Mỗi vùng miền có nguồn thực phẩm và thói quen ăn uống đặc trưng khác nhau. Cơ thể chúng ta cùng khả năng tiêu hóa, hấp thu dưỡng chất ở mỗi người mỗi khác. Chính vì vậy, nhu cầu dinh dưỡng của mỗi người không hoàn toàn giống nhau. Sự khác biệt thể hiện rõ ràng ở mỗi vùng lãnh thổ. Đó là lý do mỗi quốc gia đều cố gắng xây dựng nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị của riêng của mình. Người Việt Nam cũng vậy. Bài viết này chúng tôi xin nói đến việc bổ sung acid folic trước khi mang thai và khi mang thai ở phụ nữ Việt Nam.
Nội dung chính
Tại sao cần bổ sung Acid folic?
Axit folic – dạng folate nhân tạo (còn gọi là Vitamin B9) là dưỡng chất mà mọi người đều cần cung cấp đủ hàng ngày. Axit folic/folate giúp cơ thể tạo ra tế bào hồng cầu mới khỏe mạnh. Các tế bào hồng cầu mang oxy đến tất cả các bộ phận của cơ thể để duy trì sự sống. Nếu không tạo đủ hồng cầu sẽ dẫn tới thiếu máu với các biểu hiện điển hình là xanh xao, mệt mỏi, yếu ớt cùng nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Acid folic đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ trước và trong khi mang thai, giúp bảo vệ thai nhi chống lại dị tật ống thần kinh, ngăn ngừa sảy thai và các dị tật bẩm sinh khác. Các nghiên cứu cho thấy, nếu không nhận đủ axit folic trước và trong khi mang thai, em bé sẽ có nguy cơ bị dị tật ống thần kinh cao hơn. Bổ sung đủ 400mcg acid folic/ngày từ trước khi mang thai và trong 3 tháng đầu giúp giảm 70% tỷ lệ khuyết tật ống thần kinh ở trẻ.
Khiếm khuyết ống thần kinh (nứt đốt sống, thiếu một phần não hoặc không có não, thoát vị não, não úng thủy…) là dị tật bẩm sinh nghiêm trọng ảnh hưởng đến cột sống, tủy sống hoặc não bộ và có thể gây tử vong cho trẻ.
Dị tật ống thần kinh này xảy ra trong vài tuần đầu tiên của thai kỳ (trong vòng 27 ngày từ khi trứng được thụ tinh), thường là trước khi người phụ nữ biết mình có thai. Khoảng một nửa phụ nữ mang thai mà không có kế hoạch trước. Vì vây, để phòng ngừa dị tật ống thần kinh các chuyên gia khuyên tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (kể cả khi chưa có kế hoach mang thai) nên bổ sung đủ axit folic mỗi ngày.
Bổ sung acid folic bằng cách nào?
Thông qua các loại thực phẩm: Folate được tìm thấy trong một số thực phẩm tự nhiên như:
- Gan động vật, bầu dục, gia cầm, thịt
- Các loại rau: Rau chân vịt, măng tây, cản xoăn và các loại rau lá xanh đậm khác
- Các loại hạt: đậu, đỗ, lạc…
- Các loại ngũ cốc, quả hạch
- Hoa quả: dâu tây, cam, dưa hấu, lê…
Thông qua thuốc uống: Hầu hết các vitamin tổng hợp đều có chứa acid folic. Tuy nhiên, cần kiểm tra hàm lượng cụ thể để đảm bảo không thiếu hoặc thừa.
Cần bổ sung bao nhiêu axit folic?
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng quốc gia, tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ Việt Nam cần bổ sung 400mcg folate mỗi ngày. Phụ nữ mang thai nên bổ sung 400 – 600mcg folate mỗi ngày, phụ nữ cho con bú cần bổ sung 500mcg folate/ngày. Giới hạn tiêu thụ tối đa của Folate là 800mcg/ngày (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung).
Nhu cầu khuyến nghị Acid Folic (mcg/ngày) cho phụ nữ Việt Nam
Một số trường hợp có thể cần bổ sung acid folic liều cao hơn nhưng cần dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ thăm khám trực tiếp. Các trường hợp cần bổ sung liều cao như:
- Tiền sử có con bị dị tật ống thần kinh, tiền sử gia đình có thành viên bị dị tật ống thần kinh
- Bị gai cột sống và muốn có thai
- Đang uống thuốc để điều trị bệnh động kinh, tiểu đường tuyp 2, viêm khớp dạng thấp, lupus… Các thuốc này có thể làm giảm khả năng hấp thu acid folic của cơ thể
- Đang lọc máu vì bệnh thận
- Suy giảm chức năng đường ruột như: bệnh viêm ruột, bệnh celiac… ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ acid folic của cơ thể
Chỉ bổ sung acid folic từ thực phẩm có đủ không?
Mặc dù có khá nhiều trong thực phẩm tuy nhiên phụ nữ mang thai rất khó có thể cung cấp đủ acid folic nếu chỉ bổ sung từ thức ăn hàng ngày bởi hai lý do chính sau:
- Cơ thể chúng ta hấp thu folate từ thực phẩm khó hơn dạng acid folic tổng hợp. Giá trị dinh dưỡng tối đa của folate trong thực phẩm chỉ bằng 50% giá trị dinh dưỡng của acid folic dạng uống bổ sung.
- Folate trong thực phẩm không bền, rất nhạy cảm với sự phân hủy của nhiệt độ, tia cực tím hoặc chất oxy hóa. Trong quá trình nấu ăn, tỷ lệ mất có thể từ 50-90%, có khi là 100% khi nấu ở nhiệt độ cao và nhiều nước.
☛ Xem chi tiết: Bổ sung axit folic cho bà bầu như thế nào?
Có khi nào bổ sung thừa acid folic không?
Tất nhiên là Có. Bạn không thể nhận quá nhiều folate từ thực phẩm tự nhiên nhưng bạn có thể nhận được nhiều acid folic hơn nhu cầu khi bổ sung liều cao từ các sản phẩm nhân tạo như vitamin tổng hợp và thực phẩm bổ sung tăng cường acid folic.
Lưu ý: 800mcg acid folic/ngày là giới hạn tiêu thụ tối đa (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung), trong khi đó nhu cầu thông thường hàng ngày chỉ 400-600mcg là đủ. Vì vậy, để an toàn nên tính toán hàm lượng acid folic thu được trong khoảng 400-600mcg/ngày mà thôi.
Với các trường hợp đặc biệt cần bổ sung liều cao thì cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ thăm khám trực tiếp.
Bổ sung thừa acid folic gây nguy hiểm gì?
Bổ sung quá nhiều axit folic làm che giấu các dấu hiệu của tình trạng thiếu vitamin B12, khiến việc phát hiện bệnh không kịp thời, có thể gây tổn thương thần kinh.
Liều cao acid folic có thể gây tiêu chảy, nổi mẩn, rối loạn giấc ngủ, nôn, đầy bụng, chuột rút…
Một số bằng chứng cho thấy, bổ sung acid folic liều cao kéo dài có thể gây ra các tác dụng không mong muốn nghiêm trọng: Ở mức liều từ 800-1200mcg acid folic/ngày có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim trên các bệnh nhân có vấn đề về tim, tăng nguy cơ ung thư phổi, tăng nguy cơ trẻ bị tự kỷ sau này…
Acid folic là dưỡng chất mẹ bầu cần lưu ý cung cấp đủ hàng ngày để cơ thể khỏe mạnh, thai nhi phát triển tối ưu. Tuy nhiên không phải cứ bổ sung nhiều là tốt, cần tính toán để lựa chọn sản phẩm cung cấp acid folic ở liều lượng vừa đáp ứng đủ nhu cầu của mình mà thôi.
Lại Thị Ánh Hồng says
Chào các chuyên gia,
Em mới phát hiện có thai được 3 tuần, hiện đang uống thuốc Bofit F mới được 2 lần.
Em đọc thấy các trang mạng đều khuyên nên bổ sung Acid Folic mỗi ngày từ 400-600 mcg.
Hiện thuốc em đang uống có hàm lượng Acid folic rất ít.
Vậy em có nên ngưng không uống thuốc Bofit F và mua Acid Folic uống ạ?
Em cám ơn chuyên gia.
Mong nhận được sự phản hồi.
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Ánh Hồng,
Đúng như thông tin bạn tìm hiểu được, mẹ bầu chỉ nên bổ sung mỗi ngày 400-600mcg acid folic là đủ. Thuốc Bofit F bạn đang dùng cung cấp 0,75mg = 750mg acid folic, hơi nhiều chứ không ít như bạn nghĩ. Nếu bổ sung hàm lượng cao như vậy có thể dẫn tới dư thừa, độ an toàn khi dùng thuốc với thời gian dài không được đảm bảo.
Sản phẩm cũng cung cấp 162mg sắt fumarat (tương đương 53mg sắt nguyên tố). Bạn chỉ bổ sung hàm lượng sắt cao như vậy khi có chỉ định của bác sĩ trong trường hợp cơ thể bị thiếu máu thiếu sắt mà thôi.
Hơn nữa, khi mang thai bạn cần cung cấp thêm nhiều dưỡng chất khác nữa: DHA, EPA, I-ốt, Mg, kẽm, các vitamin A,B,C,D,E… Để cung cấp sắt, acid folic cùng đầy đủ các dưỡng chất cần thiết khác với liều lượng phù hợp, bạn có thể tham khảo sử dụng viên bổ tổng hợp PM Procare hay PM Procare diamond mỗi ngày cho mẹ khỏe mạnh, thai nhi phát triển tối ưu; phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ: sảy thai, sinh non, sinh con nhẹ cân, cao huyết áp, tiền sản giật, đái tháo đường,…
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Nguyễn Thị Cẩm Vân says
Chào Bác sĩ!
Em từng bị thai lưu 2 lần, thai 6-9 tuần. Em đang muốn có thai lại sau 5 tháng bị hư thai. Em đang uống Folacid 5mg và vitamin E được gần 3 tháng rồi và mỗi ngày 1 ly nước cam. Vậy em cần bổ sung thêm gì nữa không bác sĩ. Rất mong nhận được phản hồi của bác sĩ ạ.
Trân trọng!
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Cẩm Vân,
Có nhiều nguyên nhân gây ra thai chểt lưu và cũng có rất nhiều trường hợp thai lưu mà không tìm ra nguyên nhân. Quan trọng là cần tìm ra nguyên nhân để có cách dự phòng phù hợp. Cho dù đó là nguyên nhân nào thì tiền sử thai lưu là điều cần hết sức lưu ý cho lần mang thai tiếp theo. Chình vì vậy, chuẩn bị mang thai lần này cả bạn và chồng nên đi thăm khám bác sĩ để xem cơ thể mình đã thích hợp cho việc mang thai chưa? có cần điều chỉnh, chú ý gì không?
Đa phần các trường hợp thai lưu ở những tuần đầu tiên thai kỳ là do bất thường phôi thai, bất thường trong quá trình phân chia tế bào tạo thành các cơ quan. Để hạn chế tối thiểu tình trạng này bạn cần có một chế độ dinh dưỡng đầy đủ ngay từ khi chuẩn bị mang thai, trong thời gian mang thai; có chế độ làm việc nghỉ ngơi hợp lý, tránh xa hóa chất độc hại, rượu, bia, thuốc lá,…
Không rõ bạn đang dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ hay bạn tự mua thuốc về dùng? Acid folic, Vitamin E là hai trong nhiều dưỡng chất cần thiết bạn nên bổ sung hàng ngày. Tuy nhiên, không phải cứ dùng nhiều là tốt, bạn chỉ bổ sung liều cao như vậy sau khi được bác sĩ thăm khám và chỉ định của bác sĩ mà thôi.
Ngoài acid folic, Vitamin E bạn cần cung cấp nhiều dưỡng chất khác như: DHA, EPA, sắt, I-ốt, Mg, kẽm, các Vitamin A,B,C,D… Để cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể với liều lượng phù hợp theo khuyến cáo, ngoài tăng cường chất lượng bữa ăn bạn có thể bổ sung mỗi ngày 01 viên PM Procare diamond. Trong viên PM Procare diamond đã cung cấp acid folic, Vitamin E và nhiều dưỡng chất khác để cơ thể khỏe mạnh, tăng cường khả năng thụ thai, phòng ngừa khuyết tật ống thần kinh và chuẩn bị điều kiện tốt nhất cho thai kỳ sắp tới. Nếu không có chỉ định đặc biệt của bác sĩ thì bạn không cần bổ sung thêm nữa bạn nhé!
Chúc bạn mạnh khỏe và sớm có tin vui!
Hiển thị trả lời
Lâm Kim Long says
Xin tư vấn giúp em!
Vợ em vừa mang thai được 4 tuần tuổi,em là ông Bố trẻ,thật sự ko có kinh nghiệm gì,em ko biết thời điểm này cần cho Vợ em uống bổ sung loại thuốc bổ dinh dưỡng acid folic và các loại vitamin nào để hỗ trợ thêm cho Vợ em?em xin Bs cho em biết tên thuốc và nhãn hiệu tốt nhất.em xin cám ơn!
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Kim Long,
Bạn có thể cho vợ bổ sung mỗi ngày 01 viên PMM Procare hay PM Procare diamond để cung cấp:
– DHA/EPA cần thiết cho sự phát triển não bộ, thị giác, hệ miễn dịch của trẻ; phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ: sảy thai, sinh non, cao huyết áp, tiền sản giất, đái tháo đường thai kỳ,… Thành phần dầu cá tự nhiên dạng Triglycerid với tỷ lệ DHA/EPA ~ 4/1 là tỷ lệ vận chuyển tối ưu qua nhau thai và phát huy tác dụng tốt nhất.
– Acid folic ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh, cần thiết cho quá trình tạo máu và phân chia tế bào
– Sắt giúp tạo máu, phòng xảy thai, sinh non, suy dinh dưỡng bào thai,…
– I-ốt giúp phát triển não bộ, tuyến giáp của trẻ, ngăn ngừa các rối loạn do thiếu I-ốt: chứng đần độn, chậm phát triển,…
– Các vitamin A,B,C,D,E và khoáng chất khác.
Nếu có chế độ ăn tương đối tốt, có thể ăn được 1-2 lạng thịt cá cùng rau củ hàng ngày thì bạn chọn PM Procare. Nếu chế độ ăn của bạn chưa được tốt hay kém hấp thu hoặc bạn mang thai ngoài độ tuổi sinh đẻ, làm IVF,… thì PM Procare diamond với hàm lượng các chất cơ bản được tăng cường như: hàm lượng DHA/EPA là 216mg/45mg cao gấp 1.5 lần, Hàm lượng acid folic là 500mcg, I-ốt là 200mcg đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể; hàm lượng sắt 24mg, đáp ứng khoảng 80% nhu cầu vể sắt,…sẽ là lựa chọn phù hợp. Bạn chỉ cần uống mỗi ngày 01 viên sau bữa ăn là đủ.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Tran van huynh says
Bs ch hỏi Bầu 1 tháng 10 ngày nên bổ xung thuốc gì và ăn gì để tốt cho thai nhi.
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn,
Thai kỳ thứ nhất là giai đoạn hình thành và phát triển đa số các cơ quan của thai nhi. Việc ăn uống, sinh hoạt như thế nào vô cùng quan trọng vì đây là thời kỳ nhạy cảm nhất đối với thai nhi. Một chế độ ăn lành mạnh bao gồm nhiều vitamin và rau quả, giàu chất đạm, ít chất béo: thịt nạc, cá, trứng, các loại đậu đỗ,… tránh những đồ uống có cồn, chè, cafe. Thực hiện ăn chín uống sôi, không ăn những thức ăn chế biến sẵn, có nhiều chất bảo quản…
Khi mang thai, nhu cầu dưỡng chất tăng cao khiến chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ. Bạn có thể bổ sung viên đa vi chất tổng hợp như PM Procare hay PM Procare diamond mỗi ngày để cung cấp:
– DHA/EPA cần thiết cho sự phát triển não bộ, thị giác, hệ miễn dịch của trẻ; phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ: sảy thai, sinh non, cao huyết áp, tiền sản giất, đái tháo đường thai kỳ,… Thành phần dầu cá tự nhiên dạng Triglycerid với tỷ lệ DHA/EPA ~ 4/1 là tỷ lệ vận chuyển tối ưu qua nhau thai và phát huy tác dụng tốt nhất.
– Acid folic ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh, cần thiết cho quá trình tạo máu và phân chia tế bào
– Sắt giúp tạo máu, phòng xảy thai, sinh non, suy dinh dưỡng bào thai,…
– I-ốt giúp phát triển não bộ, tuyến giáp của trẻ, ngăn ngừa các rối loạn do thiếu I-ốt: chứng đần độn, chậm phát triển,…
– Các vitamin A,B,C,D,E và khoáng chất khác.
Nếu có chế độ ăn tương đối tốt, có thể ăn được 1-2 lạng thịt cá cùng rau củ hàng ngày thì bạn chọn PM Procare. Nếu chế độ ăn của bạn chưa được tốt hay kém hấp thu hoặc bạn mang thai ngoài độ tuổi sinh đẻ, làm IVF,… thì PM Procare diamond với hàm lượng các chất cơ bản được tăng cường như: hàm lượng DHA/EPA là 216mg/45mg cao gấp 1.5 lần, Hàm lượng acid folic là 500mcg, I-ốt là 200mcg đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể; hàm lượng sắt 24mg, đáp ứng khoảng 80% nhu cầu vể sắt,…sẽ là lựa chọn phù hợp. Bạn chỉ cần uống mỗi ngày 01 viên sau bữa ăn là đủ.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Yến says
Trước khi biết mình có thai, e đang làm 1 liệu trình giảm béo trông đó có quấn nóng và đánh kem gừng, đến khi đi khám BS bảo thai dc 6 tuần. Xin hỏi BS như vậy có anh hưởng và làm thế nào để ktra sớm ko ạ? E Cảm ơn
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Yến,
Khi mang thai bạn được khuyến cáo không thực hiện quấn nóng và đánh kem gừng bởi lo ngại sức nóng của các phương pháp đó có thể khiến sảy thai. Tuy nhiên, bạn đã trải qua thời gian đó mà thai kỳ vẫn đang phát triển bình thường thì bạn không cần lo lắng quá. Mặc dù vậy, để yên tâm bạn vẫn cần theo dõi sát thai kỳ của mình qua các lần thăm khám theo định kỳ. Việc chuẩn đoán các vấn đề có thể gặp phải với thai nhi được thực hiện trong từng thời điểm thăm khám. Và tầm soát thai dị tật được thực hiện từ tuần thứ 12 thai kỳ bạn nhé!
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời