Ốm nghén khiến cho bà bầu thực sự khó chịu và mệt mỏi nên rất nhiều mẹ bầu và phụ nữ trước khi mang thai quan tâm đến những biện trị ốm nghén tại nhà. Mời bạn cùng Dinhduongbabau tìm hiểu các cách trị ốm nghén khi mang thai tại nhà hiệu quả và an toàn được rất nhiều người sử dụng.
Xem thêm: Dấu hiệu mang thai sớm và chính xác nhất
Nội dung chính
Ốm nghén khi mang thai là biểu hiện phổ biến?
Nôn, buồn nôn, mệt mỏi là triệu chứng chung của ốm nghén và khá phổ biến ở giai đoạn đầu mang thai và nó là hiện tượng bình thường. Thống kê trên thế giới, có khoảng 50% phụ nữ bị nôn và 80% phụ nữ có cảm giác buồn nôn trong 12 tuần đầu của thai kỳ. Hầu như các bà bầu đều nghĩ rằng ốm nghén là bình thường và ít ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu nhưng có một số mẹ bầu gặp phải những vấn đề trầm trọng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Ốm nghén khi mang thai thường xuất hiện ở:
- Những người mang thai lần đầu
- Những bà bầu mang đa thai
- Ốm nghén xuất hiện vào thời gian đầu của thai kỳ
- Những người dễ say tàu xe, say sóng
- Những chị em dễ bị mệt mỏi hay kiệt sức, căng thẳng trong suốt thai kỳ
- Chế độ ăn uống không đủ lượng đường, ăn uống thất thường không điều độ
- Hệ thần kinh nhạy cảm với các loại thực phẩm và mùi vị gây cảm giác buồn nôn
Tại sao lại xuất hiện nghén khi mang thai
Vẫn chưa có bất kỳ lý do nào giải thích hiện tượng ốm nghén. Tuy nhiên, ốm nghén do một số khả năng như sau:
- Do thói quen ăn uống thất thường và lượng đường trong máu thấp.
- Hệ thần kinh của một số bà bầu khá nhạy cảm đối với các loại thực phẩm và mùi vị gây cảm giác buồn nôn.
- Nồng độ các nội tiết tố tăng cao trong 3 tháng đầu thai kỳ. Trong đó có progesterone làm giãn các cơ của hệ tiêu hóa dẫn đến thức ăn trong dạ dày bị đẩy lên thực quản tạo cảm giác buồn nôn. Chất này còn làm thức ăn trong dạ dày chậm tiêu hóa hơn bình thường, gây chứng khó tiêu.
- Do di truyền.
Hậu quả do ốm ngén là gì?
- Sút cân, mất nước, mất muối khoáng, rối loạn điện giải trong máu ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân, có nhiều trường hợp dẫn đến trụy tim mạch, đe dọa tính mạng nếu không điều trị kịp thời.
- Khi bị nghén, do mẹ bầu chán ăn hoặc sợ ăn, khiến cơ thể thiếu dinh dưỡng trầm trọng, từ đó làm cho thai nhi kém phát triển. Đặc biệt có nhiều trường hợp do nghén quá nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ trầm trọng nên bác sĩ yêu cầu bỏ thai để cứu mẹ.
Có rất nhiều mẹ bầu gặp phải triệu chứng ốm nghén nặng, dẫn đến mệt mỏi, chán ăn, thiếu dinh dưỡng cho mẹ và bé, mất ngủ, tinh thần suy giảm.
Ốm nghén khi nào cần gặp bác sĩ?
Trong trường hợp bạn bị nôn mửa quá nhiều và không thể ăn bất cứ thực phẩm nào, bạn cần tới gặp bác sĩ. Nếu tình trạng nặng hơn như mất nước và hạ huyết áp, bạn nên nhập viện để có thể truyền các dinh dưỡng cần thiết.
Có khoảng 1-3% phụ nữ sẽ gặp phải chứng thai nghén nghiêm trọng. Trong nhiều trường hợp bác sĩ phải kê đơn các loại thuốc chống nôn. Tuy nhiên, nên tránh sử dụng thuốc, đặc biệt trong 12 tuần đầu tiên của thai kỳ. Mặc dù các loại thuốc này đã qua kiểm tra chặt chẽ nhưng vẫn tiềm ẩn các tác dụng phụ nguy hiểm có thể xảy ra đối với cả mẹ và thai nhi.
Khi xuất hiện một số biểu hiện dưới đây mẹ nên tới gặp bác sĩ chuyên khoa ngay để được kiểm tra kịp thời:
- Nước tiểu màu rất sẫm hoặc không đi tiểu được trong vòng 8 tiếng đồng hồ.
- Không thể giữ được thức ăn, nước uống trong bụng tới 24 tiếng.
- Cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống, chóng mặt hoặc choáng váng khi đứng dậy.
- Đau bụng.
- Sốt cao trên 38 độ C.
- Nôn ra máu.
Nếu nhiễm khuẩn tiết niệu cũng có thể gây buồn nôn và nôn. Bệnh đường tiết niệu thường ảnh hưởng tới bàng quang, nhưng đôi khi cũng có lan tới thận gây nhiễm khuẩn thận. Nếu bạn thấy đau khi đi tiểu hoặc thấy có máu trong nước tiểu, bạn có lẽ đã bị nhiễm khuẩn đường niệu và cần được điều trị bệnh. Bạn hãy uống nhiều nước để giúp làm sạch đường niệu và giảm đau. Trong 24 tiếng từ khi phát hiện thấy bất thường, bạn nên tới cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.
Hiện nay, chưa có biện pháp nào có thể loại bỏ hoàn toàn các triệu chứng của ốm nghén thai kỳ nhưng đối với các bà mẹ là đã có một loại thuốc được FDA (Cơ quan quản lý thuốc tại Hoa Kỳ) phê duyệt có tác dụng điều trị nghén mặc dù thuốc cũng có hiệu quả cắt cơn hơn là giải quyết triệt để nguyên nhân. Ngoài ra, sau hơn 3 tháng, đa số bà bầu cũng sẽ thấy triệu chứng nghén giảm dần, nhiều người thấy hết hẳn nghén ở tuần từ 16 tới 20.
Cách trị ốm nghén khi mang thai tại nhà an toàn
Có rất nhiều mẹo trị nôn nghén cho mẹ bầu tại nhà hiệu quả mà lại an toàn giúp mẹ bầu có thể giảm thiểu được tình trạng mệt mỏi. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao, mẹ cần chú ý thực hiện thật đúng cách.
Uống nước
Với những bà bầu ốm nghén nước là phương pháp giảm nôn mửa đơn giản, hiệu quả và an toàn. Mẹ chỉ cần uống 1 cốc nước mỗi giờ để giảm thiểu việc buồn nôn và khó chịu trong người. Hơn nữa, mẹ cần bổ sung đủ nước mỗi ngày, uống nhiều nước rất có lợi cho cả mẹ và bé.
Mỗi buổi sáng ngủ dậy mẹ cần bổ sung nước luôn. Thường thì mẹ nên để sẵn cốc nước gần giường để uống khi vừa ngủ dậy cho đến khi nước xuống dạ dày thì dậy luôn. Mẹ nên uống từng ngụm nhỏ, uống đều đặn suốt cả ngày chứ không nên uống nhiều một lúc.
Nhai gừng tươi hoặc uống trà gừng
Gừng giúp ngăn ngừa chứng nôn ói, củng cố hệ tiêu hóa, giảm tiết axit trong dạ dày gây hiện tượng nôn mửa, mùi vị của gừng cũng lấn át được các mùi khó chịu khác nên khắc phục rất tốt tình trạng nôn mửa ốm nghén. Có 4 cách sử dụng gừng để điều trị nghén khi mang thai:
- Cách 1: Nhai và nuốt chửng vài lát gừng mỏng sau đó uống thêm nước để gừng đi xuống dạ dày
- Cách 2: Xay nhuyễn gừng rồi chắt lấy vài giọt nước cốt pha vào cố nước thêm mật ong uống vào mỗi buổi sáng cho đến khi hết buồn nôn hoặc hết ốm nghén
- Cách 3: Sắc một nhánh gừng tươi với một chén nước trong vòng 10 phút sau đó lọc bã gừng ra cho ít mật ong vào nước trà gừng đã sắc sau đó uống 1 – 2 cố vào mỗi buổi sáng. Để thuận tiện bạn có thể mua gói trà gừng để tiết kiệm thời gian hơn.
- Cách 4: Đơn giản, bạn chỉ cần mang kẹo gừng bên mình và ngậm 1 viên để loại bỏ những mùi có thể làm bạn bị nôn.
Lưu ý: Gừng có tính nóng nên bạn không nên sử dụng quá nhiều mà cần dùng ở mức độ vừa phải, tránh ảnh hưởng tới sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Uống nước chanh, ngửi tinh dầu chanh hoặc vỏ chanh
Nước chanh giàu vitamin C rất tốt cho mẹ bầu và thai nhi, chanh còn át đi mùi khó chịu giảm bớt đi cảm giác buồn nôn. Có 3 cách sử dụng chanh trị ốm nghén khi mang thai:
- Cách 1: Pha 1 quả chanh với 1 cốc nước thêm ít mật ong vào khuấy đều uống mỗi sáng giúp ngăn ngừa ốm nghén
- Cách 2: Lấy tinh dầu chanh đổ một lượng nhỏ vào khăn mùi xoa rồi ghé sát mũi vào hít thật sâu sẽ giúp bạn giảm đi cảm giác buồn nôn khó chịu
- Cách 3: Trong người luôn cầm 1 quả chanh để ngửi vỏ thường xuyên ngăn ngừa các mùi khó chịu xung quanh khiến bạn buồn nôn
Ngoài chanh, bạn có thể dùng cam, tinh dầu bưởi để xua tan đi mùi khó chịu, giảm cảm giác buồn nôn và chúng cũng rất thanh khiết.
Uống trà bạc hà hoặc ngửi tinh dầu bạc hà
Bạn có thể sử dụng 1 trong 2 cách dưới đây để chứ nôn mửa, ốm nghén khi mang thai:
- Cách 1: Lấy 1 thìa lá bạc hà khô cho vào tách pha trà có vung đậy sau đó đổ nước đến miệng tách rồi đậy vung trong khoảng 5 – 10 phút rồi lọc trà cho thêm đường và mật ong vào khuấy đều uống ngay khi trà còn nóng
- Cách 2: Cũng giống cách sử dụng tinh dầu chanh, tinh dầu bưởi bạn đổ 1 lượng tinh dầu bạc hà vào chiếc khăn mùi xoa và ghé mũi hít thật sâu sẽ không còn cảm giác buồn nôn nữa.
Đối với những người không thích mùi bạc hà thì có thể sử dụng chanh, bưởi, cam hoặc gừng nếu không chính bạc hà sẽ khiến bạn nôn nhiều hơn.
Bổ sung thực phẩm giàu Protein
Bổ sung thực phẩm giàu Protein và giàu vitamin B sẽ rất hữu hiệu trong việc giảm ốm nghén. Và bạn cần tránh sử dụng đồ ăn cay nóng, đồ ăn có tính axit, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, nướng sẽ làm tăng kích thích niêm mạc dạ dày.
Uống vitamin B6
Ăn nhiều bữa nhỏ
Bạn không nên ăn quá nhiều, quá no trong mỗi bữa nhưng cũng không nên để bụng rỗng kể cả là bạn không muốn ăn cũng nên ăn một chút ít. Mỗi ngày bạn có thể chia nhỏ các bữa ăn thành 5 – 6 bữa hoặc nhiều hơn thế để giúp dạ dày làm việc vừa phải và luôn trong tình trạng dễ chịu chống cảm giác buồn nôn.
Châm cứu
Châm cứu là biện pháp được sử dụng để chữa trị rất nhiều bệnh như đau đầu, đau lưng giúp khí huyết lưu thông và bao gồm cả chữa chứng buồn nôn cho bà bầu. Theo một số nhà nghiên cứu y học cho biết châm cứu vào những vị trí nhất định trên cơ thể khiến não bộ giải phóng một số chất hóa học tương ứng để giảm chứng nôn và buồn nôn.
Tuy rằng, châm cứu chưa có báo cáo nào chứng minh được nó có hại nhưng nếu châm cứu không đúng cách, không đúng chỗ cũng có thể gây hậu quả lớn đến mẹ và thai nhi. Vì vậy, bạn cần gặp những chuyên gia giàu kinh nghiệm và có chuyên môn, uy tín cao để châm cứu hiệu quả và an toàn.
Tập thể dục nhẹ nhàng
Tập thể dục nhẹ nhàng rất tốt cho mẹ bầu. Tập thể dục nhẹ nhàng giúp giảm lượng hoóc-môn progesterone khiến cho tâm trạng của bạn tốt hơn. Hơn nữa, đi bộ còn giúp hẹ tiêu hóa tốt hơn. Vì vậy, sau khi ăn tối bạn nên đi bộ khoảng 15 – 20 phút nếu không được ra ngoài thì bạn nên đi vòng quanh nhà, thực hiện hàng ngày cho đến khi hết triệu chứng buồn nôn.
Một số lưu ý khác
- Ăn các thực phẩm chứa nhiều carbonhydrate hoặc protein vì chúng dễ tiêu hóa.
- Không nên nhịn đói, ăn quá no khiến dạ dày khó chịu dễ buồn nôn.
- Hạn chế ăn những đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ vì chúng gây khó tiêu, đầy bụng
- Không nên quá căng thẳng, hãy để cơ thể được thả lỏng, nghe nhạc, nói chuyện tâm sự với người khác để cơ thể thoải mái hơn, lấn át đi cảm giác buồn nôn
- Nếu bạn cảm thấy buồn nôn khi ngửi mùi thức ăn hay thức ăn còn nóng thì nên ăn đồ ăn nguội.
- Đi ngủ sớm vào mỗi buổi tối và thức dậy sớm hơn vào buổi sáng, đi lại, vận động nhẹ nhàng tránh nằm cả ngày trên giường.
- Tập yoga, thực hành hít thở sâu cũng giúp bạn tránh căng thẳng và giảm bị nôn, mửa.
- Tránh nằm khi mới ăn xong mà nên chờ ít nhất 30 phút rồi mới nằm.
- Nếu bị nôn mửa quá nhiều mà đã thực hiện các biện phát trị nghén nhưng không được thì nên gặp bác sĩ để được tư vấn giải pháp điều trị tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ốm nghén khi mang thai cũng có lợi ích bảo vệ thai nhi. Nhờ ốm nghén mẹ bầu cũng có thể hạn chế ăn nhiều loại thực phẩm và tránh được nguy cơ truyền nhiễm cho bé qua đường thực phẩm. Ngoài ra, việc ốm nghén cón giúp bà bầu tránh được nguy cơ bị sẩy thai. Các nội tiết tố tăng cao trong giai đoạn đầu của thai kỳ được cho là để bảo vệ thai nhi khi đang còn non nớt.
Nếu bạn đang mang bầu và bị ốm nghén thì không cần quá lo lắng vì đây là hiện tượng thường gặp, ở mức độ trung bình và nhẹ thì hầu như không có ảnh hưởng gì tới em bé trong bụng. Những trường hợp ốm nghén nặng gọi là hội chứng nôn nghén (HG) sẽ được chăm sóc đặc biệt, thậm chí cần nằm viện. Để giảm bớt hiện tượng ốm nghén, các bà bầu có thể sử dụng nhiều phương pháp kết hợp khác nhau như uống viên bổ sung hỗn hợp vitamin, trong đó có hỗn hợp vitamin B như thuốc Procare. Ngoài ra, việc thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống cũng góp phần vào việc nhẹ bớt triệu chứng ốm nghén.