Mang thai lần đầu thường đem lại cho các chị em nhiều cảm giác mới mẻ, xen lẫn hạnh phúc nhưng cũng không ít bối rối và lo lắng về những thay đổi bất thường của cơ thể. Đồng thời do chưa có kinh nghiệm trong việc chăm sóc bản thân và em bé mà đã gặp khá nhiều rắc rối trong thời kỳ mang thai. Bài viết kinh nghiệm mang thai lần đầu dưới đây sẽ giúp các chị em giải quyết nỗi lo ấy:
Nội dung chính
1, Dấu hiệu mang thai sớm
Thông thường các mẹ bầu chưa có nhiều kinh nghiệm phát hiện dấu hiệu mang thai. Các dấu hiệu phổ biến báo hiệu có thai sớm các chị em có thể lưu ý là:
- Chảy máu nhẹ vùng kín
- Đi tiểu thường xuyên
- Đau đầu, mệt mỏi cơ thể
- Thân nhiệt tăng lên, đau tức ở ngực
- Tâm trạng thay đổi thất thường
- Nhạy cảm với mùi và rối loạn ăn uống
- Một trong những dấu hiệu có thai dễ nhận biết nhất đó là phụ nữ thường bị chậm kinh.
- Và que thử thai lên 2 vạch
Xem thêm: Dấu hiệu mang thai sớm nhất
2, Lịch siêu âm thai kỳ
Khi trễ kinh một tuần, hoặc khi thử que hai vạch các chị em hãy đến bệnh viện để khám ngay. Có nhiều người biết có thai nhưng cố đợi đến hai ba tháng mới đi khám. Điều đó hoàn toàn không nên. Rất cần phải khám thai sớm để loại trừ trường hợp thai nằm ngoài tử cung hoặc các trường hợp xấu khác. Theo các bác sĩ sản khoa, trong suốt quá trình thai nghén có 3 thời điểm bắt buộc mẹ bầu phải đi siêu âm thai.
- Từ tuần 12 – 14 của thai kỳ: Đây là thời điểm bác sĩ siêu âm có thể xác định tuổi thai một cách chính xác nhất. Và điều quan trọng hơn của việc siêu âm thai trong thời kỳ này là bác sĩ có thể đo khoảng sáng sau gáy nhằm dự đoán một số bất thường nhiễm sắc thể (những bất thường này có thể là nguyên nhân gây bệnh Down, dị dạng tim, chi, thoát vị cơ hoành…).
- Từ tuần 21 – 24 của thai kỳ: Hầu hết các cơ quan bên trong thai nhi đều được bác sĩ siêu âm kiểm tra để đảm bảo thai phát triển bình thường. Các cột sống, hộp sọ, não, tim, phổi, thận, cánh tay và chân của thai nhi ở thời kỳ này đều có thể được nhìn thấy. Ngoài ra, bác sĩ có thể phát hiện hầu hết các bất thường về hình thái của thai nhi như sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng ở các cơ quan nội tạng. Thời gian này đặc biệt quan trọng còn bởi vì những đình chỉ thai nghén chỉ có thể được thực hiện trước tuần thứ 28.
- Từ tuần 30 – 32 của thai kỳ: Những bất thường xuất hiện muộn như bất thường ở động mạch, tim và một vùng cấu trúc não sẽ được bác sĩ siêu âm phát hiện ở thời điểm siêu âm này. Thời điểm nay, khi siêu âm bác sĩ còn kiểm tra dây rốn xem nó còn đủ tốt để vận chuyển dinh dưỡng nuôi bào thai hay không, vị trí của nhau thai và tình trạng nước ối (đục hay trong, nhiều hay ít) cũng được bác sĩ kiểm tra trong lần siêu âm này.
Đái tháo đường thai kỳ, tiền sản giật, đau đầu khi mang thai, chảy máu âm đạo… là các căn bệnh rất nguy hiểm với sức khỏe của chị em nếu không được phát hiện kịp thời. Vì vậy, các chị em hãy lên lịch khám sức khỏe định kỳ khi mang thai để phát hiện sớm bệnh nếu mắc. Ngoài ra, chị em cũng nên cập nhật lịch tiêm phòng khi mang thai, trong đó có tiêm phòng cúm và uốn ván là 2 mũi tiêm quan trọng với bà bầu.
3, Chế độ dinh dưỡng khi mang thai
Do chưa có kinh nghiệm nên các chị em sẽ rất lo lắng không biết nên ăn gì để tốt cho thai nhi. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, trong thời gian mang thai, bà bầu nên ăn uống đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, nhất là vitamin và các loại khoáng chất. Đặc biệt, trong từng giai đoạn của thai kỳ, nhu cầu dinh dưỡng cho bà bầu sẽ có xu hướng thay đổi cho phù hợp với sự phát triển của bé. Chẳng hạn, trong 3 tháng đầu, bà bầu cần đặc biệt bổ sung axit folic và vitamin B12 để chống dị tật ống não cho trẻ. Trong khi đó, 3 tháng giữa và cuối thai kỳ, nhu cầu dinh dưỡng sẽ xoay quanh các thực phẩm giàu canxi và sắt. Thực phẩm giàu chất béo cũng rất quan trọng trong thai kỳ, có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành và phát triển các tế bào não, giúp thai nhi phát triển trí thông minh ngay từ trong bụng mẹ.
Dưới đây là những dưỡng chất bà bầu cần bổ sung trong quá trình mang thai là:
Tên dưỡng chất | Vai trò | Nguồn thực phẩm |
Protein | Phát triển tế bào | Thịt gia cầm, cá, ngũ cốc, trứng, các loại hạt họ nhà đậu… |
Carbohydrates | Sản xuất năng lượng | Bánh mì, ngũ cốc, gạo, khoai tây, mì, trái cây, các loại rau |
Canxi | Cấu tạo xương và răng, tăng cường sức mạnh cơ bắp, chức năng thần kinh | Sữa, phô mai, sữa chua, cá trích, cá hồi nguyên xương, rau dền… |
Sắt | Cấu tạo tế bào màu đỏ | Thịt nạc đỏ, rau dền, ngũ cốc, hạt bí đỏ, bơ đậu phộng, hào |
Vitamin A | Cải thiện tầm nhìn, cho làn da khỏe, phát triển xương | Cà rốt, khoai lang, các loại rau lá xanh thẫm |
Vitamin C | Làm răng lợi khỏe, hỗ trợ cho việc tiêu hóa chất sắt | Các loại quả thuộc họ cam chanh, khoai tây, súp lơ xanh |
Vitamin B6 | Cấu tạo tế bào máu đỏ, giúp chuyển hóa tốt chất đạm, chất béo và carbohydrates | Thịt heo, ngũ cốc nguyên hạt, chuối |
Vitamin B12 | Cấu tạo tế bào máu đỏ, duy trì hoạt động của hệ thần kinh | Thịt, cá, gia cầm, sữa (Nếu ăn chay mà không uống sữa, bạn cần uống bổ sung vitamin B12) |
Vitamin D | Cho răng và xương khỏe, hỗ trợ hấp thụ canxi | Sữa và các sản phẩm từ sữa, ngũ cốc, bánh mì và ánh nắng mặt trời |
Axít Folic | Giúp sản xuất máu và protein, hỗ trợ chức năng của các enzyme, phòng dị tật thai nhi | Rau lá xanh, các loại quả màu vàng sậm, đậu, đậu hà lan, các loạt hạt |
Chất béo | Dự trữ năng lượng cho cơ thể | Thịt, sữa nguyên kem, các loại hạt, bơ đậu phộng, dầu thực vật (Chất béo chỉ nên chiếm tối đa là 30% lượng năng lượng hấp thu mỗi ngày) |
Trong 3 tháng đầu, các chị em sẽ đối mặt với những cơn ốm nghén hành hạ. Để khắc phục tình trạng này, các chị em nên áp dụng phương pháp sau:
- Tránh để bụng rỗng: nên ăn các bữa nhỏ, ăn nhiều bữa mỗi ngày.
- Không uống trong khi ăn, nên uống (nước, sữa, nước hoa quả…) trong thời gian chờ giữa bữa ăn này với bữa ăn khác.
- Không sử dụng các loại thực phẩm có mùi, các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ nướng, rán, chiên xào…
- Các loại thực phẩm có thể giúp giảm nghén: quế, húng quế, hạt mùi, bạc hà, chanh, gừng…
Một điều rất quan trọng nữa là trong thời gian mang thai các chị em nên tránh rượu, chất kích thích, các loại cá chứa nhiều thủy ngân, sữa tươi, phô mai chưa tiệt trùng vì chúng có chứa vi khuẩn Listeria không tốt cho bào thai. Bên cạnh đó, thịt xông khói, xúc xích, đồ hộp là những thực phẩm mẹ bầu cũng nên tránh xa vì chúng chứa nhiều natri không hề tốt cho sức khỏe của cả mẹ và bé. Ngoài ra, mẹ bầu cũng được khuyến cáo là không nên ăn các thực phẩm tái sống, thực phẩm dọa sảy thai như rau răm, mướp đắng, đu đủ xanh… thực phẩm chứa nhiều phụ gia cùng các chất đường béo.
4, Một số lưu ý cho mẹ mang thai lần đầu
Với những mẹ mang thai lần đầu, cần đặc biệt lưu ý một số vấn đề trong quá trình mang thai sau để tránh xảy ra những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe của mình:
- Các chị em cần tránh cảm cúm hoặc ốm đau nặng phải uống nhiều thuốc và tiêm nhiều kháng sinh. Nếu bị cảm, hãy dùng các liệu pháp tự nhiên, chẳng hạn như lấy khăn ẩm ướt đắp quanh vùng trán, ăn một chút cháo gà, vì trong gà có chứa nhiều chất kháng khuẩn. Hoặc cũng có thể ăn uống nhiều thực phẩm cam, chanh, bưởi. Đặc biệt không được tự tiện uống thuốc, dù là bất cứ loại thuốc nào nếu không có sự chỉ định của bác sĩ. Bởi chỉ cần uống 1 viên thuốc cũng có thể gây hại cho thai nhi, khiến bé có nguy cơ khiếm khuyết, dị tật bẩm sinh rất cao.
- Các chị em cần loại bỏ rượu bia, thuốc lá và các đồ uống có ga, có cồn. Những thói quen uống nhiều rượu bia và hút thuốc có thể làm tăng hàng loạt các nguy cơ như sinh non, trẻ sơ sinh nhẹ cân, sảy thai, dị tật bẩm sinh và thai chết lưu.
- Khám sức khỏe định kỳ để có thể phát hiện ra những dấu hiệu bất thường về sức khỏe của bản thân và em bé, từ đó có biện pháp khắc phục.
- Nắm rõ những điều cần tránh khi mang thai như đi giày cao gót, xoa bóp bụng, vận động mạnh, làm việc quá sức… Những việc này có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe dẫn đến sảy thai, động thai và sinh non.
- Rạn da sẽ xuất hiện vào khoảng tháng thứ 5 của thai kỳ, để chăm sóc tốt nhất cho làn da của mình, ngay từ tháng thứ 4, các chị em có thể dùng dầu dừa hoặc kem dưỡng ẩm chiết xuất từ thiên nhiên để đảm bảo làn da không bị rạn nứt, thâm đen khi mang thai nhé.
- Việc quan hệ tình dục khi mang thai cần tham khảo ý kiến của bác sĩ. Với những bà bầu sức khỏe không tốt, có những bất thường về nước ối, chảy máu âm đạo… cần kiêng kỵ hoàn toàn việc này trong thai kỳ.
- Một số công thức thuốc tổng hợp cho bà bầu có bổ sung cân đối các loại dưỡng chất, nhất là Vitamin B1, B2, B6 như thuốc PM Procare , cũng có tác dụng giảm nghén hiệu quả với nhiều bà bầu, đồng thời chống thiếu hụt các loại dinh dưỡng cơ bản, nhất là trong giai đoạn 3 tháng đầu tiên tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho thai.
- Các chị em cũng cần học hỏi và tham khảo các kiến thức về chăm sóc sản phụ và trẻ sơ sinh như: chế độ dinh dưỡng đảm bảo cho cả mẹ và con; cách cho bé bú sữa mẹ, cách tắm rửa, vệ sinh, phòng chống nhiễm khuẩn các bệnh như viêm phế quản phổi, nhiễm trùng rốn, viêm mắt sơ sinh… Những kiến thức này sẽ giúp ích cho các chị em rất nhiều trong việc chăm sóc bé sau sinh, để các chị em luôn tự tin và lạc quan trước mọi điều sắp tới.
Trên đây là những kinh nghiệm mang thai lần đầu, hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các mẹ bầu biết được mình nên làm những gì tốt nhất cho sức khỏe của bản thân và em bé. Chúc các mẹ bầu luôn luôn vui vẻ và thông thái nhé!
Hương says
Thưa bác sĩ,
E mang thai tính theo kì kinh được 1 tháng và E bị huyết áp thấp 60/90. Vậy trong thai kì e có phải kiêng gì ko?
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Hương,
Huyết áp có thể khiến mẹ bầu bị ngất xỉu do oxy và máu lên não không đủ, máu không truyền đủ tới các cơ quan trong cơ thể. Khi đó, thai nhi cũng sẽ không nhận đủ lượng máu cần thiết để phát triển.
Để cải thiện tình trạng huyết áp thấp, bạn không nên đứng lên ngồi xuống đột ngột, hạn chế đứng một chỗ trong thời gian dài, không dùng cà phê và nước uống có cồn. Bổ sung dưỡng chất đầy đủ qua thức ăn và thuốc bổ sung như PM Procare/PM Procare diamond, chia thức ăn thành nhiều bữa nhỏ, ăn trong ngày. Tập luyện thể dục nhẹ nhàng thường xuyên để duy trì huyết áp ổn đinh,… Nếu có biểu hiện đau đầu dữ dội, tê một phần cơ thể, khó thở, … thì bạn cần tới bác sĩ để được hỗ trợ.
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Nguyễn hồ phước trường says
Dạ e mới mang thai lần đầu. Được 1 tháng rồi. Hiện tại em chưa biết nên uống sữa gì? Chích những vắc xin gì? Và những gì cần thiết cho bà bầu. Cảm ơn ạ.
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn Trường,
Khi mang thai, bà mẹ nào cũng có chung một tâm lý lo lắng vì không biết làm thế nào để thai nhi phát triển tốt nhất. Mang thai và làm mẹ là việc diễn ra hết sức tự nhiên, và bản năng. Vì vậy bạn hãy để cho nó tự nhiên hết sức có thể, không lên quá lo lắng bạn nhé. Lo lắng, căng thẳng cũng ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của thai nhi.
Việc chích ngừa phòng bệnh nên thực hiện từ khi bạn chuẩn bị mang thai. Còn khi đã mang thai rồi thì việc chích ngừa hạn chế rất nhiều do lo ngại vacxin có thể gây ảnh hường không tốt tới thai nhi. Bạn chỉ cần chích ngừa mũi uốn ván ở 3 tháng giữa thai kỳ và sau đó 1 tháng chích nhắc lại. Nếu bạn nằm trong vùng có nguy cơ lây nhiễm cúm, viêm gan B cao thì bạn sẽ được chỉ định chích ngừa cúm / viêm gan B để phòng bệnh.
Các loại sữa bầu trên thị trường có công thức gần tương tự nhau với mục đích cung cấp thêm các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Bạn có thể lựa chọn sản phẩm nào phù hợp nhất với khẩu vị của mình, uống cảm thấy ngon miệng là tốt nhất.
Khi mang thai, bạn cần có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc nặng nhọc, không nên đi lại quá nhiều; tập thể dục nhẹ nhàng thường xuyên; bổ sung dưỡng chất đầy đủ từ thức ăn và từ viên bổ tổng hợp như PM Procare hay PM Procare diamond mỗi ngày. Bạn chỉ cần uống mỗi ngày 01 viên Procare sau bữa ăn trong suốt thai kỳ và trong thời gian cho con bú là đủ, Procare cùng bữa ăn hàng ngày giúp cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể khỏe mạnh và thai nhi phát triên tối ưu; phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ: sảy thai, sinh non, sinh con nhẹ cân, cao huyết áp, tiền sản giật, đái tháo đường,…
Chúc bạn một thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
nguyễn thị liễu says
Dạ. cho e hỏi lịch tiêm phòng khi mang thai, em có bầu 2 tuần rồi ạ. em đọc http://dinhduongbabau.net/kinh-nghiem-mang-thai-lan-dau-424/#comment-447 nói : trong đó có tiêm phòng cúm và uốn ván là 2 mũi tiêm quan trọng với bà bầu.
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn!
Khi mang thai bạn nên tiêm phòng uốn ván để ngăn ngừa uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh. Đối với người phụ nữ mang thai lần đầu, trước đó chưa tiêm phòng uốn ván thì tiêm 2 mũi. Mũi 1 được tiêm càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, do trong 3 tháng đầu tiên, thai kỳ chưa thực sự ổn định, có thể sẩy thai do nhiều nguyên nhân khác nhau, nếu chẳng may tiêm VAT về rồi sau đó sẩy thai thì dễ bị hiểu nhầm do tiêm VAT gây ra. Vì vậy, đa số các cơ sở y tế tiêm VAT 1 vào khoảng 3 tháng giữa thai kỳ. VAT 2 tiêm sau VAT 1 tối thiểu 30 ngày và trước ngày dự sinh tối thiểu 30 ngày bạn nhé!
Cho tới nay chưa ghi nhận được những ảnh hưởng mà Vacxin phòng cúm gây ra cho thai kỳ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thì bạn chỉ tiêm khi nguy cơ lây nhiễm cao mà thôi. Để phòng ngừa cúm khi mang thai, bạn có thể sử dụng viên ngậm của Nhật Bản IgYgate F mỗi ngày. Và quan trọng hơn chính là việc thực hiện chế độ làm việc nghỉ ngơi phù hợp, tập thể dục nhẹ nhàng thường xuyên, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ từ thức ăn và từ viên bổ tổng hợp như PM Procare hay PM Procare Diamond giúp nâng cao sức đề kháng cho mẹ khỏe mạnh và thai nhi phát triển tối ưu.
Chúc bạn thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
nguyễn thị liễu says
dạ, Nhờ BS tư vấn giúp ạ: Em vừa mang thai 2 tuần. đúng đến đợt khám định kỳ cùng cơ quan, vậy em nên tránh chiếu chụp thôi hay có phải kiêng khâu kiểm tra sức khỏe định kỳ nào khác không ạ? Cảm ơn BS
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn!
Bởi lo ngại tia Xquang có thể gây ảnh hưởng không tốt tới thai nhi nên bạn có thể tránh chụp Xquang. Nếu bạn siêu âm khám thai tại cơ sở chuyên môn phụ sản rồi thì không cần thực hiện siêu âm nữa. Còn các phương pháp thăm khám thông thường khác thì bạn có thể thực hiện như bình thường bạn nhé!
Chúc bạn thai kỳ mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời
Vũ bảo trâm anh says
Thưa bác sĩ e mới có thai được 3 tuần e nên làm gì, ăn uống ra sao, kiêng những gì để cho thai nhi phát triển tốt vậy bác sĩ. Trong chuyện quan hê có vấn đề gì kg bác sĩ
Hiển thị trả lời
dinhduongbabau says
Chào bạn!
Khi mang thai mọi sinh hoạt đều cần cẩn trọng và chú ý nhiều hơn. Một chế độ làm việc nghỉ ngơi điều độ, tập thể dục nhẹ nhàng thường xuyên, giữ tinh thần vui tươi thoải mái là điều cần thiết cho thai kỳ diễn ra suôn sẻ và tốt đẹp. Tình dục an toàn cho cả mẹ và con nếu thực hiện đúng cách. Trong suốt thời gian mang thai, nếu thai kỳ bạn “bình thường” việc quan hệ tình dục là an toàn và bạn không phải lo lắng sẽ ảnh hưởng đến bé yêu. Thai kỳ “bình thường” là những trường hợp không thuộc nhóm nguy cơ gây sinh non hoặc sẩy thai. Với những thai kỳ nguy cơ cao, bác sĩ sẽ khuyên bạn không nên quan hệ.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của em bé. Các nhóm thực phẩm bạn cần cung cấp đủ hàng ngày bao gồm tinh bột, Protein, chất béo, vitamin và khoáng chất,… Thực hiện ăn chín uống sôi, tăng cường rau xanh và hoa quả, hạn chế các thực phẩm nhiều muối, nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn. Tránh xa rượu, bia, thuốc lá…
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, có nhiều dưỡng chất cần thiết khi mang thai mà chế độ ăn hàng ngày khó có thể cung cấp đủ như: Acid folic, DHA, EPA, sắt, I-ốt, Canxi,… Do đó, ngoài tăng cường chất lượng bữa ăn thì phụ nữ mang thai được khuyên bổ sung thêm viên bổ tổng hợp như PM Procare hay PM Procare diamond giúp mẹ khỏe mạnh, thai nhi phát triển tối ưu, phòng ngừa các biến chứng trong thai kỳ: sảy thai, sinh non, sinh con nhẹ cân, cao huyết áp, tiền sản giật,…
Chúc bạn mạnh khỏe!
Hiển thị trả lời