Tắc tia sữa nổi cục là một trong những tình trạng rất hay gặp ở những người nuôi con bằng sữa mẹ nhưng nó không quá nguy hiểm. Tắc tia sữa nổi cục không chỉ gây đau đớn cho mẹ mà nếu không điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới tình trạng viêm tuyến vú, áp xe vú… và còn ảnh hưởng đến cả sức khỏe và tinh thần. Các mẹ hãy cùng tìm hiểu về hiện tượng tắc tia sữa nổi cục và cách trị tắc tia sữa nổi cục trong nội dung bài viết dưới đây nhé!
Nội dung chính
Hiểu đúng về tắc tia sữa nổi cục
Giai đoạn trẻ từ 0-6 tháng tuổi là thời điểm người mẹ dễ bị tắc tia sữa nhất và cứ 10 mẹ thì có khoảng từ 1 đến 3 mẹ sẽ gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào mỗi người mà có những mức độ khác nhau.
Thông thường trong những ngày đầu sau sinh, cơ thể người mẹ sản xuất khá nhiều sữa nên hai bầu vú luôn trong tình trạng căng tức, đôi khi cảm thấy đau đầu ti. Đây là mức độ nhẹ của tắc tia sữa và thường sẽ tự khỏi khi cho bé bú hoặc massage nhẹ nhàng. Nhưng khi bị tắc tia sữa mà không điều trị kịp thời và để kéo dài lâu ngày sẽ làm cho lượng sữa tồn lại gây tắc và ứ lại dẫn đến hiện tượng nổi cục. Lúc này, khi sờ quanh bầu vú của mẹ sẽ cảm nhận được các cục tròn nhỏ là do sữa bị ứ tạo nên.
Tắc tia sữa nổi cục không chỉ do nguyên nhân từ bên trong, nghĩa là dòng chảy của sữa bị ứ đọng gây nên mà còn do tác nhân từ bên ngoài. Khi đầu ti xuất hiện một vết rách nhỏ hoặc bị nứt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Thường là vi khuẩn Staphylococcus aureust, thông qua vết thương vi khuẩn này sẽ xâm nhập và phá vỡ các mô tuyến vú. Điều này khiến cho sữa không thể lưu thông ra bên ngoài và cuối cùng dẫn đến tắc tia sữa.
Tắc tia sữa nổi cục mẹ sẽ gặp phải một số biểu hiện như: căng ngực, đau nhức, không tiết sữa, sốt nhẹ và khi sờ vào bầu ngực có thể thấy “cục u”. Vì vậy, ngay khi gặp phải tình trạng này mẹ cần tìm cách đánh tan cục sữa ấy để “khơi thông” lại dòng chảy.
Nguyên nhân khiến mẹ bị tắc tia sữa nổi cục
Sau khi sinh, thể trạng và sức đề kháng của mẹ khá yêu và đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tắc tia sữa. Sau khi sinh, mẹ bị mất khả nhiều máu nếu mà mẹ không được chăm sóc và bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết sẽ làm máu huyết lưu thông kém và dẫn tới tình trạng tắc tia sữa.
Nguyên nhân thứ hai chính là việc mẹ cho con bú không đúng cách: cho trẻ bú sai tư thế, ngậm sai khớp vú cũng là nguyên nhân dẫn tới tắc tia sữa ở mẹ. Trường hợp này thường xảy ra với những người phụ nữ lần đầu tiên làm mẹ vẫn còn lóng ngóng, chưa quen với việc cho con bú như thế nào mới đúng, con bú như thế nào mới nhận được nhiều sữa sẽ dẫn tới việc trẻ ngậm sai núm vú. Cho con bú không đúng cách sẽ làm cho sữa không thể chảy ra đều được và gây tắc sữa bên trong ngực.
Xem chi tiết: Mách nhỏ bí kíp cho con bú đúng cách
Ngoài ra, tinh thần của mẹ không thoải mái cũng ảnh hưởng đến chức năng vận hóa kém, việc không massage vú trước khi cho con bú khiến cho sữa không được lưu thông và chảy đều cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc tia sữa.
Hậu quả của tắc sữa nổi cục
Tắc tia sữa nếu để lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng tắc tia sữa nổi cục. Tắc tia sữa nổi cục có thể dẫn đến một số hậu quả như sau:
- Đầu tiên là khi mẹ bị tắc tia sửa nổi cục con sẽ không được bú mẹ thường xuyên, con không được cung cấp đủ sữa sẽ dễ bị đói, khóc và cần phải ăn sữa ngoài gây thiếu chất dinh dưỡng cần thiết trong những tháng đầu đời. Tình trạng này diễn ra lâu ngày sẽ khiến cho bé không hứng thú với việc bú sữa mẹ mà sẽ thích chuyển sang bú bình nhiều hơn.
- Tắc tia sữa làm cho hai bầu ngực luôn trong trạng thái căng, đau tức cho dù có nhiều sữa hoặc không. Tiếp đến là những cơn đau khó chịu bắt đầu lan toả ra những vùng lân cận, đặc biệt nhất là vùng dưới cánh tay, dường như bạn không thể nào nhấc nổi tay của mình lên.
- Tắc tia sữa lâu quá và không điều trị sớm, không điều trị đúng sẽ dẫn tới viêm tuyến vú, áp-xe vú, lâu dần trở thành dai xơ hóa hay u xơ tuyến vú.
- Mẹ dần mất sữa vì sữa không được chảy thường xuyên.
- Tại những nơi sữa bị ứ, sữa có thể thâm nhập vào dòng máu và hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng lại với điều này. Kết quả là người mẹ sẽ bị sốt, từ sốt nhẹ cho đến sốt cao. Nguy hiểm hơn là dấu hiệu sốt này thường khiến mẹ dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như cảm cúm, nóng sốt thông thường, hoặc sót nhau sau sinh…
- Khi cho con bú, các cơn đau có thể tăng mạnh hơn do áp lực của sữa chảy về phía sau ống sữa bị tắc. Ngoài ra, ống dẫn sữa bị chặn có thể bị nhiễm trùng và phát triển thành viêm vú rất nguy hiểm.
Cách trị tắc tia sữa nổi cục
Tắc tia sữa nổi cục không quá nguy hiểm nhưng nó lại mang đến khá nhiều phiền phức cho mẹ do đó, khi phát hiện sớm thì cần điều trị luôn bởi việc điều trị lúc này sẽ rất đơn giản. Mẹ có thể áp dụng theo những cách sau khi bị tắc tia sữa nổi cục:
- Cho bé bú càng sớm càng tốt để sữa lưu thông một cách dễ dàng hơn.
- Tích cực cho con bú thường xuyên trong suốt quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.
- Vệ sinh đầu ti sạch sẽ trước và sau khi cho con bú để tránh bị viêm nhiễm đầu ti và gây bệnh cho em bé. Sữa là một chất kháng khuẩn rất tiện lợi nên mẹ chỉ cần nặn một ít sữa và thoa lên đầu ti để kháng khuẩn.
- Trước khi cho trẻ bú, mẹ phải massage ngực 3 phút để làm ngực mềm, sữa dễ lưu thông và tránh được tắc tia sữa.
- Mẹ dùng 2 đầu ngón tay trỏ và ngón tay giữa day ép theo hình vòng tròn để đánh tan những cục sữa ứ đọng. Thực hiện liên tục, nhiều lần trong ngày đến khi hết thì thôi.
- Có thể sử dụng một số mẹo dân gian để trị tắc tia sữa như: Đắp men rượu hoặc xôi nếp lên ngực. Hơ nóng lá bắp cải hay lá mít rồi đắp lên chỗ bị tắc sữa. Uống nước lá đinh lăng, nước xơ mướp khô.
- Cho trẻ bú sữa mẹ đúng tư thế và khớp ngậm đúng. Mẹ không được đưa đầu vú vào miệng bé mà phải để bé tự tìm đầu vú, khi ngậm đúng, phần môi dưới sẽ trề ra và ngậm trọn núm vú. Như vậy bé mới bú mẹ đúng và mẹ không cảm thấy rát đầu ti.
- Cho trẻ bú hết một bên, sau đó chuyển sang bên còn lại. Nếu bên nào căng sữa hơn thì nên cho trẻ bú trước.
- Nếu trẻ bú không hết sữa mẹ, ngực mẹ vẫn chảy sữa, mẹ nên vắt sữa hoặc hút sữa bằng máy, để tủ lạnh dự trữ sữa cho bé.
- Dùng nước nóng 70 độ C rồi nhúng khăn mềm vào và vắt khô, chườm mạnh lên vùng ngực bị tắc. Chườm theo chiều dọc để tia sữa được thông. Nếu không chườm nóng, mẹ có thể đứng dưới vòi hoa sen nóng để làm tan tia sữa bị tắc.
- Hãy luôn giữ tinh thần thoải mái để cơ thể khỏe mạnh và phòng ngừa được tình trạng tắc tia sữa.
Với những trường hợp mà mẹ bị tắc tia sữa nổi cục nặng thì bạn cần đi khám bác sĩ sớm để có hướng điều trị thích hợp chứ không nên ủ bệnh quá lâu sẽ dẫn đến những hậu quả không mong muốn. Chúc mẹ và bé mạnh khỏe!
van says
mẹ bị tắc tia sữa suốt, đau kèm sốt cao và để lại sữa chai đông trong ngực
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Vân,
Tắc tia sữa nếu không được khắc phục kịp thời có thể dẫn tới tình trạng apxe vú rất nguy hiểm. Nếu đã thực hiện các biện pháp được hướng dẫn trên bài viết mà tình trạng tắc tia sữa không cải thiện thì bạn cần tới bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời bạn nhé!
Chúc bạn và bé mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Nguyễn ngọc ánh says
Chào bác sĩ.
Em 28 tuổi, e sinh con được 5 tuần và cho bú mẹ, có kèm sữa công thức. 2 ngày nay e thấy ngực trái bị đau kèm theo bên trên ngực khoảng 7 cm có 1 cục cứng, sờ vào đau. Hôm nay là ngày thứ 2, e thấy bên ngoài da có hiện tượng đỏ bên ngoài cục cứng đó. E lo lắng quá không biết phải làm sao. Mong bác sĩ tư vấn giúp em. Em thành thật cảm ơn bác ạ.
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Ngọc Ánh,
Cục cứng mà bạn miểu tả có thể do tình trạng tắc tia sữa gây ra. Nếu thực hiện các phương pháp trị tắc tia sữa được hướng dẫn trên bài viết không đỡ thì bạn nên tới bác sĩ để được thăm khám và giúp đỡ. Không nên cố gắng chịu đựng có thể khiến tình trạng trầm trọng nguy hiểm hơn bạn nhé!
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Thu hà says
Cho e hỏi e mới sinh đc 1 tháng 19 ngày mà sữa càng ngày càng ít mặc dù e có uốg sữa tươi,ngũ cốc ăn trái cây
Bs tư vấn giúp e ạ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Thu Hà,
Để có nhiều sữa cho con bú bạn có thể tham khảo thực hiện theo hướng dẫn sau:
– Thực hiện chế độ ăn uống đầy đủ, đặc biệt cần uống đủ nước vì nếu cơ thể uống không đủ nước thì lượng sữa cũng sẽ ít.
– Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng và cân bằng, không phải chỉ tập trung ăn 1 số chất. Ví dụ như 1 số người suốt ngày chỉ ăn móng heo và đu đủ là chưa tốt. Ngoài chế độ ăn, bạn có thể bổ sung thêm viên bổ tổng hợp như PM Procare diamond mỗi ngày để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho mẹ mạnh khỏe và tăng chất lượng sữa cho con bú.
– Ngủ đủ giấc vì Prolactin tiết ra để kích thích sự tạo sữa chỉ được tiết ra nhiều trong lúc Ngủ nếu như mất Ngủ sẽ làm cho mất sữa
– Giữ tinh thần thoải mái, vui tươi, tránh lo nghĩ căng thẳng. Tăng cường gần gũi con nhiều hơn cũng làm Tăng lượng sữa.
– Cho con bú theo nhu cầu, bú đúng cách. Bú hết sữa ở một bên vú rồi mới chuyển sang bên kia. Nếu trẻ bú chưa hết bầu sữa thì mẹ nên vắt ra để kích thích tạo sữa…
Hy vọng một số tư vấn trên có thể giúp bạn gia tăng về số lượng cũng như chất lượng sữa cho con bú.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Quyên says
E mới sinh bé đc 1 tuần e thấy 2 bên vú nổi cục. Vậy cho e hỏi có phải e bị tắc tuyến sữa k
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Quyên,
Thấy nổi cục ở ngực trong thời gian cho con bú thì đa phần đó hiện tượng nang sữa căng phồng / tắc tia sữa. Tuy nhiên, để biết chính xác thì bạn nên tới bác sĩ để thăm khám cụ thể.
Thân ái,
Hiển thị trả lời
Diệp nguyễn says
Hiện nay vú bên trái của e bị tắc tia sữa nổi hạch 2 hôm rồi. Vậy bây giờ e có nên bỏ bú cho bé k ạ. Và nếu bỏ bú thj cục sữa ở vú có tự hết k ạ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Diệp,
Tình trạng tắc tia sữa nếu không được giải quyết kịp thời sẽ khiến mẹ đau nhức, sốt, thậm chí dẫn đến viêm tuyến sữa, áp xe vú… Vì vậy, nếu các phương pháp được trình bày ở trên không giúp bạn cải thiện tình trạng tắc tia sữa thì bạn nên tới thăm khám trực tiếp bác sĩ để được hỗ trợ.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời