nhau như thịt, sữa, trái cây, rau xanh, đậu, các loại ngũ cốc… Khi cơ thể được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng quan trọng sẽ mau chóng phục hồi. Hơn nữa, bổ sung dinh dưỡng tốt sẽ giúp tăng cường chất lượng sữa mẹ.được ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý, bên cạnh đo
Thông thường đau nhức chân sau sinh thường tự khỏi sau 2 – 3 tuần khi sức khỏe người mẹ đã hồi phục tốt, có chế độ ăn uống và chăm sóc sức khỏe hợp lý. Tuy nhiên, nếu mắc phải một số bệnh xương khớp, tình trạng này có thể kéo dài lâu hơn, thậm chí chuyển sang thể mãn tính với những cơn đau dai dẳng kèm theo nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Bởi vậy trường hợp vợ bạn sau sinh gần 2 tháng mà thường xuyên đau nhức chân như vậy thì bạn nên đưa vợ đi thăm khám để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân cũng như có biện pháp điều trị an toàn,
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Chào bác sĩ,
Em vừa sinh con đầu lòng được 6 tuần. Em hay bị ngứa và xì hơi vùng kín. Thỉnh thoảng sau khi tiểu tiện em bị ê buốt. Khi vừa nằm xuống khép chân lại hay lúc vừa ngồi xuống em hay bị thốn. Cảm giác như bị cấn vậy. Cách đây 2 tuần em có đi tái khám sau sinh. Bác sĩ khám và cho em xét nghiệm nước tiểu thì nói em không bị gì hết. Bác sĩ cho em hỏi, vậy em có bị làm sao không ạ? Và tại sao em lại bị như vậy ạ?
Em xin cảm ơn bác sĩ ạ!
Hiển thị trả lời
Chào bạn Thanh Trúc,
Thời gian 6 tuần đầu sau sinh (thời kỳ hậu sản) các cơ quan trong cơ thể người mẹ, nhất là cơ quan sinh dục sẽ dần dần hồi phục trở về trạng thái bình thường. Tuy nhiên, do những tác động mạnh mẽ trong khi chuyển dạ và sự thay đổi nội tiết sau sinh mà cơ quan sinh dục trở lên nhạy cảm hơn với các yếu tố gây bệnh bên ngoài. Nếu không được chăm sóc đúng cách, mẹ rất dễ bị viêm nhiễm; với trường hợp mẹ sinh thường, bị rạch tầng sinh môn thì khu vực này trở lên rất nhạy cảm, có thể gây ngứa, đau cho mẹ trong một vài tuần.
xì hơi vùng kín là do trong âm đạo có tồn tại khí. Khí này tồn tại là do không khí bên ngoài tràn vào âm đạo, khí ở trong hệ thống đường ruột tràn ngược vào âm đạo (dò trực tràng- âm đạo) hay mắc một số bệnh lý viêm nhiễm phụ kho do vi khuẩn, các vi khuẩn này sinh ra khí… Để xác định rõ nguyên nhân bạn cần được thăm khám cụ thể.
Với trường hợp của bạn, đã 6 tuần mà vẫn còn các biểu hiện tiểu tiện bị ê buốt, đau, thốn thì bạn có thể tới bác sĩ thăm khám, làm xét nghiệm kiểm tra lại để tìm nguyên nhân và có biện pháp hỗ trợ phù hợp nhé! Đồng thời cần thực hiện vệ sinh vùng kín sạch sẽ, luôn giữ khô ráo. Nên nằm nghiêng, ngồi trên đệm mềm để giảm bớt áp lực lên tầng sinh môn. Cố gắng không nên ngồi hoặc đứng quá lâu.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Chào bác sĩ cháu mới sinh con so được hơn 2thág lúc sinh cháu bị rạch tầng sinh môn và bị khâu 4mũi khi đó họ khâu họ có nói là chỉ tự tiêu nhưg tới giờ nó chỉ tiêu một phần vẫn còn phần thắt nút nên thỉnh thoảng no có cảm giác phần chỉ còn đó đôi khi sưng và có mủ khí hư có mùi tanh bác sĩ tư vấn giúp cháu ạ
Hiển thị trả lời
Chào bạn Thanh Nhàn,
Sau sinh thường mẹ cần lưu ý nhiều hơn tới việc vệ sinh bởi nguy cơ nhiễm khuẩn đường sinh dục sẽ rất cao. Tùy thuộc vào từng cơ địa mà thời gian chỉ tự tiêu kéo dài hay ngắn. Thông thường sau 2-3 tuần là chỉ có thể tự tiêu hết. Tình trạng sưng, có mủ, khí hư mùi tanh là những biểu hiện điển hình cho thấy bạn đang bị viêm nhiễm. Vì vậy, bạn nên tới bác sĩ để được thăm khám và điều trị cụ thể, tránh để lâu tình trạng viêm nhiễm nặng hơn sẽ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe,
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Chào bác sĩ
Em vừa sinh em bé được 2 tháng 9 ngày. Hơn nữa tháng nay dịch của em ra hơi nhiều ẩm uot rất khó chịu. Nó còn có màu hơi vàng và có mùi tanh nữa. Lâu lâu e còn bị ngứa nữa . Em ngồi hay nằm khi ngủ cảm thấy nó dau và tê ở cửa mình vậy bác sĩ ơi em bị bệnh gì vậy có nghiệm trọng không
Hiển thị trả lời
Chào bạn Mỹ Tiên,
Dịch màu vàng và mùi tanh, ngứa là biểu hiện của chứng viêm nhiễm phụ khoa. Bạn cần tới bác sĩ để được thăm khám trực tiếp thì mới xác định chính xác được bệnh và điều trị phù hợp. Không nên để lâu sẽ ảnh hưởng không tốt tới thai kỳ.
Trân trọng.
Hiển thị trả lời