Việc chuẩn đoán và xét nghiệm tiền sản giật khi mang thai đóng vai trò rất quan trọng, giúp thai phụ tránh được những biến chứng nguy hiểm từ căn bệnh này gây ra. Khi được phát hiện mắc chứng tiền sản giật thì cả mẹ và thai nhi sẽ được giám sát chặt chẽ trong suốt phần thời gian còn lại của thai kỳ.
Nội dung chính
1, Khám tiền sản giật
Khi thấy xuất hiện những triệu chứng về bệnh tiền sản giật như:
- Đột ngột phù tay, mặt hoặc chân.
- Đau bụng vùng thượng vị
- Đau đầu dữ dội
- Mờ mắt, thị lực giảm sút, có thể mất thị lực tạm thời
- Buồn nôn và nôn.
- Nước tiểu có màu đục hơn so với bình thường.
Thai phụ cần đến các trung tâm y tế để kiểm tra và được các bác sĩ tư vấn. Một số bài kiểm tra sẽ được đưa ra trong mỗi lần khám thai để kiểm tra tiền sản giật, bao gồm:
- Đo huyết áp: Việc đo huyết áp của thai phụ luôn được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ, nếu thấy có bất thường khi huyết áp đột ngột tăng cao hoặc hạ thấp, các bác sĩ sẽ có biện pháp xử lý.
- Kiểm tra cân nặng: tăng cân quá nhanh khi mang thai cũng là dấu hiệu của tiền sản giật ( trên 2kg/tuần).
Những thai phụ được đánh giá có nguy cơ mắc phải tiền sản giật sẽ được kiểm tra thường xuyên hơn.
Đọc thêm: Tiền sản giật: Nguyên nhân và cách điều trị
2, Các xét nghiệm phát hiện tiền sản giật
Nếu bác sĩ nghi ngờ thai phụ có khả năng bị tiền sản giật cao, thai phụ sẽ được làm xét nghiệm như công thức máu để đánh giá số lượng tiểu cầu, chức năng gan, chức năng thận, cụ thể:
- Xét nghiệm máu: để phát hiện các hội chứng như HELLP và tổn thương thận. HELLP – viết tắt của tán huyết (sự phá hủy của các tế bào máu đỏ), men gan cao và số lượng tiểu cầu. Các triệu chứng của hội chứng HELLP bao gồm buồn nôn và nôn, đau đầu và đau bụng trên bên phải. Nếu có quá nhiều axit uric trong máu thường là dấu hiệu sớm nhất của tiền sản giật.
- Xét nghiệm chỉ số độ thanh thải creatinine: (clearance creatinine) để kiểm tra chức năng của thận. Xét nghiệm này cần có mẫu máu và nước mẫu nước tiểu trong 24 giờ của thai phụ.
- Xét nghiệm nước tiểu: để kiểm tra đạm trong nước tiểu suốt 24 giờ của thai phụ. Nếu đạm quá cao, trên 300mcg là dấu hiệu thận đã bị tổn thương do tiền sản giật.
Ngoài ra, nếu thai phụ có một cơn động kinh, co giật thì sẽ được thực hiện một hoặc nhiều các xét nghiệm sau:
- Chụp cắt lớp CT hoặc MRI để kiểm tra các cơ quan và cấu trúc bên trong cơ thể thai phụ.
- Đo điện não đồ (EEG).
Nếu thai phụ mắc phải hội chứng tiền sản giật, sức khỏe của thai nhi cũng sẽ được theo dõi chặt chẽ. Các xét nghiệm gồm có:
- Theo dõi tim thai, ghi lại nhịp tim của bé.
- Siêu âm để kiểm tra nhau thai và lượng nước ối.
- Siêu âm màu Doppler để kiểm tra hoạt động của nhau thai.
- Xét nghiệm chọc dò nước ối để kiểm tra thai nhi. Kiểm tra độ trưởng thành của phổi.
3, Có thể dự báo chính xác thai phụ bị tiền sản giật không?
Theo kết quả nghiên cứu được các chuyên gia ở Bệnh viện Mayo trình bày tại Hiệp hội Thận học M cho biết kỹ thuật xét nghiệm mới giúp nhận diện podocytes, loại tế bào thận đặc biệt, trong nước tiểu. Trước đó, họ từng phát hiện podocytes hiện diện ở bệnh nhân bị tiền sản giật lúc họ lâm bồn. Trong nghiên cứu, các chuyên gia tiến hành xét nghiệm nước tiểu của 300 thai phụ và nhận thấy tất cả 15 thai phụ đang phát triển chứng tiền sản giật đều có podocyte, trong khi những bà bầu bị cao huyết áp hoặc sức khỏe tốt không hề có các tế bào này. Các chuyên gia tin rằng cách xét nghiệm này có độ chính xác cao trong việc dự đoán tiền sản giật và có thể giúp các bác sĩ sớm nhận diện nguy cơ này ở thai phụ. Theo hãng thông tấn BBC cho biết tới nay, các bác sĩ vẫn xét nghiệm để chẩn đoán tiền sản giật, nhưng kết quả “chưa đủ tin cậy”. Trong khi đó, xét nghiệm mới đơn giản này lại cho kết quả chính xác hơn. Do vậy, đây là loại xét nghiệm rất có giá trị. Hy vọng tương lai không xa, chúng ta sẽ có những biện pháp phòng ngừa tiền sản giật chuẩn xác, hoặc chí ít tiền sản giật sẽ được phát hiện sớm và có thể được điều trị một các kịp thời nhất.
Tóm lại, bệnh tiền sản giật thường xuất hiện đột ngột và phát triển rất nhanh. Do đó biện pháp tốt nhất hiện nay là quản lý thai kỳ chặt chẽ, thai phụ cần chủ động đi khám thường xuyên, làm các xét nghiệm máu, nước tiểu… theo yêu cầu của các bác sĩ. Đặc biệt cần có kiến thức về căn bệnh tiền sản giật để phát hiện sớm khi có sự thay đổi về huyết áp và những bất thường trong cơ thể để có kế hoạch điều trị ngay từ đầu.
Do Ngọc anh says
Tuần thứ 31 e di siêu am va xét nghiệm nước tiểu bt không lsao nhưng bh tay chân e đều bị phù da và bị dạn có các nốt chấm đen xì bsi cho e hoi day co phai dấu hiệu cua tien san giat không ạ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Ngọc Anh,
Khi mang thai thể tích máu của mẹ tăng lên rất nhiều, đặc biệt là 3 tháng cuối thai kỳ. Do đó mẹ bầu rất dễ bị xuống máu (phù) khi đứng hoặc giữ một tư thế quá lâu. Chứng phù chân thường hay gặp ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng cuối thai kỳ, đi kèm với đó là tình trạng rạn da, hình thành các nốt sắc tố… Nếu phù chân do tư thế: đứng, ngồi lâu hoặc do chèn ép thì không cần lo lắng. Để hạn chế bạn nên thay đổi tư thế thường xuyên, hạn chế đứng-ngồi một chỗ quá lâu; thỉnh thoảng đi lại, gác chân nên cao, tập thể dục nhẹ nhàng đều đặn hàng ngày,…
Đối với thai phụ có tiền sử các bệnh mạn tính như :tim, thận, tăng huyết áp mà phù chân là rất nguy hiểm cho cả mẹ và con. Nếu bạn bị sưng phù lâu ngày, dù đã nghỉ ngơi mà vẫn không giảm bớt, thậm chí kèm theo một số các triệu chứng như: đau đầu, khó chịu, mệt mỏi, rối loạn thị giác, mờ mắt, đau bụng thì tình hình trở nên rất nguy hiểm và bạn phải tới gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
Tiền sản giật là một biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ với các dấu hiệu: phù, cao huyết áp, có protein niệu. Nếu chỉ có phù thì chưa đủ để chẩn đoán tiền sản giật, bạn nên tới bác sĩ để thăm khám kiểm tra cụ thể.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Nguyen thi xim says
Em có bầu 8 tháng nhưng 10 ngày nay bị xuống máu chân em có siêu âm với đo huyết áp thì bình thường thì có sợ tiền sản giật không ạ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Xim,
Chẩn đoán tiền sản giật khi có đồng thời 3 thông số: phù, cao huyết áp, có Protein niệu. Hiện tại bạn chỉ thấy mình bị xuống máu chân mà hai kết quả kia là bình thường nghĩa là bạn chưa được xếp vào trường hợp bị tiền sản giật bạn nhé! Tuy nhiên, ở tháng cuối thai kỳ này việc theo dõi sát thai kỳ của mình qua những lần thăm khám, làm xét nghiệm theo định kỳ là cần thiết để đảm bảo một thai kỳ an toàn khỏe mạnh. Bạn vẫn nên thực hiện đầy đủ.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe, mẹ tròn con vuông!
Hiển thị trả lời
Nguyễn Hoàng Mỹ Lệ says
Em bị tiền sản giật khi mang thai tuần 26 ở em bé đầu tiên. Giờ em muốn có em bé thứ 2 thì cách phòng tránh tiền sản giật như thế nào? Em cám ơn.
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Mỹ Lệ,
Tiền sử tiền sản giật là một yếu tố làm tăng nguy cơ tiền sản giật cho thai kỳ tiếp theo. Tiền sản giật được định nghĩa là sự có mặt của bộ ba: huyết áp tăng cao, protein niệu và phù trong khi có thai. Hiện nay, có các xét nghiệm giúp hỗ trợ sàng lọc TSG ở tam cá nguyệt đầu thai kỳ như: Đo huyết áp động mạch trung bình, đo trở kháng động mạch tử cung, xét nghiệm PIGF. Bạn nên tới bác sĩ thăm khám trực tiếp để được hướng dẫn cụ thể bạn nhé!
Hiện nay chưa rõ nguyên nhân gây ra TSG. Tuy nhiên có một số yếu tố làm tăng nguy cơ TSG có thể kể tới như: sinh con khi >35 tuổi, mẹ bị bệnh đái tháo đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch, nhiễm trùng thai kỳ, thiếu canxi, vitamin D,…
Vì nguyên nhân gây tiền sản giật chưa rõ nên rất khó để có những biện pháp phòng chống cụ thể. Tuy nhiên, bà bầu có thể áp dụng một số biện pháp để phòng ngừa hiện tượng tiền sản giật trong thai kỳ như: thực hiện thăm khám tầm soát TSG sớm, giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, stress; vận động nhẹ nhàng thường xuyên; không ăn nhiều đồ mỡ, thức ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhiều muối,…thực hiện chế độ ăn uống bổ sung dưỡng chất đầy đủ, đặc biệt là Canxi, Vitamin D, DHA, EPA, acid folic,… Để cùng với bữa ăn hàng ngày có thể đáp ứng vừa đủ nhu cầu của cơ thể, bạn có thể tham khảo sử dụng mỗi ngày 01 viên PM Procare hay PM Procare diamond cho mẹ khỏe mạnh và thai nhi phát triển tối ưu.
Chúc bạn mạnh khỏe và sớm có tin vui!
Hiển thị trả lời
Nguyễn Hà Phương says
2 tuần trc em đi kiểm tra đo huyết áp với kiểm tra máu cả nước tiểu thì bình thường. Nhưng giờ e đc 36 tuần nhưng mấy hnay ng em mệt lắm, khó thở, uống nước nhưng đi tiểu rất ít, nước tiểu vàng, tâm trạng lúc nào cũng cảm thấy lo lắng bất an, tay chân lúc nào cũng ra nhiều mồ hôi lắm, mà ng thưởng thoảng cứ bị chếnh choáng ý. Nhưng chân tay mặt mũi em vẫn bt ko bị phù nề. Sắt e 2v/ngày cộng với cả elevit và canxi rất đều đặn ạ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Hà Phương,
Các biểu hiện bất thường khi mang thai đôi khi là dấu hiệu nguy hiểm cho thai kỳ. Chính vì vậy, khi có bất kỳ biểu hiện bât thường nào, tốt nhất là bạn nên tới bác sĩ để được thăm khám trực tiếp và có hướng điều trị thích hợp.
Không rõ các thuốc mà bạn dùng là do chỉ định của bác sĩ hay tự bạn mua về dùng? Với một thai kỳ bình thường, không bị thiếu máu thiếu sắt thì bạn chỉ cần bổ sung khoảng 30mg sắt nguyên tố/ngày (bao gồm từ thức ăn và từ thuốc là đủ). Trong viên Elevit đã cung cấp 60mg sắt nguyên tố, đồng thời bạn còn uống bổ sung thêm 2v sắt/ngày, Nếu không bị thiếu máu thiếu sắt thì việc bổ sung liều cao như vậy là không cần thiết mà còn có thể gây ra các tác dụng phụ do dư thừa: táo bón hoặc tiêu chảy, phân đen, cản trở tạo máu bình thường ở thai nhi, xơ gan,…
Hơn nữa elevit không cung cấp DHA, EPA. Đây là dưỡng chất quan trọng cần cung cấp trong suốt thai kỳ để phát triển não bộ, thị giác, hệ miễn dịch của trẻ…
Để có thể cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể với liều lượng phù hợp, bạn có thể tham khảo sử dụng viên PM Procare diamond mỗi ngày cho mẹ khỏe mạnh, thai nhi phát triển tối ưu.
CHúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Trần Thị Thanh Phượng says
Em mang thai được 27 tuần rồi. Mấy ngày gần đây em đi tiểu để ý thấy có nổi váng dầu trên mặt nước tiểu. Nhưng người em ko bị phù. Huyết áp bình thường vậy có cần phải đi khám không ạ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào ban Phượng,
Xuất hiện váng dầu trên mặt nước tiểu là dấu hiệu không bình thường. Có thể đó là dấu hiệu cho thấy có viêm nhiễm đường tiểu, bệnh lý ở thận hay một bệnh nào khác. Bạn nên tới bác sĩ để được thăm khám và điều trị phù hợp bạn nhé!
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời