Tắc tia sữa nổi cục là một trong những tình trạng rất hay gặp ở những người nuôi con bằng sữa mẹ nhưng nó không quá nguy hiểm. Tắc tia sữa nổi cục không chỉ gây đau đớn cho mẹ mà nếu không điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới tình trạng viêm tuyến vú, áp xe vú… và còn ảnh hưởng đến cả sức khỏe và tinh thần. Các mẹ hãy cùng tìm hiểu về hiện tượng tắc tia sữa nổi cục và cách trị tắc tia sữa nổi cục trong nội dung bài viết dưới đây nhé!
Nội dung chính
Hiểu đúng về tắc tia sữa nổi cục
Giai đoạn trẻ từ 0-6 tháng tuổi là thời điểm người mẹ dễ bị tắc tia sữa nhất và cứ 10 mẹ thì có khoảng từ 1 đến 3 mẹ sẽ gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào mỗi người mà có những mức độ khác nhau.
Thông thường trong những ngày đầu sau sinh, cơ thể người mẹ sản xuất khá nhiều sữa nên hai bầu vú luôn trong tình trạng căng tức, đôi khi cảm thấy đau đầu ti. Đây là mức độ nhẹ của tắc tia sữa và thường sẽ tự khỏi khi cho bé bú hoặc massage nhẹ nhàng. Nhưng khi bị tắc tia sữa mà không điều trị kịp thời và để kéo dài lâu ngày sẽ làm cho lượng sữa tồn lại gây tắc và ứ lại dẫn đến hiện tượng nổi cục. Lúc này, khi sờ quanh bầu vú của mẹ sẽ cảm nhận được các cục tròn nhỏ là do sữa bị ứ tạo nên.
Tắc tia sữa nổi cục không chỉ do nguyên nhân từ bên trong, nghĩa là dòng chảy của sữa bị ứ đọng gây nên mà còn do tác nhân từ bên ngoài. Khi đầu ti xuất hiện một vết rách nhỏ hoặc bị nứt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Thường là vi khuẩn Staphylococcus aureust, thông qua vết thương vi khuẩn này sẽ xâm nhập và phá vỡ các mô tuyến vú. Điều này khiến cho sữa không thể lưu thông ra bên ngoài và cuối cùng dẫn đến tắc tia sữa.
Tắc tia sữa nổi cục mẹ sẽ gặp phải một số biểu hiện như: căng ngực, đau nhức, không tiết sữa, sốt nhẹ và khi sờ vào bầu ngực có thể thấy “cục u”. Vì vậy, ngay khi gặp phải tình trạng này mẹ cần tìm cách đánh tan cục sữa ấy để “khơi thông” lại dòng chảy.
Nguyên nhân khiến mẹ bị tắc tia sữa nổi cục
Sau khi sinh, thể trạng và sức đề kháng của mẹ khá yêu và đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tắc tia sữa. Sau khi sinh, mẹ bị mất khả nhiều máu nếu mà mẹ không được chăm sóc và bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết sẽ làm máu huyết lưu thông kém và dẫn tới tình trạng tắc tia sữa.
Nguyên nhân thứ hai chính là việc mẹ cho con bú không đúng cách: cho trẻ bú sai tư thế, ngậm sai khớp vú cũng là nguyên nhân dẫn tới tắc tia sữa ở mẹ. Trường hợp này thường xảy ra với những người phụ nữ lần đầu tiên làm mẹ vẫn còn lóng ngóng, chưa quen với việc cho con bú như thế nào mới đúng, con bú như thế nào mới nhận được nhiều sữa sẽ dẫn tới việc trẻ ngậm sai núm vú. Cho con bú không đúng cách sẽ làm cho sữa không thể chảy ra đều được và gây tắc sữa bên trong ngực.
Xem chi tiết: Mách nhỏ bí kíp cho con bú đúng cách
Ngoài ra, tinh thần của mẹ không thoải mái cũng ảnh hưởng đến chức năng vận hóa kém, việc không massage vú trước khi cho con bú khiến cho sữa không được lưu thông và chảy đều cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc tia sữa.
Hậu quả của tắc sữa nổi cục
Tắc tia sữa nếu để lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng tắc tia sữa nổi cục. Tắc tia sữa nổi cục có thể dẫn đến một số hậu quả như sau:
- Đầu tiên là khi mẹ bị tắc tia sửa nổi cục con sẽ không được bú mẹ thường xuyên, con không được cung cấp đủ sữa sẽ dễ bị đói, khóc và cần phải ăn sữa ngoài gây thiếu chất dinh dưỡng cần thiết trong những tháng đầu đời. Tình trạng này diễn ra lâu ngày sẽ khiến cho bé không hứng thú với việc bú sữa mẹ mà sẽ thích chuyển sang bú bình nhiều hơn.
- Tắc tia sữa làm cho hai bầu ngực luôn trong trạng thái căng, đau tức cho dù có nhiều sữa hoặc không. Tiếp đến là những cơn đau khó chịu bắt đầu lan toả ra những vùng lân cận, đặc biệt nhất là vùng dưới cánh tay, dường như bạn không thể nào nhấc nổi tay của mình lên.
- Tắc tia sữa lâu quá và không điều trị sớm, không điều trị đúng sẽ dẫn tới viêm tuyến vú, áp-xe vú, lâu dần trở thành dai xơ hóa hay u xơ tuyến vú.
- Mẹ dần mất sữa vì sữa không được chảy thường xuyên.
- Tại những nơi sữa bị ứ, sữa có thể thâm nhập vào dòng máu và hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng lại với điều này. Kết quả là người mẹ sẽ bị sốt, từ sốt nhẹ cho đến sốt cao. Nguy hiểm hơn là dấu hiệu sốt này thường khiến mẹ dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như cảm cúm, nóng sốt thông thường, hoặc sót nhau sau sinh…
- Khi cho con bú, các cơn đau có thể tăng mạnh hơn do áp lực của sữa chảy về phía sau ống sữa bị tắc. Ngoài ra, ống dẫn sữa bị chặn có thể bị nhiễm trùng và phát triển thành viêm vú rất nguy hiểm.
Cách trị tắc tia sữa nổi cục
Tắc tia sữa nổi cục không quá nguy hiểm nhưng nó lại mang đến khá nhiều phiền phức cho mẹ do đó, khi phát hiện sớm thì cần điều trị luôn bởi việc điều trị lúc này sẽ rất đơn giản. Mẹ có thể áp dụng theo những cách sau khi bị tắc tia sữa nổi cục:
- Cho bé bú càng sớm càng tốt để sữa lưu thông một cách dễ dàng hơn.
- Tích cực cho con bú thường xuyên trong suốt quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.
- Vệ sinh đầu ti sạch sẽ trước và sau khi cho con bú để tránh bị viêm nhiễm đầu ti và gây bệnh cho em bé. Sữa là một chất kháng khuẩn rất tiện lợi nên mẹ chỉ cần nặn một ít sữa và thoa lên đầu ti để kháng khuẩn.
- Trước khi cho trẻ bú, mẹ phải massage ngực 3 phút để làm ngực mềm, sữa dễ lưu thông và tránh được tắc tia sữa.
- Mẹ dùng 2 đầu ngón tay trỏ và ngón tay giữa day ép theo hình vòng tròn để đánh tan những cục sữa ứ đọng. Thực hiện liên tục, nhiều lần trong ngày đến khi hết thì thôi.
- Có thể sử dụng một số mẹo dân gian để trị tắc tia sữa như: Đắp men rượu hoặc xôi nếp lên ngực. Hơ nóng lá bắp cải hay lá mít rồi đắp lên chỗ bị tắc sữa. Uống nước lá đinh lăng, nước xơ mướp khô.
- Cho trẻ bú sữa mẹ đúng tư thế và khớp ngậm đúng. Mẹ không được đưa đầu vú vào miệng bé mà phải để bé tự tìm đầu vú, khi ngậm đúng, phần môi dưới sẽ trề ra và ngậm trọn núm vú. Như vậy bé mới bú mẹ đúng và mẹ không cảm thấy rát đầu ti.
- Cho trẻ bú hết một bên, sau đó chuyển sang bên còn lại. Nếu bên nào căng sữa hơn thì nên cho trẻ bú trước.
- Nếu trẻ bú không hết sữa mẹ, ngực mẹ vẫn chảy sữa, mẹ nên vắt sữa hoặc hút sữa bằng máy, để tủ lạnh dự trữ sữa cho bé.
- Dùng nước nóng 70 độ C rồi nhúng khăn mềm vào và vắt khô, chườm mạnh lên vùng ngực bị tắc. Chườm theo chiều dọc để tia sữa được thông. Nếu không chườm nóng, mẹ có thể đứng dưới vòi hoa sen nóng để làm tan tia sữa bị tắc.
- Hãy luôn giữ tinh thần thoải mái để cơ thể khỏe mạnh và phòng ngừa được tình trạng tắc tia sữa.
Với những trường hợp mà mẹ bị tắc tia sữa nổi cục nặng thì bạn cần đi khám bác sĩ sớm để có hướng điều trị thích hợp chứ không nên ủ bệnh quá lâu sẽ dẫn đến những hậu quả không mong muốn. Chúc mẹ và bé mạnh khỏe!
Thuỷ says
Em sinh bé đc gần 3 tháng r, em bị nổi cục to cả 2 bên ngực chỗ gần nách, cũng lâu rồi ạ, giờ em không đau nhưng cục không tan được, em phải làm sao ạ
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Thủy,
Việc nổi khối cứng ở ngực này có thể do hiện tượng tắc tuyến sữa gây ra. Vì tuyến vú có rất nhiều tuyến sữa đổ vào, nếu một tuyến sữa tắc có thể gây nổi cục. Cục nhiều hay ít, to hay nhỏ, đau hay không tuỳ thuộc vào tình trạng tắc tuyến sữa. Có người, chỉ có cục ở vú khi sữa quá đầy mà chưa kịp cho con bú, nhưng khi trẻ bú xong, vú mềm ra thì hiện tượng này sẽ hết. Nhưng cũng có trường hợp tắc tia sữa gây cục cứng, ấn thấy đau vài ba ngày
Trường hợp của bạn, nếu cục cứng lâu không tan thì có thể do u xơ tuyến vú, xơ nang tuyến vú. Trong vú có một hay nhiều cục u nhỏ bằng đầu ngón tay, nguyên nhân phổ biến của bệnh là do hormone sinh dục tiết ra nhiều, xuất phát từ tình trạng mất cân bằng nội tiết estrogen, progesteron, prolactin. Tình trạng này cũng không nên lo lắng vì bệnh lành tính. Tuy nhiên, cũng không nên chủ quan vì có thể bệnh liên quan đến yếu tố ác tính. Do đó bạn nên đi thăm khám nhằm có chẩn đoán chính xác nguyên nhân cũng như có cách khắc phục kịp thời.
Chúc bạn mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Huyền says
Bé nhà e dc 8 tháng dạo trc e bị nưt cổ gà bây giờ đã khỏi thì e lại phát hiện ở bên ngực bị nứt cổ gà có nổi 1 cục cứng sờ vào thấy đau.bác sĩ cho e hỏi đó có phải là khối u không. Trong thời gian bị nứt cổ gà e có bị tăc tia sữa ạ
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Huyền,
Sau tắc tia sữa xuất hiện cục cứng như bạn mô tả thì nguyên nhân có thể do việc tắc tia sữa mà chưa được khắc phục kịp thời nên hình thành cục cứng ở bầu ngực. Vì tuyến vú có rất nhiều tuyến sữa đổ vào, nếu một tuyến sữa tắc có thể gây nổi cục. Đây là một trong những tình trạng rất hay gặp ở những người nuôi con bằng sữa mẹ nhưng nó không quá nguy hiểm. Tắc tia sữa nổi cục không chỉ gây đau đớn cho mẹ mà nếu không điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới tình trạng viêm tuyến vú, áp xe vú… và còn ảnh hưởng đến cả sức khỏe và tinh thần.
Do đó bạn nên cố gắng thông tắc tia sữa sớm. Bạn có thể tham khảo cách thông tắc tia sữa qua bài viết: Mách mẹ cách trị tắc tia sữa nổi cục khi cho con bú
Trường hợp sau khi thực hiện những cách trên tình hình nổi cục cứng không được cải thiện. Lúc đó, bạn nên tới bác sĩ để thăm khám và được hỗ trợ kịp thời, tránh để nặng dẫn đến áp xe vú gây đau đớn và nguy hiểm cho mẹ.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Đào Thị Lan says
Em bị tắc tia sữa ban đầu nó là cục nhỏ đau buốt, sau 2 ngày dán cao kết hợp vs massager thì cục lại càng to lên là bị sao ạ? Bác sĩ tư vấn giuap e với
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Lan,
Để trị tắc tia sữa, trước hết bạn cần cho con bú thường xuyên, liên tục để đảm bảo đầu ống sữa được thông thoáng. Một số biện pháp làm thông tia sữa bạn có thể áp dụng như:
– Day ép bằng tay: Dùng 1 bàn tay đè ép bầu vú lên thành ngực hoặc dùng 2 bàn tay ép vào nhau. Vừa ép vừa day sẽ làm tan các vị trí sữa đã đông kết. Lưu ý là “day ép” chứ không phải “xoa”, bởi chỉ có lực day ép mới có tác dụng đối với vị trí tắc nằm ở sâu trong bầu vú và mới có thể làm tan sữa đã đông kết; Đè ép nhẹ nhàng trong mức đau có thể chịu đựng được, day từ từ theo vòng tròn, tăng dần, khoảng 20 – 30 lần, rồi lại làm ngược lại. Thực hiện nhiều lần.
– Chườm nóng: Sau khi day ép vẫn thấy ngực căng tức, bạn có thể chườm nóng, dưới tác dụng của nước nóng (không quá nóng dẫn đến bỏng) sữa đông kết tan dần, khai thông dòng chảy tạo điều kiện cho sữa mới chảy ra. Cùng với các động tác mát-xa hỗ trợ, tình hình sẽ dần được cại thiện.
– Dụng cụ hút sữa là biện pháp dùng áp lực âm để hút nên thường chỉ sử dụng trong giai đoạn sớm khi sữa mới vón kết và với vị trí tắc nằm gần núm vú. Đối với vị trí tắc ở sâu hoặc ở nang sữa thì rất khó bởi vì nếu để áp lực nhỏ thì không thể làm tan sữa đông kết, còn nếu để áp lực lớn thì sẽ làm tổn thương nặng thêm do mạch máu, ống dẫn bị căng giãn; nhất là khi hiện tượng tắc sữa có yếu tố nhiễm khuẩn. Ở giai đoạn muộn khi sự vón kết sữa đã hình thành những cục, mảng lớn thì dùng dụng cụ hút sữa gần như không có tác dụng. Vậy nên chỉ nên sử dụng dụng cụ hút sữa khi mới xuất hiện nhưng dấu hiệu sớm của bệnh.
Ngoài các phương pháp trên bạn có thể kết hợp với các cách chữa bệnh dân gian như:
– Dùng lá mít, mỗi bên bầu chín lá mít hái xuống hơ nóng đặt lên vùng nào cứng nhất. Tiếp đó dùng tay xoa bóp, ấn mạnh từ trên xuống dưới. Khi thấy sữa chảy ra cho bé bú liền, làm liên tục ở những ngày sau là sữa thông hoàn toàn.
– Nấu xôi nếp, bọc trong hai khăn vải mềm chườm hai bên ngực theo nguyên tắc từ ngoài vào trong, làm liên tục cho đến khi xôi nguội. Sữa sẽ về đều cả hai bên.
– Dùng trái đu đủ non xắt lát mỏng, nướng lên cho nóng rồi đắp vào hai bên bầu cũng có tác dụng tương tự…
Điều trị tắc tia sữa không đơn giản, đối với những trường hợp tắc nhẹ sau khi day ép, chườm nóng rồi hút, tình hình được cải thiện. Tuy nhiên có những trường hợp sau khi thực hiện những bước trên tình hình cũng không khá hơn. Lúc đó, bạn nên tới bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời, tránh để nặng dẫn đến áp xe vú gây đau đớn và nguy hiểm cho mẹ.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Truc giang says
Đầu vú của e bị nổi cục ngay gần ti giờ em pải làm sau ạ
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Trúc Giang,
Việc nổi cục ở ngực trong giai đoạn cho con bú có thể do hiện tượng tắc tuyến sữa gây ra. Vì tuyến vú có rất nhiều tuyến sữa đổ vào, nếu một tuyến sữa tắc có thể gây nổi cục. Cục nhiều hay ít, to hay nhỏ, đau hay không tuỳ thuộc vào tình trạng tắc tuyến sữa. Có người, chỉ có cục ở vú khi sữa quá đầy mà chưa kịp cho con bú, nhưng khi trẻ bú xong, vú mềm ra thì hiện tượng này sẽ hết. Nhưng cũng có trường hợp tắc tia sữa gây cục cứng, ấn thấy đau vài ba ngày.
Để khắc phục bạn có thể áp dụng một số phương pháp như trong bài viết: Mách mẹ cách trị tắc tia sữa nổi cục khi cho con bú.
Nếu sau khi áp dụng các phương pháp trên, tình trạng tắc tia sữa nổi cục không được cải thiện thì bạn nên đến gặp bác sỹ để được hỗ trợ nhé, tránh để kéo dài có thể gây viêm tuyến vú, áp xe.. và gây nguy hiểm cho mẹ.
Chúc bạn mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Lan says
Ngực trái của e bị tắc sữa sưng cục lên
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Lan,
Tắc tia sữa nổi cục là một trong những tình trạng rất hay gặp ở những người nuôi con bằng sữa mẹ. Mặc dù không quá nguy hiểm nhưng tắc tia sữa nổi cục có thể gây đau đớn cho mẹ và nếu không điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới tình trạng viêm tuyến vú, áp xe vú… và còn ảnh hưởng đến cả sức khỏe và tinh thần.
Để trị tắc tia sữa, trước hết bạn duy trì cho con bú thường xuyên, liên tục để đảm bảo đầu ống sữa được thông thoáng. Một số biện pháp làm thông tia sữa bạn có thể áp dụng như:
– Day ép bằng tay: Dùng 1 bàn tay đè ép bầu vú lên thành ngực hoặc dùng 2 bàn tay ép vào nhau. Vừa ép vừa day sẽ làm tan các vị trí sữa đã đông kết. Lưu ý là “day ép” chứ không phải “xoa”, bởi chỉ có lực day ép mới có tác dụng đối với vị trí tắc nằm ở sâu trong bầu vú và mới có thể làm tan sữa đã đông kết; Đè ép nhẹ nhàng trong mức đau có thể chịu đựng được, day từ từ theo vòng tròn, tăng dần, khoảng 20 – 30 lần, rồi lại làm ngược lại. Thực hiện nhiều lần.
– Chườm nóng: Sau khi day ép vẫn thấy ngực căng tức, bạn có thể chườm nóng, dưới tác dụng của nước nóng (không quá nóng dẫn đến bỏng) sữa đông kết tan dần, khai thông dòng chảy tạo điều kiện cho sữa mới chảy ra. Cùng với các động tác mát-xa hỗ trợ, tình hình sẽ dần được cại thiện.
– Dụng cụ hút sữa là biện pháp dùng áp lực âm để hút nên thường chỉ sử dụng trong giai đoạn sớm khi sữa mới vón kết và với vị trí tắc nằm gần núm vú. Đối với vị trí tắc ở sâu hoặc ở nang sữa thì rất khó bởi vì nếu để áp lực nhỏ thì không thể làm tan sữa đông kết, còn nếu để áp lực lớn thì sẽ làm tổn thương nặng thêm do mạch máu, ống dẫn bị căng giãn; nhất là khi hiện tượng tắc sữa có yếu tố nhiễm khuẩn. Ở giai đoạn muộn khi sự vón kết sữa đã hình thành những cục, mảng lớn thì dùng dụng cụ hút sữa gần như không có tác dụng. Vậy nên chỉ nên sử dụng dụng cụ hút sữa khi mới xuất hiện nhưng dấu hiệu sớm của bệnh.
Ngoài các phương pháp trên bạn có thể kết hợp với các cách chữa bệnh dân gian như:
– Dùng lá mít, mỗi bên bầu chín lá mít hái xuống hơ nóng đặt lên vùng nào cứng nhất. Tiếp đó dùng tay xoa bóp, ấn mạnh từ trên xuống dưới. Khi thấy sữa chảy ra cho bé bú liền, làm liên tục ở những ngày sau là sữa thông hoàn toàn.
– Nấu xôi nếp, bọc trong hai khăn vải mềm chườm hai bên ngực theo nguyên tắc từ ngoài vào trong, làm liên tục cho đến khi xôi nguội. Sữa sẽ về đều cả hai bên.
– Dùng trái đu đủ non xắt lát mỏng, nướng lên cho nóng rồi đắp vào hai bên bầu cũng có tác dụng tương tự…
Điều trị tắc tia sữa không đơn giản, đối với những trường hợp tắc nhẹ sau khi day ép, chườm nóng rồi hút, tình hình được cải thiện. Tuy nhiên có những trường hợp sau khi thực hiện những bước trên tình hình cũng không khá hơn. Lúc đó, bạn nên tới bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời, tránh để nặng dẫn đến áp xe vú gây đau đớn và nguy hiểm cho mẹ.
Chúc bạn và bé luôn mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời