Tắc tia sữa nổi cục là một trong những tình trạng rất hay gặp ở những người nuôi con bằng sữa mẹ nhưng nó không quá nguy hiểm. Tắc tia sữa nổi cục không chỉ gây đau đớn cho mẹ mà nếu không điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới tình trạng viêm tuyến vú, áp xe vú… và còn ảnh hưởng đến cả sức khỏe và tinh thần. Các mẹ hãy cùng tìm hiểu về hiện tượng tắc tia sữa nổi cục và cách trị tắc tia sữa nổi cục trong nội dung bài viết dưới đây nhé!
Nội dung chính
Hiểu đúng về tắc tia sữa nổi cục
Giai đoạn trẻ từ 0-6 tháng tuổi là thời điểm người mẹ dễ bị tắc tia sữa nhất và cứ 10 mẹ thì có khoảng từ 1 đến 3 mẹ sẽ gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào mỗi người mà có những mức độ khác nhau.
Thông thường trong những ngày đầu sau sinh, cơ thể người mẹ sản xuất khá nhiều sữa nên hai bầu vú luôn trong tình trạng căng tức, đôi khi cảm thấy đau đầu ti. Đây là mức độ nhẹ của tắc tia sữa và thường sẽ tự khỏi khi cho bé bú hoặc massage nhẹ nhàng. Nhưng khi bị tắc tia sữa mà không điều trị kịp thời và để kéo dài lâu ngày sẽ làm cho lượng sữa tồn lại gây tắc và ứ lại dẫn đến hiện tượng nổi cục. Lúc này, khi sờ quanh bầu vú của mẹ sẽ cảm nhận được các cục tròn nhỏ là do sữa bị ứ tạo nên.
Tắc tia sữa nổi cục không chỉ do nguyên nhân từ bên trong, nghĩa là dòng chảy của sữa bị ứ đọng gây nên mà còn do tác nhân từ bên ngoài. Khi đầu ti xuất hiện một vết rách nhỏ hoặc bị nứt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Thường là vi khuẩn Staphylococcus aureust, thông qua vết thương vi khuẩn này sẽ xâm nhập và phá vỡ các mô tuyến vú. Điều này khiến cho sữa không thể lưu thông ra bên ngoài và cuối cùng dẫn đến tắc tia sữa.
Tắc tia sữa nổi cục mẹ sẽ gặp phải một số biểu hiện như: căng ngực, đau nhức, không tiết sữa, sốt nhẹ và khi sờ vào bầu ngực có thể thấy “cục u”. Vì vậy, ngay khi gặp phải tình trạng này mẹ cần tìm cách đánh tan cục sữa ấy để “khơi thông” lại dòng chảy.
Nguyên nhân khiến mẹ bị tắc tia sữa nổi cục
Sau khi sinh, thể trạng và sức đề kháng của mẹ khá yêu và đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tắc tia sữa. Sau khi sinh, mẹ bị mất khả nhiều máu nếu mà mẹ không được chăm sóc và bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết sẽ làm máu huyết lưu thông kém và dẫn tới tình trạng tắc tia sữa.
Nguyên nhân thứ hai chính là việc mẹ cho con bú không đúng cách: cho trẻ bú sai tư thế, ngậm sai khớp vú cũng là nguyên nhân dẫn tới tắc tia sữa ở mẹ. Trường hợp này thường xảy ra với những người phụ nữ lần đầu tiên làm mẹ vẫn còn lóng ngóng, chưa quen với việc cho con bú như thế nào mới đúng, con bú như thế nào mới nhận được nhiều sữa sẽ dẫn tới việc trẻ ngậm sai núm vú. Cho con bú không đúng cách sẽ làm cho sữa không thể chảy ra đều được và gây tắc sữa bên trong ngực.
Xem chi tiết: Mách nhỏ bí kíp cho con bú đúng cách
Ngoài ra, tinh thần của mẹ không thoải mái cũng ảnh hưởng đến chức năng vận hóa kém, việc không massage vú trước khi cho con bú khiến cho sữa không được lưu thông và chảy đều cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc tia sữa.
Hậu quả của tắc sữa nổi cục
Tắc tia sữa nếu để lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng tắc tia sữa nổi cục. Tắc tia sữa nổi cục có thể dẫn đến một số hậu quả như sau:
- Đầu tiên là khi mẹ bị tắc tia sửa nổi cục con sẽ không được bú mẹ thường xuyên, con không được cung cấp đủ sữa sẽ dễ bị đói, khóc và cần phải ăn sữa ngoài gây thiếu chất dinh dưỡng cần thiết trong những tháng đầu đời. Tình trạng này diễn ra lâu ngày sẽ khiến cho bé không hứng thú với việc bú sữa mẹ mà sẽ thích chuyển sang bú bình nhiều hơn.
- Tắc tia sữa làm cho hai bầu ngực luôn trong trạng thái căng, đau tức cho dù có nhiều sữa hoặc không. Tiếp đến là những cơn đau khó chịu bắt đầu lan toả ra những vùng lân cận, đặc biệt nhất là vùng dưới cánh tay, dường như bạn không thể nào nhấc nổi tay của mình lên.
- Tắc tia sữa lâu quá và không điều trị sớm, không điều trị đúng sẽ dẫn tới viêm tuyến vú, áp-xe vú, lâu dần trở thành dai xơ hóa hay u xơ tuyến vú.
- Mẹ dần mất sữa vì sữa không được chảy thường xuyên.
- Tại những nơi sữa bị ứ, sữa có thể thâm nhập vào dòng máu và hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng lại với điều này. Kết quả là người mẹ sẽ bị sốt, từ sốt nhẹ cho đến sốt cao. Nguy hiểm hơn là dấu hiệu sốt này thường khiến mẹ dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như cảm cúm, nóng sốt thông thường, hoặc sót nhau sau sinh…
- Khi cho con bú, các cơn đau có thể tăng mạnh hơn do áp lực của sữa chảy về phía sau ống sữa bị tắc. Ngoài ra, ống dẫn sữa bị chặn có thể bị nhiễm trùng và phát triển thành viêm vú rất nguy hiểm.
Cách trị tắc tia sữa nổi cục
Tắc tia sữa nổi cục không quá nguy hiểm nhưng nó lại mang đến khá nhiều phiền phức cho mẹ do đó, khi phát hiện sớm thì cần điều trị luôn bởi việc điều trị lúc này sẽ rất đơn giản. Mẹ có thể áp dụng theo những cách sau khi bị tắc tia sữa nổi cục:
- Cho bé bú càng sớm càng tốt để sữa lưu thông một cách dễ dàng hơn.
- Tích cực cho con bú thường xuyên trong suốt quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.
- Vệ sinh đầu ti sạch sẽ trước và sau khi cho con bú để tránh bị viêm nhiễm đầu ti và gây bệnh cho em bé. Sữa là một chất kháng khuẩn rất tiện lợi nên mẹ chỉ cần nặn một ít sữa và thoa lên đầu ti để kháng khuẩn.
- Trước khi cho trẻ bú, mẹ phải massage ngực 3 phút để làm ngực mềm, sữa dễ lưu thông và tránh được tắc tia sữa.
- Mẹ dùng 2 đầu ngón tay trỏ và ngón tay giữa day ép theo hình vòng tròn để đánh tan những cục sữa ứ đọng. Thực hiện liên tục, nhiều lần trong ngày đến khi hết thì thôi.
- Có thể sử dụng một số mẹo dân gian để trị tắc tia sữa như: Đắp men rượu hoặc xôi nếp lên ngực. Hơ nóng lá bắp cải hay lá mít rồi đắp lên chỗ bị tắc sữa. Uống nước lá đinh lăng, nước xơ mướp khô.
- Cho trẻ bú sữa mẹ đúng tư thế và khớp ngậm đúng. Mẹ không được đưa đầu vú vào miệng bé mà phải để bé tự tìm đầu vú, khi ngậm đúng, phần môi dưới sẽ trề ra và ngậm trọn núm vú. Như vậy bé mới bú mẹ đúng và mẹ không cảm thấy rát đầu ti.
- Cho trẻ bú hết một bên, sau đó chuyển sang bên còn lại. Nếu bên nào căng sữa hơn thì nên cho trẻ bú trước.
- Nếu trẻ bú không hết sữa mẹ, ngực mẹ vẫn chảy sữa, mẹ nên vắt sữa hoặc hút sữa bằng máy, để tủ lạnh dự trữ sữa cho bé.
- Dùng nước nóng 70 độ C rồi nhúng khăn mềm vào và vắt khô, chườm mạnh lên vùng ngực bị tắc. Chườm theo chiều dọc để tia sữa được thông. Nếu không chườm nóng, mẹ có thể đứng dưới vòi hoa sen nóng để làm tan tia sữa bị tắc.
- Hãy luôn giữ tinh thần thoải mái để cơ thể khỏe mạnh và phòng ngừa được tình trạng tắc tia sữa.
Với những trường hợp mà mẹ bị tắc tia sữa nổi cục nặng thì bạn cần đi khám bác sĩ sớm để có hướng điều trị thích hợp chứ không nên ủ bệnh quá lâu sẽ dẫn đến những hậu quả không mong muốn. Chúc mẹ và bé mạnh khỏe!
Nga says
Tại sao tắc tia sữa vón cục nhưng không đau
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Nga,
Các trường hợp mẹ bị tắc tia sữa nổi cục khi mới ở giai đoạn ban đầu chỉ kiến mẹ cảm thấy ngực căng tức, chưa đau nhức khó chịu nhiều. Nhưng khi tình trạng này kéo dài mẹ có nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm sau:
– Cơn đau lan rộng sang cả vùng ngực, cánh tay gây tê liệt cánh tay
– Khi sữa xâm nhập vào máu sẽ khiến mẹ gặp triệu chứng sốt nhẹ đến sốt cao
– Áp xe vú
– Viêm tuyến vú
Bởi vậy bạn nên áp dụng các cách trị tắc tia sữa thông thường như( chườm nóng, hút sữa…). Nếu không có cải thiện thì bạn nên đến gặp bác sỹ để thăm khám và có giải pháp hỗ trợ hiệu quả bạn nhé.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe.
Hiển thị trả lời
Nguyễn thị hoài says
E bị nổi cục ở nún vú.3 ngày nay. E cũng day nặn sữa chườm nóng nhưng khong thấy đỡ. Mỗi lần con bú đau nhức. Lấy tay sờ vào cuc thấy đau. E có phải đi khâm luôn không
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Hoài,
Nếu bạn đã áp dụng những cách trị tắc sữa thông thường mà tình trạng không thuyên giảm thì bạn nên tìm tới bác sĩ để được hỗ trợ. Không nên cố gắng chịu đựng vì có thể làm tình trạng tắc tia sữa trầm trọng hơn khiến vú bị áp xe, mưng mủ… thậm chí nguy hiểm tới tính mạng nếu có nhiễm khuẩn huyết.
Chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Phương says
Cháu chào bác sĩ cháu bị tắc sữa thành cục rùi phải làm sao
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Phương,
Việc hình thành cục cứng là do các ống dẫn sữa bị tắc, sữa không thể thoát ra ngoài nên bị đông đặc lại, vón thành từng cục trong bầu ngực. Hiện tượng này có thể khiến việc cho con bú gặp nhiều khó khăn, đau đớn. Nếu không được giải quyết nhanh chóng, tắc tia sữa có thể dẫn đến các vấn đề lớn hơn, ví dụ như viêm vú hoặc áp xe vú rất nguy hiểm.
Để thông tắc tia sữa bạn có thể áp dụng các biện pháp như sau:
–Day ép bằng tay: Dùng 1 bàn tay đè ép bầu vú lên thành ngực hoặc dùng 2 bàn tay ép vào nhau. Vừa ép vừa day sẽ làm tan các vị trí sữa đã đông kết. “day ép” chứ không phải là “xoa”, bởi vì chỉ có lực day ép mới có tác dụng đối với vị trí tắc nằm ở sâu trong bầu vú và mới có thể làm tan sữa đã đông kết.
–Chờm nóng: Sau khi day ép vẫn thấy ngực căng tức, bạn có thể chườm nóng, dưới tác dụng của nước nóng (không quá nóng dẫn đến bỏng) sữa đông kết tan dần, khai thông dòng chảy tạo điều kiện cho sữa mới chảy ra. Cùng với các động tác mát-xa hỗ trợ, tình hình sẽ dần được cại thiện.
– Dụng cụ hút sữa: Dùng áp lực âm để hút nên thường chỉ sử dụng trong giai đoạn sớm khi sữa mới vón kết và với vị trí tắc nằm gần núm vú.
Nếu tình trạng không được cải thiện thì nên nhờ sự trợ giúp của các đơn vị thông tắc tia sữa chuyên nghiệp hoặc đến bệnh viện để nhờ bác sĩ tư vấn.
Bên cạnh đó để ngăn ngừa tình trạng tia sữa bị tắc nghẽn, bạn có thể làm theo những gợi ý dưới đây:
– Cho con bú thường xuyên hoặc sử dụng máy hút để hút hết sữa ra ngoài, không để sữa còn sót lại trong bầu vú sau mỗi cữ bé bú
– Sử dụng áo ngực hoặc quần áo rộng rãi, thoải mái
– Uống thật nhiều nước
– Nghỉ ngơi đầy đủ, nếu được hãy áp dụng một số bài tập thiền hoặc luyện tập thể thao
– Cố gắng giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan nhất.
Chúc bạn và bé luôn mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Nguyễn thị thảo says
Em có cục cứng ở ngực do tắc tia sữa và xưng đau. Bây giờ phải làm sao để giảm xưng đau ạ.
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Thảo,
Tắc tia sữa là hiện tượng khá phổ biến ở các bà mẹ sinh con lần đầu chưa có kinh nghiệm. Biểu hiện của bệnh là hai vú cương cứng, rất đau, nóng, nhiều trường hợp còn bị sốt vừa hoặc sốt cao. Tuy không đe dọa đến tính mạng nhưng nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến áp xe vú rất nguy hiểm.
Để thông tắc tia sữa bạn có thể áp dụng các biện pháp:
– Day ép bằng tay: Dùng 1 bàn tay đè ép bầu vú lên thành ngực hoặc dùng 2 bàn tay ép vào nhau. Vừa ép vừa day sẽ làm tan các vị trí sữa đã đông kết. “day ép” chứ không phải là “xoa”, bởi vì chỉ có lực day ép mới có tác dụng đối với vị trí tắc nằm ở sâu trong bầu vú và mới có thể làm tan sữa đã đông kết.
– Chườm nóng: Sau khi day ép vẫn thấy ngực căng tức, bạn có thể chườm nóng, dưới tác dụng của nước nóng (không quá nóng dẫn đến bỏng) sữa đông kết tan dần, khai thông dòng chảy tạo điều kiện cho sữa mới chảy ra. Cùng với các động tác mát-xa hỗ trợ, tình hình sẽ dần được cại thiện.
– Dụng cụ hút sữa: Dùng áp lực âm để hút nên thường chỉ sử dụng trong giai đoạn sớm khi sữa mới vón kết và với vị trí tắc nằm gần núm vú.
Bài viết trên đã đưa ra các biện pháp hữu hiệu giúp mẹ tự chữa tình trạng tắc tia sữa tại nhà. Nếu sau khi áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng tắc tia sữa không cải thiện thì bạn nên tới bác sĩ để được giúp đỡ. Không nên để tắc tia sữa kéo dài quá lâu có thể khiến tình trạng trầm trọng hơn, ảnh hưởng tới sức khỏe của mẹ và giảm chất lượng sữa cho con bú.
Để phòng tránh tắc tia sữa bạn cần luôn vệ sinh phần ngực sạch sẽ, nhất là phần đầu vú, các kẽ của phần đầu vú. Dùng khăn sạch, nhúng nước ấm để lau sạch đầu vú. Trước khi cho bé bú, bạn cần lau sạch đầu vú, vắt vài giọt sữa đầu bỏ đi rồi hãy cho bé bú. Sau đó, nếu trẻ bú không hết sữa, cần nặn hết sữa ra để đảm bảo không có sữa đọng lại bên trong, dễ vón cục gây tắc tuyến sữa. Lau sạch đầu vú khi bé đã bú và vắt hết sữa thừa.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Huỳnh Trần Quế Trâm says
Siêu âm hàng tháng có gây hại cho bé
Hiển thị trả lời
Dinhduongbabau says
Chào bạn Quế Trâm,
Theo những thông tin y học đến thời điểm hiện tại, sóng siêu âm không gây bất thường cho thai. Tuy nhiên, để tránh có những lo lắng không cần thiết, tốt nhất bạn chỉ nên tái khám và siêu âm theo chỉ định bác sĩ mà thôi.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời