Vitamin A là dưỡng chất thiết yếu cho thai phụ đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của bé ngay từ trong bụng mẹ. Tuy nhiên, mẹ bầu cần đặc biệt lưu ý liều lượng khi bổ sung vitamin. Thừa hoặc thiếu vitamin đều có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai nhi.
Nội dung chính
Tác dụng có ích của vitamin A
Vitamin A rất dễ tan trong chất béo, nó là loại vitamin rất quan trọng đối với sự phát triển của phôi thai, các cơ quan của thai nhi như tim, thận, phổi, xương và mắt và hệ thần kinh trung ương. Ngoài ra, vitamin A còn có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng và chuyển hóa chất béo.
Theo nghiên cứu của trung tâm Y khoa trường đại học Colombia, nêú như thai nhi không được cung cấp đủ vitamin A trẻ sinh ra dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Còn đối với phụ nữ chuẩn bị mang thai hay đang mang thai, vitamin A giúp hỗ trợ sự phục hồi của các mô sau sinh.
Những tai hại do quá liều
Có 2 dạng vitamin A trong tự nhiên là dạng hoạt động và dạng tiền chất ( phổ biến là beta-carotenoid). Cả hai dạng đều có thể được tìm thấy ở thực phẩm có mặt trong thực đơn dinh dưỡng hàng ngày. Mẹ bầu có thể sử dụng thoải mái các sản phẩm chứa beta-carotenoid vì cần có một lượng lớn beta-carotenoid mới có thể chuyển hóa thành vitamin A phục vụ nhu cầu cho cơ thể.
Vitamin A dạng hoạt động được cơ thể tiêu thụ 1 cách trực tiếp. Điểm cần lưu ý là sử dụng nhiều vitamin A ở dạng hoạt động trong một thời gian dài có thể gây dị tật bẩm sinh và ngộ độc gan. Đó là lý do mà các bác sỹ hầu như không kê loại vitamin này cho thai phụ. Và các mẹ cũng cần tránh xa các loại thuốc trị mụn có chứa isotretionin, retinol hay topical tretinoin vì chúng đều là các dạng có liên quan của vitamin A ở dạng hoạt động.
Liều lượng an toàn cho mẹ bầu
IU và RAE là hai đơn vị thường dùng cho vitamin. 1 microgram RAE tương đương với 3,3 IU và bằng với 1 microgram vitamin A ở dạng hoạt động. Theo nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam năm 2016, đối với những phụ nữ mang thai ở độ tuổi từ 20-29, lượng vitamin A được khuyến nghị hàng ngày là 650 micrograms RAE (2,145 IU), phụ nữ mang thai ở độ tuổi từ 30 trở lên lượng Vitamin A là 700-780 microgram RAE (2,310 – 2574IU). Còn với bà mẹ cho con bú nên dùng trong 1.100 – 1150mcg RAE/ngày tương đương với 3.300 – 3.800IU/ngày.
Tuy nhiên, mẹ bầu có thể dùng thoải mái các nguồn beta-carotene từ thực vật vì cần nhiều đơn vị beta-carotene để tổng hợp thành 1 đơn vị vitamin A, hơn nữa Beta – caroten nếu thừa sẽ thải trừ nguyên dạng ra khỏi cơ thể mà không ảnh hưởng gì tới thai kỳ. Lưu ý rằng lượng vitamin A ở dạng hoạt động mà bạn có thể tiêu thụ tối đa trong một ngày là 10.000 IU.
Các nguồn vitamin A
Nguồn vitamin A an toàn có trong các loại rau quả màu vàng và đỏ vốn giàu beta-carotene như cà rốt, cà chua, bí đỏ…Nguồn cung cấp Vitamin A ở dạng hoạt động cao nhất là từ gan động vậy như lợn, bò, gà… Theo các chuyên gia chỉ với 85g gan bò đã có thể chứa lượng vitamin A nhiều hơn 12 lần so với mức được khuyến nghị hàng ngày.
Dưới đây là quy đổi lượng vitamin A trong khẩu phần thực phẩm mà mẹ bầu có thể sử dụng để theo dõi lượng vitamin A mà mình dung nạp vào cơ thể.
- 1 củ khoai tây nướng cỡ trung: 1,096 mcg RAE
- 1/2 chén cà rốt xắt lát: 665 mcg RAE
- 1 lát bí đỏ: 596 mcg RAE
- 1/2 chén rau cải bó xôi: 573 mcg RAE
- 1 củ cà rốt cỡ trung: 509 mcg RAE
- 1/2 cup boiled kale: 443 mcg RAE
- 1 ly sữa không béo: 338 mcg RAE
- 1 gói yến mạch ăn liền: 329 RAE
- 1 chén dưa đỏ cắt khối: 270 mcg RAE
- 1 chén bột ngũ cốc và nho khô: 261 mcg RAE
- 1 chén cải bó xôi tươi: 141 mcg RAE
- 1 quả trứng lớn đánh tơi và nấu chín: 87 mcg RAE
- 1/2 chén đậu nấu: 84 mcg RAE
- 28g phô mai cheddar: 75 mcg RAE
Bà bầu nên thêm vào thực đơn dinh dưỡng của mình các loại rau quả màu vàng và đỏ vốn giàu beta-carotene như cà rốt, cà chua, bí đỏ… Nguồn cung cấp vitamin A phong phú là từ gan động vật. Tuy nhiên, mẹ bầu cần lưu ý khi sử dụng cho đúng và đủ lưu lượng. Chỉ một lượng nhỏ gan bò (khoảng 85g) đã vượt hơn 12 lần mức khuyến nghị vitamin A mỗi ngày của các chuyên gia.
Xem thêm: Bổ sung Vitamin tổng hợp cho bà bầu
Lê thị hải says
Viên đỏ vitamin A bn đơn vị ạ. Tương đương với bn IU ạ
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Hải,
Trong viên bổ sung vitamin A có nhiều hàm lượng phụ thuộc từng nhà sản xuất bào chế và trên bao bì sẽ ghi rõ hàm lượng bao nhiêu bạn nhé.Bạn kiểm tra lại trên nhãn sản phẩm để biết thông tin chính xác nhé.
Bạn lưu ý: nhu cầu Vitamin A theo khuyến nghị của phụ nữ mang thai Việt Nam là khoảng 2100-2300IU/ngày (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung). Vitamin A có rất nhiều trong thực phẩm, đặc biệt là các thực phẩm có nguồn gốc động vật cung cấp Vitamin A ở dạng hoạt động như gan lợn, gan bò, thịt, trứng… Vitamin A dạng hoạt động là dạng tan trong dầu, nếu bổ sung dư thừa rất khó đào thải mà sẽ tích lũy lại trong cơ thể. Tới một mức độ đủ lớn sẽ gây ra các tác dụng không mong muốn. Dư thừa Vitamin A ở phụ nữ mang thai đã được ghi nhận là gây dị tật thai nhi. Chính vì vậy, mẹ bầu được khuyên nên lựa chọn sản phẩm cung cấp Vitamin A ở dạng tiền chất betacaroten để đảm bảo an toàn.
Chúc bạn một thai kỳ khỏe mạnh!
Hiển thị trả lời
Thu Thao says
E bổ sunng thuốc elevit pháp có lượng vtm A là 4000UI, dư lượng này có dư so vs lượng cần thiết ko?
Hiển thị trả lời
Dinh Dưỡng Bà Bầu says
Chào bạn Thu Thảo,
Theo khuyến nghị của viện Dinh dưỡng Quốc Gia, phụ nữ mang thai Việt Nam cần bổ sung trong khoảng 2100-2500IU Vitamin A/ngày (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung).
Vitamin A là chất tan trong dầu, rất khó đào thảo ra ngoài cơ thể nếu thừa. Bổ sung Vitamin A với liều vượt quá nhu cầu trong thời gian dài thì Vitamin A sẽ tích lũy lại trong cơ thể. Khi lượng dư thừa tích lũy đủ lớn sẽ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe thai kỳ của bạn. Thừa Vitamin A khi mang thai đã được chứng minh là có thể gây di tật thai.
Việt Nam có nguồn thực phẩm đa dạng phong phú, vitamin A có rất nhiều trong các thực phẩm hàng ngày và rất khó có thể tính toán chính xác lượng Vitamin A thu được từ thực phẩm là bao nhiêu. Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn, phụ nữ mang thai được khuyên bổ sung Vitamin A ở dạng tiền chất Betacaroten thay vì dùng dạng hoạt động (Vitamin A)
Sản phẩm bạn đang dùng không những cung cấp Vitamin A dạng hoạt động mà hàm lượng Vitamin A lên tới 4000IU, cao gần gấp đôi so với khuyến cáo thông thường. Với một thai kỳ bình thường, không có thiếu hụt đặc biệt thì việc bổ sung Vitamin A với hàm lượng cao như vậy là không cần thiết mà còn rất dễ khiến cơ thể gặp phải các tác dụng phụ do dư thừa Vitamin A gây ra. Bạn cần hết sức thận trọng.
Thân ái,
Hiển thị trả lời
Nguyễn đình nam says
E uống thuốc sắt chứa retinol( vitamin A) chứa 2000UI, trong khi e còn uống sữa với thực phẩm hằng ngày, liệu có sao không ạ, e uống 12 ngày rồi
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Nam,
Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng quốc gia, phụ nữ mang thai Việt Nam cần bổ sung khoảng 2500IU Vitamin A/ngày (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung). Vitamin A có rất nhiều trong thực phẩm hàng ngày, kể cả dạng tiền chất (betacaroten) và dạng hoạt động (retinol). Vitamin A là dưỡng chất tan trong dầu, rất khó đào thải khỏi cơ thể nếu có dư thừa mà sẽ tích lũy lại. Các nghiên cứu đã cho thấy, thừa vitamin A dạng hoạt động trong thai kỳ có thể gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe thai kỳ, dị tật thai. Chính vì vậy, việc bổ sung Vitamin A dạng hoạt động ở phụ nữ mang thai không được khuyến khích. Để an toàn, bạn nên chọn sản phẩm cung cấp Vitamin A ở dạng tiền chất Betacaroten như trong thuốc PM Procare.
Với trường hợp mới bổ sung Vitamin A ở liều không quá cao trong thời gian ngắn như bạn thì cũng không cần quá lo lắng. Nên điều chỉnh lại việc bổ sung Vitamin A của mình để yên tâm hơn.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Lê Hương says
Cho tôi hỏi, tôi mang thai thai được 30 tuần tuổi, thì liều lượng Vitamin A tối đa trong 1 ngày tôi được uống là bao nhiêu IU?
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Lê Hương,
Nhu cầu Vitamin A hàng ngày theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam là khoảng 2160-2500IU Vitamin A/ngày, KHÔNG NÊN dùng quá 10000IU Vitamin A/ngày. Tuy nhiên, Vitamin là dạng tan trong dầu, nếu bổ sung thừa so với nhu cầu thông thường thì sẽ tích lũy lại trong cơ thể, và rất khó có thể đào thải ra bên ngoài. Khi sự tích lũy này sẽ lớn dần theo thời gian. Khi dư thừa đủ lớn sẽ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe thai kỳ của bạn. Chính vì vậy, mặc dù có vai trò rất quan trọng nhưng Vitamin A chỉ được khuyên bổ sung ở liều vừa đủ theo khuyến cáo mà thôi. Và nên bổ sung dưới dạng tiền chất Betacaroten để đảm bảo an toàn.
Bạn có thể tham khảo bài viết: Vitamin A – Những nguy hiểm khi thừa hoặc thiếu để tìm hiểu rõ hơn.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Hương Tỷ Tỷ says
E đang dùng thuốc bổ multivitamin trong đó thành phần Vitamin A là 3500IU, cho e hỏi với liều lượng như vậy thì có quá cao và k nên dùng nữa không ạ?
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn,
Như trên bài viết đã phân tích khã rõ, nhu cầu Vitamin A theo khuyến nghị của phụ nữ mang thai Việt Nam là khoảng 2100-2300IU/ngày (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung). Vitamin A có rất nhiều trong thực phẩm, đặc biệt là các thực phẩm có nguồn gốc động vật cung cấp Vitamin A ở dạng hoạt động như gan lợn, gan bò, thịt, trứng… Vitamin A dạng hoạt động là dạng tan trong dầu, nếu bổ sung dư thừa rất khó đào thải mà sẽ tích lũy lại trong cơ thể. Tới một mức độ đủ lớn sẽ gây ra các tác dụng không mong muốn. Dư thừa Vitamin A ở phụ nữ mang thai đã được ghi nhận là gây dị tật thai nhi. Chính vì vậy, mẹ bầu được khuyên nên lựa chọn sản phẩm cung cấp Vitamin A ở dạng tiền chất betacaroten để đảm bảo an toàn.
Sản phẩm bạn đang dùng cung cấp Vitamin A ở liều lượng cao hơn khuyến cáo thông thường, việc sử dụng sản phẩm như vậy trong thời gian dài có thể gây ra những nguy cơ cho cơ thể. Bạn nên cân nhắc, lựa chọn sản phẩm phù hợp hơn để có một thai kỳ mạnh khỏe, an toàn.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời